51茶馆

Rhagair y Gweinidog

Mae cam-drin domestig a lladdiad domestig yn droseddau ffiaidd a dinistriol. Mae鈥檔 rhaid cael ymateb drwy鈥檙 system gyfan i fynd i鈥檙 afael 芒 nhw. Mae diogelu鈥檙 cyhoedd, p鈥檜n a ydyn nhw gartref, allan yn crwydro, neu ar-lein, yn flaenoriaeth i mi ac i鈥檙 Llywodraeth yn ei chyfanrwydd.

Dyna pam mae鈥檙 Llywodraeth yn cymryd camau i drawsnewid y ffordd mae cymdeithas yn ymdrin 芒鈥檙 mater hwn, gan ganolbwyntio ar atal, rhoi cymorth i ddioddefwyr, ac ymlid troseddwyr. Ym mis Mawrth 2022 fe wnaethom gyhoeddi鈥檙 Cynllun Mynd i鈥檙 Afael 芒 Cham-drin Domestig er mwyn sbarduno鈥檙 ymdrechion hynny. Roedd y Cynllun yn amlinellu diwygiadau i鈥檙 broses Adolygiadau o Laddiadau Domestig, gan gynnwys canllawiau statudol diwygiedig a mwy o wybodaeth am gynnal Adolygiadau o鈥檙 fath mewn achosion o hunanladdiad yn dilyn cam-drin domestig. Er mwyn sicrhau bod yr hyn a ddysgir o鈥檙 Adolygiadau o Laddiadau Domestig yn cael ei roi ar waith ac yn arwain at newid go iawn, rydym hefyd wedi ymrwymo i greu rolau ffurfiol i鈥檙 Comisiynydd Cam-drin Domestig a Chomisiynwyr Heddlu a Throseddu.

Gyda鈥檔 gilydd, rydym yn gwneud cynnydd. Ond rydym yn gwybod bod angen gwneud llawer mwy, ac mae arnom ddyled i鈥檙 dioddefwyr a鈥檜 hanwyliaid i gynnal y momentwm. Dydy dysgu gwersi yn unig ddim yn ddigon; rydym am fynd ymhellach a gwneud yn si诺r ein bod yn adolygu鈥檙 holl ddata sydd ar gael i ni er mwyn deall lladdiadau domestig yn well. Dyna pam ein bod yn adeiladu ystorfa ar-lein o鈥檙 holl Adolygiadau o Laddiadau Domestig; bydd yn mynd yn fyw yn yr haf. Bydd hyn yn helpu i wella dealltwriaeth cymdeithas gyfan o sbardunau a phatrymau lladdiadau domestig.

Mae鈥檙 ymgynghoriad hwn yn amlinellu ein hymrwymiad i barhau i wella鈥檙 ffordd mae Adolygiadau o Laddiadau Domestig yn cael eu cynnal mewn partneriaeth agos 芒 theulu a ffrindiau sydd wedi cael profedigaeth oherwydd cam-drin domestig, y sector cam-drin domestig, academyddion, a Phartneriaethau Diogelwch Cymunedol. Diolch i chi am roi o鈥檆h amser i ymateb i鈥檙 ymgynghoriad hwn ac am eich cyfraniadau at y broses Adolygiadau o Laddiadau Domestig yn gyffredinol. Mae鈥檔 waith eithriadol o bwysig; hoffwn estyn fy niolch, yn ogystal 芒鈥檓 parch ac edmygedd parhaus tuag atoch.

Cyd-destun

Cam-drin domestig yw鈥檙 math mwyaf cyffredin o drais yn erbyn menywod a genethod, ac mae鈥檙 Llywodraeth wedi ymrwymo i sicrhau ei bod yn gwneud popeth o fewn ei gallu i鈥檞 ddeall a鈥檌 atal yn well. Mewn rhai achosion, gall cam-drin domestig arwain at farwolaeth. Mae鈥檔 erchyll ac yn dreiddiol, ac yn rhy aml yn cael ei guddio o鈥檙 golwg.

