51茶馆

Fe鈥檆h anogir yn gryf i ddarllen y canllawiau hyn, gan gynnwys y canllawiau newydd ar sut i gwblhau eich cais, yn llawn cyn gwneud cais i鈥檙 Gronfa Perchnogaeth Gymunedol.

Os bydd gennych ymholiadau, cysylltwch 芒鈥檙 darparwr cymorth datblygu drwy鈥檙 ffurflen ymholi ar wefan i gael cyngor a chymorth. Bydd hefyd yn cynnal gweminarau yn llawn gwybodaeth am y pynciau canlynol, a gallwch gofrestru ar eu cyfer nawr:

1. Rhagair gan y Gweinidog

Mae Ffyniant Bro鈥檔 golygu newid mawr ac uchelgeisiol mewn buddsoddiad a phwerau er mwyn gwrthdroi anghydraddoldebau daearyddol parhaus a chreu cyfleoedd mewn lleoedd a gaiff eu hanwybyddu ac na ch芒nt eu gwerthfawrogi ddigon ym mhob cwr o鈥檙 Deyrnas Unedig.

Ond, fel y nodir yn ein Papur Gwyn Ffyniant Bro, mae hefyd yn golygu diogelu鈥檙 asedau lleol bach sydd mor bwysig i bobl ac na allwn roi pris arnynt.

O sefydliadau chwaraeon a diwylliant i ganolfannau cymunedol, tafarndai a siopau鈥檙 stryd fawr, yr asedau hyn yw鈥檙 edau aur yn ein gwead cymdeithasol a鈥檔 treftadaeth gyffredin; gan hybu balchder, ymdeimlad o berthyn ac ansawdd bywyd.

Pan fyddant mewn perygl, byddwn yn aml yn gweld cymunedau鈥檔 dod ynghyd i frwydro yn erbyn pob tebygolrwydd i鈥檞 hachub.

Mae鈥檔 iawn ein bod gwneud mwy i wella eu tebygolrwydd o lwyddo.

Dyna鈥檔 union yw nod y Gronfa Perchnogaeth Gymunedol gwerth 拢150 miliwn, sef sicrhau y gall pobl leol ledled y DU gefnogi sefydliadau lleol a drysorir sydd 芒 dyfodol ansicr o bosibl, a pharhau i gael budd ohonynt.

Boed yn dafarn ar y stryd fawr sydd mewn perygl o gau, yn siop bentref neu鈥檔 d卯m chwaraeon lleol a allai golli ei gae chwarae, mae鈥檙 Gronfa鈥檔 cynnig cyfle gwych i grwpiau lleol gymryd yr awenau a鈥檜 rhedeg fel busnesau 鈥� gan y gymuned, ar gyfer y gymuned.

Rydym yn gwneud cynnydd da ar y gwaith pwysig hwn; mae bron i 拢50 miliwn wedi鈥檌 gyhoeddi ar gyfer 195 o brosiectau hyd yma fydd o fudd i ganolfannau cymunedol, adeiladau treftadaeth, tafarndai, a chyfleusterau chwaraeon ym mhob rhan o鈥檙 Deyrnas Unedig.

Megis dechrau yw hyn. Mae dwy flynedd ar 么l i wneud mwy o geisiadau a rhyddhau mwy o fuddsoddiad, ac edrychaf ymlaen at weld llawer mwy o asedau lleol bach ond grymus yn sicrhau ffyniant bro yn y lleoedd sydd mor bwysig i ni ac yn cael eu sicrhau ar gyfer cenedlaethau鈥檙 dyfodol.