Mae鈥檙 llywodraeth hon eisoes wedi cymryd camau i wella ei hymateb i gam-drin domestig. Rydym wedi ymrwymo i roi cyllid i gynyddu鈥檙 cymorth i ddioddefwyr a goroeswyr, rydym wedi pasio Deddf Cam-drin Domestig 2021 bwysig ac rydym wedi cyhoeddi鈥檙 Cynllun Mynd i鈥檙 Afael 芒 Cham-drin Domestig yn 2022. Roedd y Cynllun Mynd i鈥檙 Afael 芒 Cham-drin Domestig yn nodi sut y bydd dros 拢230 miliwn yn cael ei fuddsoddi er mwyn cyflawni nifer o ddarpariaethau Deddf Cam-drin Domestig 2021 i ennyn ymateb gan bob rhan o gymdeithas i oresgyn cam-drin domestig. Roedd hefyd yn nodi bwriad y Llywodraeth i ddiwygio鈥檙 broses Adolygiadau o Laddiadau Domestig; er ein bod wedi ymrwymo i egwyddorion sylfaenol yr Adolygiadau rydym yn cydnabod bod lle i wella鈥檙 ffordd maen nhw鈥檔 cael eu cynnal.

Mae Adolygiadau o Laddiadau Domestig yn gyfle i asiantaethau lleol a chenedlaethol, cymunedau lleol a chymdeithas roi sylw i bob dioddefwr unigol a thrin pob marwolaeth fel rhywbeth y gellir ei hatal. Deddfwyd ar gyfer yr Adolygiadau o Laddiadau Domestig drwy Ddeddf Trais Domestig, Troseddu a Dioddefwyr 2004, ac yn 2016 diweddarodd y Llywodraeth y canllawiau statudol i gyfarwyddo鈥檙 Adolygiadau hynny mewn achosion 鈥榣le鈥檙 oedd dioddefwr wedi cymryd ei fywyd ei hun (hunanladdiad), a鈥檙 amgylchiadau鈥檔 achosi pryder鈥�.

Rhaid i ni sicrhau bod yr Adolygiadau hynny鈥檔 parhau i hybu dysgu a gweithredu sy鈥檔 atal cam-drin domestig, ac yn y pen draw, pob marwolaeth sy鈥檔 gysylltiedig 芒 cham-drin domestig. Dylai gwersi o鈥檙 10 mlynedd diwethaf hefyd gyfrannu at wneud y broses yn fwy effeithiol ac ymateb i adborth rhanddeiliaid ar sut y gallem ddal ati i wella.

Disgrifiad o鈥檙 ymgynghoriad

Yn yr ymgynghoriad hwn rydym yn gofyn am farn ar ddiwygio鈥檙 Ddeddf Trais Domestig, Troseddu a Dioddefwyr er mwyn:

• Sicrhau bod Adolygiad o Laddiadau Domestig yn cael ei gomisiynu pan fydd marwolaeth wedi digwydd o ganlyniad i gam-drin domestig fel y鈥檌 diffinnir gan Ddeddf Cam-drin Domestig 2021, neu pan fydd yn ymddangos bod hynny wedi digwydd.
• Diwygio鈥檙 term 鈥榣laddiad鈥� yn yr Adolygiadau o Laddiadau Domestig i adlewyrchu鈥檙 ystod o farwolaethau sy鈥檔 dod o fewn cwmpas adolygiad.

Ymgorffori diffiniad Deddf Cam-drin Domestig 2021 o 鈥榞am-drin domestig鈥�

Cyflwynodd Deddf Cam-drin Domestig 2021 ddiffiniad statudol o gam-drin domestig sy鈥檔 ymgorffori ystod o gamdriniaethau y tu hwnt i 鈥榙rais, cam-drin ac esgeuluso鈥� i gynnwys ymddygiad sy鈥檔 rheoli neu鈥檔 gorfodi, cam-drin emosiynol ac economaidd. Byddai cynnwys y diffiniad hwn yn benodol yn y Ddeddf Trais Domestig, Troseddu a Dioddefwyr yn sicrhau bod Adolygiadau o Laddiadau Domestig yn parhau i gyfrannu at ein dealltwriaeth o gam-drin domestig, ac yn cofnodi鈥檙 gwersi a ddysgwyd i atal cam-drin domestig angheuol.

Mae cwmpas y cyd-destun perthynol lle gall cam-drin domestig ddigwydd hefyd yn cael ei ddiffinio yn y Ddeddf Cam-drin Domestig 2021 fel rhywbeth rhwng unigolion sydd 芒 鈥榗hysylltiad personol鈥�. Ar hyn o bryd gellir comisiynu Adolygiadau o Laddiadau Domestig pan fydd lladdiad domestig yn digwydd mewn achosion lle mae unigolion yn cyd-fyw ond heb gysylltiad personol, nad yw鈥檔 ychwanegu at ein dealltwriaeth o Laddiad Domestig na鈥檔 gallu i鈥檞 atal.

Diwygio鈥檙 term 鈥榣laddiad鈥� mewn Adolygiadau o Laddiadau Domestig

Mae Adolygiadau o Laddiadau Domestig hefyd yn cael eu comisiynu mewn achosion o hunanladdiadau sy鈥檔 gysylltiedig 芒 cham-drin domestig, marwolaethau heb esboniad ac mewn achosion o esgeuluso, felly nid yw鈥檙 term 鈥榣laddiad鈥� yn cynrychioli鈥檙 ystod o farwolaethau y gellir eu hadolygu yn ddigonol.

Mae鈥檙 Llywodraeth yn ymateb i adborth gan randdeiliaid y gall y term 鈥榣laddiad鈥� beri dryswch i deuluoedd a ffrindiau mewn profedigaeth, yn ogystal ag ymarferwyr, wrth adolygu achos sydd heb ei ddyfarnu鈥檔 lladdiad. Yn anad dim, mae teuluoedd a ffrindiau sydd wedi cael profedigaeth oherwydd hunanladdiad yn gysylltiedig 芒 cham-drin domestig wedi bod yn galw am gonfensiwn enwi arall ar gyfer yr Adolygiadau o Laddiadau Domestig. Rydym hefyd wedi ymrwymo i sicrhau bod yr holl farwolaethau sy鈥檔 gysylltiedig 芒 cham-drin domestig yn cael eu trin yr un mor ddifrifol 芒 lladdiad domestig, a bod yr adolygiadau鈥檔 adlewyrchu鈥檙 amgylchiadau.

Mae鈥檙 Ddeddf Trais Domestig, Troseddu a Dioddefwyr yn berthnasol i sefydliadau ac asiantaethau sy鈥檔 gweithio gyda dioddefwyr, teuluoedd a ffrindiau sydd wedi cael profedigaeth oherwydd cam-drin domestig angheuol, neu鈥檙 rhai sy鈥檔 cyflawni cam-drin domestig. Efallai y bydd gan rai o鈥檙 sefydliadau hyn ddyletswyddau statudol hefyd i ddiogelu dioddefwyr cam-drin domestig.

Mae鈥檙 ddeddfwriaeth yn berthnasol i Gymru a Lloegr.

Rydym yn awyddus i glywed gan y grwpiau canlynol drwy鈥檙 ymgynghoriad hwn:

• Asiantaethau gorfodi鈥檙 gyfraith (yr heddlu, corff plismona, Gwasanaeth Erlyn y Goron)
• Sefydliadau gofal iechyd
• Awdurdodau Lleol (gan gynnwys Partneriaethau Diogelwch Cymunedol)
• Sefydliadau addysgol neu gyrff myfyrwyr
• Sefydliadau Trais yn erbyn Menywod a Genethod
• Gwasanaethau 鈥榞an ac ar gyfer鈥� arbenigol a allai gynnig arbenigedd penodol ar faterion sy鈥檔 effeithio ar gymunedau lleol
• Sefydliadau Lladdiad Domestig neu Hunanladdiad sy鈥檔 gysylltiedig 芒 cham-drin domestig
• Aelod o鈥檙 teulu neu ffrind sydd wedi cael profedigaeth oherwydd lladdiad domestig.
• Aelod o鈥檙 teulu neu ffrind sydd wedi cael profedigaeth oherwydd marwolaeth sy鈥檔 gysylltiedig 芒 cham-drin domestig (nid lladdiad)

Os ydych chi鈥檔 methu llenwi ffurflen yr arolwg ar-lein, neu os hoffech chi gael fersiwn fwy hwylus neu mewn iaith arall, mae fersiynau ychwanegol o鈥檙 arolwg ar gael.