Y Gwir Anrh. Michael Gove AS

Yr Ysgrifennydd Gwladol dros Ffyniant Bro, Tai a Chymunedau

2. Y Gronfa Perchnogaeth Gymunedol 鈥� crynodeb

Diben: Gwneud cais am gyllid i gymryd perchnogaeth dros asedau sydd mewn perygl o gael eu colli yn eich cymuned

Math o gronfa: Cystadleuol

Pwy all wneud cais: Sefydliadau gwirfoddol a chymunedol corfforedig, a chynghorau plwyf, tref a chymuned (yn dibynnu ar y gofynion cymhwysedd)

Y cyllid cyfalaf sydd ar gael: Hyd at 拢2 miliwn ar gyfer pob math o ased, ond rydym yn disgwyl y bydd y rhan fwyaf o ddyfarniadau am hyd at 拢250,000 o gyllid cyfalaf.

Y cyllid refeniw sydd ar gael: Dim mwy na 拢50,000 neu 20% o gyfanswm y cyllid cyfalaf y gwneir cais amdano, pa un bynnag yw鈥檙 lleiaf. Rydym yn annog pob gr诺p i wneud cais, gan y bydd pob prosiect yn mynd i gostau rhedeg cychwynnol.

Nodau:

• helpu grwpiau cymunedol i gymryd perchnogaeth dros asedau y mae鈥檙 gymuned mewn perygl o鈥檜 colli
• helpu grwpiau cymunedol lle mae鈥檙 ased eisoes dan berchnogaeth gymunedol ond lle mae angen gwneud gwaith adnewyddu hanfodol er mwyn iddo fod yn gynaliadwy er budd hirdymor y gymuned
• atgyfnerthu perchnogaeth gymunedol ledled y DU
• atgyfnerthu鈥檙 seilwaith cymdeithasol sy鈥檔 helpu cymunedau i ffynnu

Dyddiadau allweddol i鈥檞 nodi:

• Cam Mynegi Diddordeb 鈥� ar agor bob amser
• Cylch 3, Cyfnod Gwneud Cais 2 鈥� 30 Awst 鈥� 11 Hydref 2023
• Cylch 3, Cyfnod Gwneud Cais 3 鈥� 6 Rhagfyr 2023 鈥� 31 Ionawr 2024
• Rhaid i geisiadau gael eu cyflwyno erbyn 11.59am (cyn hanner dydd) ar ddyddiad cau pob cyfnod gwneud cais
• Bydd pedwar cyfnod gwneud cais bob blwyddyn, a chyfnodau rheolaidd rhyngddynt
• Mis Mawrth 2025 鈥� y Gronfa鈥檔 cau

3. Nodau鈥檙 Gronfa

Cronfa gwerth 拢150 miliwn dros bedair blynedd yw鈥檙 Gronfa Perchnogaeth Gymunedol, a鈥檌 nod yw helpu grwpiau cymunedol ledled Cymru, Lloegr, yr Alban a Gogledd Iwerddon i gymryd perchnogaeth dros asedau y mae鈥檙 gymuned mewn perygl o鈥檜 colli.

Mae鈥檔 rhan o becyn sylweddol o ymyriadau ledled y DU i sicrhau ffyniant bro drwy greu cyfleoedd a grymuso cymunedau i wella eu lleoedd lleol.

Rydym yn cydnabod y gall fod yn anodd i grwpiau cymunedol godi鈥檙 arian sy鈥檔 ofynnol i brynu neu adnewyddu asedau a鈥檜 rhedeg mewn modd cynaliadwy er budd hirdymor y gymuned. Bydd y Gronfa Perchnogaeth Gymunedol yn cyfrannu at helpu pobl leol i achub asedau cymunedol lleol sydd mewn perygl.