Cwestiynau鈥檙 Ymgynghoriad

Cwestiynau Drafft ar gyfer yr Ymgynghoriad ar Ddeddfwriaeth Adolygiadau o Laddiadau Domestig

1. A ydych chi鈥檔 ymateb fel unigolyn neu ar ran sefydliad?

• Unigolyn
• Sefydliad

[os Unigolyn ewch i C2, os Sefydliad ewch i C3]

2. Os ydych chi鈥檔 ymateb fel unigolyn, dewiswch yr opsiwn sy鈥檔 disgrifio eich statws orau.

• Aelod o鈥檙 teulu neu ffrind sydd wedi cael profedigaeth oherwydd lladdiad domestig
• Aelod o鈥檙 teulu neu ffrind sydd wedi cael profedigaeth oherwydd math arall o farwolaeth sy鈥檔 gysylltiedig 芒 cham-drin domestig (nid lladdiad)
• Ymchwilydd academaidd/ myfyriwr
• Arall (rhowch fanylion) [Testun agored]

3. Os ydych chi鈥檔 ymateb ar ran sefydliad, dewiswch yr opsiwn sy鈥檔 disgrifio eich cysylltiad orau.

• Asiantaeth gorfodi鈥檙 gyfraith (yr heddlu, corff plismona, Gwasanaeth Erlyn y Goron)
• Sefydliad gofal iechyd
• Awdurdod Lleol
• Partneriaeth Diogelwch Cymunedol
• Sefydliad addysgol neu gorff myfyrwyr
• Darparwr gwasanaeth/ elusen trais yn erbyn menywod a genethod
• Arall (Rhowch fanylion) [Testun agored]

Cynnal Adolygiad o Laddiadau Domestig

Mae鈥檙 ddeddfwriaeth bresennol ar gyfer Adolygiadau o Laddiadau Domestig yn golygu y gellir eu comisiynu mewn achosion lle鈥檙 oedd y dioddefwr a鈥檙 troseddwr yn byw yn yr un cartref, nad yw鈥檔 gwella ein dealltwriaeth o gam-drin domestig na鈥檙 ffyrdd o鈥檌 atal.

4. Ydych chi o blaid diweddaru鈥檙 ddeddfwriaeth Adolygiadau o Laddiadau Domestig fel eu bod yn cael eu comisiynu ar gyfer pob marwolaeth sy鈥檔 gysylltiedig 芒 cham-drin domestig, yn unol 芒鈥檙 diffiniad o gam-drin domestig yn y Ddeddf Cam-drin Domestig 2021 (gweler isod)?

• Ydw + [blwch testun rhydd]
• Nac ydw + [blwch testun rhydd]
• Ddim yn gwybod + [blwch testun rhydd]

Confensiwn enwi ar gyfer Adolygiadau o Laddiadau Domestig

Gall yr enw 鈥楢dolygiad o Laddiadau Domestig鈥� fod yn gamarweiniol pan nad yw鈥檙 farwolaeth yn yr adolygiad wedi鈥檌 dyfarnu鈥檔 lladdiad (e.e. hunanladdiad a marwolaeth heb esboniad).

5. Ydych chi o blaid ailenwi 鈥楢dolygiadau o Laddiadau Domestig鈥�? - Ydw - Nac ydw - Ddim yn gwybod

[os ydw, ewch i 6, os nac ydw neu ddim yn gwybod, ewch i C7]

6. Os ydych chi o blaid ailenwi 鈥楢dolygiadau o Laddiadau Domestig鈥�, a ddylai鈥檙 Llywodraeth: - Cyflwyno鈥檙 term 鈥楢dolygiad o Farwolaethau yn Gysylltiedig 芒 Cham-drin Domestig鈥� ar gyfer achosion o farwolaethau yn gysylltiedig 芒 cham-drin domestig nad ydynt yn lladdiadau, gan gadw鈥檙 term 鈥楢dolygiad o Laddiadau Domestig鈥� ar gyfer lladdiadau domestig. - Ail-enwi鈥檙 holl 鈥楢dolygiadau o Laddiadau Domestig鈥� yn 鈥楢dolygiadau o Farwolaethau yn Gysylltiedig 芒 Cham-drin Domestig鈥� - Defnyddio term (neu dermau) arall i adlewyrchu鈥檙 ystod o farwolaethau sy鈥檔 dod o fewn cwmpas Adolygiad o Laddiadau Domestig (rhowch fanylion) yn well