Mae鈥檙 Gronfa鈥檔 cefnogi prosiectau sy鈥檔 cyflawni un o鈥檙 nodau canlynol neu gyfuniad ohonynt. Ystyrir pob un o鈥檙 rhain yng nghyd-destun achub ased er mwyn i鈥檙 gymuned ei ddefnyddio:

• cymryd perchnogaeth dros ased cymunedol ffisegol mewn perygl, megis tir ac adeiladau, sydd o fudd i bobl leol
• adnewyddu, atgyweirio neu ailwampio ased er mwyn ei wneud yn gynaliadwy ar gyfer y tymor hir
• sefydlu neu brynu busnes cymunedol
• prynu stoc, casgliadau neu eiddo deallusol cysylltiedig
• symud ased cymunedol i leoliad newydd a mwy priodol yn yr un gymuned. Gallai hyn fod am fod lleoliad gwahanol yn cynnig gwell gwerth er mwyn i鈥檙 ased barhau, neu am fod y lleoliad ei hun yn ased sydd o werth i鈥檙 gymuned
• datblygu asedau newydd sy鈥檔 gysylltiedig ag achub, gwarchod neu adleoli ased o鈥檙 gorffennol neu ased sy鈥檔 cael ei ddefnyddio ar hyn o bryd

4. Pwy all wneud cais 鈥� crynodeb

Gallwch wneud cais am gyllid os yw eich sefydliad, eich prosiect, a鈥檙 ased rydych am ei achub yn bodloni gofynion cymhwysedd penodol.

Yr ased

• mae mewn perygl o gael ei golli os na fydd y gymuned yn ymyrryd
• gellir ei redeg mewn modd hyfyw a chynaliadwy yn nwylo鈥檙 gymuned er budd hirdymor y gymuned
• os yw eisoes dan berchnogaeth, mae angen gwneud gwaith adnewyddu hanfodol er mwyn iddo fod yn gynaliadwy er budd hirdymor y gymuned

Y prosiect

• mae鈥檔 gwneud cais am hyd at 拢2 miliwn ar gyfer pob math o ased, ond rydym yn disgwyl y bydd y rhan fwyaf o ddyfarniadau am hyd at 拢250,000 o gyllid cyfalaf
• mae鈥檔 gwneud cais am gyllid refeniw, a gaiff ei ddefnyddio i dalu costau rhedeg cychwynnol y prosiect, hyd at uchafswm o 拢50,000 neu 20% o gyfanswm y cyllid cyfalaf y gwneir cais amdano, pa un bynnag yw鈥檙 lleiaf (gweler adran 9 am eglurhad o ystyr cyllid refeniw)
• mae鈥檔 gallu cyfrannu arian cyfatebol ar y gyfradd ofynnol ar gyfer y grant cyfalaf o鈥檙 Gronfa
• mae鈥檔 gallu dangos y bydd y cyllid grant cyfalaf a鈥檙 arian cyfatebol yn cael eu gwario o fewn 12 mis ar 么l y dyddiad y cewch gynnig cyllid (bydd hyn wedi鈥檌 nodi ar y llythyr cynnig)

Eich sefydliad

• mae鈥檔 sefydliad gwirfoddol neu gymunedol corfforedig neu鈥檔 gyngor plwyf, tref neu gymuned
• mae鈥檔 gallu prynu鈥檙 ased ar sail rhydd-ddaliad, neu ar sail lesddaliad hirdymor am 15 mlynedd o leiaf gyda chymalau terfynu rhesymol
• hwn yw鈥檙 un sefydliad a fydd yn cael y cyllid ac yn rhedeg y prosiect

Rydym yn esbonio鈥檙 rhain mewn mwy o fanylder isod yn adran 6.

Yr hyn na allwn ei ariannu

Ni fydd y Gronfa Perchnogaeth Gymunedol yn darparu cyllid:

• i dalu dyledion busnesau neu brynu busnes sydd mewn dyled. Ni ellir defnyddio cyllid grant y Gronfa Perchnogaeth Gymunedol i ad-dalu benthyciadau na dyledion.
• i brynu neu ddatblygu asedau tai (gan gynnwys tai cymdeithasol). Fodd bynnag, gallwch gynnwys elfennau sy鈥檔 gysylltiedig 芒 thai yn eich prosiect os ydynt yn rhan fach o gefnogi cynaliadwyedd ariannol cyffredinol yr ased neu ariannu refeniw cyffredinol ar gyfer gweithgareddau cymunedol neu ddigwyddiadau nad ydynt yn gysylltiedig 芒 chaffael, adnewyddu neu drosglwyddo ased cymunedol
• i dalu costau prynu asedau dan berchnogaeth gyhoeddus lle y byddai鈥檙 awdurdod cyhoeddus yn credydu derbyniad cyfalaf, ac eithrio yn achos cynghorau plwyf, tref a chymuned. Fodd bynnag, gall prosiect ddefnyddio ei gyllid ei hun i brynu ased dan berchnogaeth gyhoeddus a defnyddio cyllid grant y Gronfa Perchnogaeth Gymunedol ar gyfer gwaith ailwampio hanfodol
• er mwyn helpu i gaffael asedau鈥檙 sector cyhoeddus os bydd hyn yn golygu trosglwyddo cyfrifoldeb am ddarparu gwasanaethau statudol oddi wrth unrhyw awdurdod cyhoeddus i鈥檙 sefydliad cymunedol.
• i gyrff cyhoeddus, cwmn茂au cyfyngedig drwy gyfranddaliadau, a sefydliadau anghorfforedig (oni bai eich bod yn bwriadu dod yn gorfforedig cyn y cam gwneud cais llawn) nac unigolion preifat
• ar gyfer asedau sydd eisoes wedi cael cyllid o鈥檙 Gronfa Perchnogaeth Gymunedol
• i dalu am ehangu ased nad yw mewn perygl, h.y. codi estyniad fel y gall mwy o bobl gael mynediad i鈥檙 ased, neu wneud gwelliannau i ased o鈥檙 fath

Ar wah芒n i gynghorau plwyf, tref a chymuned, nid yw awdurdodau lleol yn gymwys i wneud cais i鈥檙 Gronfa. Fodd bynnag, rydym yn gobeithio y bydd cynghorau lleol ym mhob cwr o鈥檙 Deyrnas Unedig yn chwarae rhan weithredol drwy helpu eu grwpiau cymunedol lleol i wneud cais.

Mae鈥檔 bosibl y bydd tystiolaeth o gymorth gan awdurdodau lleol yn helpu i ategu eich cais.

5. Sut i wneud cais

• Gallwch fynegi eich diddordeb yn y gronfa drwy gydol y flwyddyn
• Gwnewch gais yn ystod cyfnod gwneud cais os byddwch yn llwyddiannus
• Cadwch eich cais a dychwelwch ato yn ystod y cyfnod gwneud cais rydych yn gwneud cais ynddo

Mynegwch eich diddordeb yn y gronfa

Y cam cyntaf yw cael cymeradwyaeth i鈥檆h ffurflen Mynegi Diddordeb, a fydd yn cadarnhau a yw鈥檔 debygol y bydd eich cynnig prosiect yn gymwys i gael cyllid.
Bydd y ffurflen fer hon yn holi am y canlynol:

• manylion y sefydliad sy鈥檔 gwneud cais
• disgrifiad o鈥檙 prosiect
• faint o arian y gwneir cais amdano mewn cyllid cyfalaf a refeniw
• sut mae鈥檙 prosiect yn bodloni鈥檙 gofynion cymhwysedd
• ble mae eich prosiect arni, a鈥檆h anghenion posibl o ran cymorth

Cyn i chi ddechrau llenwi eich ffurflen Mynegi Diddordeb, sicrhewch eich bod yn gyfarwydd 芒 gofynion cymhwysedd y Gronfa, sydd wedi鈥檜 hamlinellu yn y prosbectws hwn.