[(blwch testun rhydd) Gall enghreifftiau o enwau eraill gynnwys: Adolygiad o Laddiadau Partneriaid Agos, Adolygiad o Laddiadau Oedolion y Teulu, marwolaethau sy鈥檔 gysylltiedig 芒 cham-drin domestig drwy hunanladdiad neu farwolaethau eraill sy鈥檔 gysylltiedig 芒 cham-drin domestig, neu y gellir eu holrhain mewn rhyw fodd at gam-drin domestig, gan gynnwys marwolaethau annisgwyl neu anesboniadwy, lladdiadau canlynebol].

7. Os mai 鈥榥a鈥� oedd eich ateb i gwestiwn 5, esboniwch eich rhesymau dros eich ymateb yn gryno. - [blwch testun rhydd]

Deddfwriaeth Bresennol

Amdanoch chi

Mae鈥檙 cwestiynau canlynol yn holi am eich nodweddion personol. Bydd yr wybodaeth hon yn ein helpu i weld a oes gan wahanol bobl wahanol safbwyntiau a phrofiadau. Mae pob cwestiwn yn ddewisol, a does dim rhaid i chi ddarparu unrhyw ran o鈥檙 wybodaeth os nad ydych chi eisiau.

Demograffeg

Ym mha un o鈥檙 grwpiau oedran hyn ydych chi?

Dan 16 oed

16-19

20-24

25-34

35-44

45-54

55-64

65-74

75-84

85 oed a h欧n

Mae鈥檔 well gen i beidio 芒 dweud

Pa un o鈥檙 canlynol sy鈥檔 disgrifio orau sut rydych chi鈥檔 gweld eich hun?

Gwryw

Benyw

Anneuaidd

Mae鈥檔 well gen i beidio 芒 dweud

Arall (rhowch fanylion):

A yw鈥檙 rhywedd rydych chi鈥檔 uniaethu ag ef yr un fath 芒鈥檙 rhywedd a gofrestrwyd adeg eich geni?

Ydy

Nac ydy

Mae鈥檔 well gen i beidio 芒 dweud

Beth yw eich ethnigrwydd?

Cymreig/Seisnig/Albanaidd/Gwyddelig Gogledd Iwerddon/Prydeinig

Gwyddelig

Sipsi neu Deithiwr Gwyddelig

Cefndir Gwyn arall

Asiaidd neu Asiaidd Prydeinig

Indiaidd

Pacistanaidd

Bangladeshaidd

Tsieineaidd

Unrhyw gefndir Asiaidd arall

Cymysg/grwpiau aml-ethnig

Gwyn a Du 颁补谤颈产茂补颈诲诲

Gwyn a Du Affricanaidd

Gwyn ac Asiaidd

Unrhyw gefndir cymysg arall

Du neu Ddu Prydeinig

颁补谤颈产茂补颈诲诲

Affricanaidd

Unrhyw gefndir du arall

Gr诺p ethnig arall

Arabaidd

Unrhyw gr诺p ethnig arall

Mae鈥檔 well gen i beidio 芒 dweud

Os ydych chi wedi dewis unrhyw gefndir arall, rhowch fanylion:

Beth yw eich crefydd?

Bwdhydd

Cristion

贬颈苍诲诺

Iddew

Moslem

Sikh

Arall (rhowch fanylion):

Dim crefydd

Mae鈥檔 well gen i beidio 芒 dweud

Pa un o鈥檙 canlynol sy鈥檔 disgrifio eich cyfeiriadedd rhywiol orau?

贬别迟别谤辞谤测飞颈辞濒/厂迟谤锚迟

Hoyw

Lesbiad

Deurywiol

Mae鈥檔 well gen i beidio 芒 dweud

Arall (rhowch fanylion):

Oes gennych chi unrhyw salwch neu anabledd tymor hir?

Oes

Nac oes

Mae鈥檔 well gen i beidio 芒 dweud

Ble rydych chi鈥檔 byw?

Gogledd-ddwyrain Lloegr

Gogledd-orllewin Lloegr

Swydd Efrog a Humber

Gorllewin Canolbarth Lloegr

Dwyrain Canolbarth Lloegr

Dwyrain Lloegr

De-orllewin Lloegr

De-ddwyrain Lloegr

Llundain Fwyaf

Cymru

Mae鈥檔 well gen i beidio 芒 dweud

Arall (rhowch fanylion):

Amdanoch chi

Defnyddiwch yr adran hon i ddweud wrthym amdanoch eich hun 鈥� nid yw鈥檙 adran hon yn orfodol

Enw llawn
Teitl eich swydd neu ym mha swyddogaeth yr ydych yn ymateb i鈥檙 ymarfer ymgynghori hwn (er enghraifft, aelod o鈥檙 cyhoedd)	听
Dyddiad	听
Enw鈥檙 cwmni/sefydliad (os yw鈥檔 berthnasol)	听
Cyfeiriad/Cod post	听
Os hoffech chi i ni gydnabod ein bod wedi derbyn eich ymateb, ticiwch y blwch hwn	听
I ba gyfeiriad y dylid anfon y gydnabyddiaeth, os yw鈥檔 wahanol i鈥檙 uchod	听

Manylion cyswllt a sut i ymateb

Gellir cyflwyno ymatebion ar-lein:

Ymholiadau (gan gynnwys ceisiadau am y papur mewn fformat arall) i:

E-bost: DHRReform@homeoffice.gov.uk

Neu drwy鈥檙 post i:

Cwynion neu sylwadau

Os oes gennych chi unrhyw gwynion neu sylwadau ynghylch y broses ymgynghori, dylech gysylltu 芒鈥檙 Swyddfa Gartref gan ddefnyddio鈥檙 cyfeiriad uchod.

Cyhoeddi ymateb

Cyhoeddir papur yn crynhoi鈥檙 ymatebion i鈥檙 ymgynghoriad hwn ar GOV.uk maes o law.

Grwpiau cynrychioladol

Gofynnir i grwpiau cynrychioladol roi disgrifiad cryno o鈥檙 bobl a鈥檙 sefydliadau maent yn eu cynrychioli pan fyddant yn ymateb.

Cyfrinachedd

Mae鈥檔 bosibl y cyhoeddir neu y datgelir gwybodaeth a roddir wrth ymateb i鈥檙 ymgynghoriad hwn, gan gynnwys gwybodaeth bersonol, yn unol 芒鈥檙 trefniadau mynediad at wybodaeth (sef, yn bennaf, Deddf Rhyddid Gwybodaeth 2000, Deddf Diogelu Data 2018, y Rheoliad Cyffredinol ar Ddiogelu Data (GDPR) a Rheoliadau Gwybodaeth Amgylcheddol 2004).

Os ydych chi am i鈥檙 wybodaeth a ddarperir gennych gael ei chadw鈥檔 gyfrinachol, rhaid i ni eich atgoffa bod y Ddeddf Rhyddid Gwybodaeth yn cynnwys Cod Ymarfer statudol y mae鈥檔 rhaid i awdurdodau cyhoeddus gydymffurfio ag ef sy鈥檔 ymwneud, ymhlith pethau eraill, ag ymrwymiadau cyfrinachedd. Oherwydd hyn, byddai鈥檔 fuddiol pe gallech esbonio wrthym pam eich bod yn credu bod yr wybodaeth a ddarparwyd gennych yn gyfrinachol. Os ydym yn derbyn cais i ddatgelu鈥檙 wybodaeth, rhoddwn ystyriaeth lawn i鈥檆h esboniad, ond ni allwn addo y gellir cynnal cyfrinachedd dan bob amgylchiad. Ni ystyrir unrhyw ymwrthodiad cyfrinachedd a gynhyrchir yn awtomatig gan eich system Technoleg Gwybodaeth, ynddo鈥檌 hun, yn rhwymedigaeth ar y Swyddfa Gartref.

Bydd y Swyddfa Gartref yn prosesu eich data personol yn unol 芒鈥檙 Ddeddf Diogelu Data a dan y mwyafrif o amgylchiadau, bydd hyn yn golygu na fydd eich data personol yn cael ei ddatgelu i drydydd part茂on.