Os bydd eich mynegiant o ddiddordeb yn llwyddiannus, cewch eich gwahodd i gyflwyno cais llawn. Ni fydd rhaid i chi wneud hyn ar unwaith, felly dewiswch yr adeg gywir ar gyfer eich prosiect. Byddwn yn cynnal pedwar cyfnod gwneud cais bob blwyddyn, felly cewch gyfle i wneud cais bob tri mis, yn fras, tan fis Mawrth 2025. Ar 么l i chi fynegi diddordeb yn llwyddiannus, byddwn yn rhoi gwybod i chi pryd y bydd y cyfnodau gwneud cais yn dechrau ac yn gorffen.

Mae鈥檔 bosibl y byddwn yn rhoi rhywfaint o adborth i chi ar eich ffurflen Mynegi Diddordeb hefyd, drwy dynnu sylw at rai meysydd i鈥檞 hystyried cyn cyflwyno eich cais llawn neu ddweud wrthych nad yw eich prosiect yn gymwys i gael cyllid heb newid sylweddol.

Rhaid i chi gyflwyno eich ffurflen Mynegi Diddordeb o leiaf dair wythnos cyn diwedd y cyfnod gwneud cais yr hoffech wneud cais ynddo, er mwyn sicrhau y bydd digon o amser i chi gael adborth ac yna gyflwyno eich cais.

Dim ond os byddwch wedi cael cadarnhad bod eich prosiect yn gymwys ar y cam Mynegi Diddordeb y gallwch gyflwyno cais llawn. Gallwch hefyd wneud cais ar wah芒n am brosiect cwbl newydd sy鈥檔 gysylltiedig ag ased gwahanol, ond bydd angen i chi gyflwyno ffurflen Mynegi Diddordeb newydd a chael cymeradwyaeth cyn cyflwyno cais llawn ar gyfer y prosiect hwn.

Bydd y cam Mynegi Diddordeb ar agor drwy鈥檙 amser, sy鈥檔 golygu y gallwch lenwi ffurflen Mynegi Diddordeb unrhyw bryd. I fynegi eich diddordeb, gweler Y Gronfa Perchnogaeth Gymunedol, cylch 3: sut i fynegi eich diddordeb mewn gwneud cais.

Cyflwyno cais llawn

Ar 么l darllen eich ffurflen Mynegi Diddordeb, os byddwn yn credu ei bod yn debygol y bydd eich prosiect yn gymwys, byddwn yn rhannu鈥檙 ddolen i鈥檙 ffurflen gais lawn 芒 chi drwy e-bost yn ystod cyfnod gwneud cais, ac yn eich gwahodd i wneud cais.

Mae鈥檙 ffurflen gais i gyd ar-lein ac wedi鈥檌 rhannu鈥檔 adrannau yn seiliedig ar y ffordd y caiff ei hasesu. Gallwch ei llenwi mewn unrhyw drefn a dychwelyd ati fwy nag unwaith yn ystod yr un cyfnod gwneud cais.

Bydd y ffurflen gais yn eich holi am y canlynol:

Eich sefydliad

• Gwybodaeth am y sefydliad
• Gwybodaeth am yr ymgeisydd

Eich prosiect

• Gwybodaeth am y prosiect
• Gwybodaeth am yr ased

Achos strategol

• Defnydd cymunedol
• Ymgysylltu 芒鈥檙 gymuned
• Cefnogaeth leol
• Budd i鈥檙 gymuned
• Cynaliadwyedd amgylcheddol

Achos rheoli

• Y cyllid sydd ei angen
• Dichonoldeb
• Risg
• Costau鈥檙 prosiect
• Sgiliau ac adnoddau
• Cynrychiolaeth gymunedol
• Cynwysoldeb ac integreiddio

Rheoli cymorthdaliadau a chymorth gwladwriaethol

• Cymwysterau鈥檙 prosiect

Datganiadau

Rydym wedi cyhoeddi canllawiau ychwanegol er mwyn helpu ymgeiswyr i gwblhau eu cais llawn. Fe鈥檆h cynghorir yn gryf i ddarllen y canllawiau hyn yn ofalus cyn dechrau gwneud cais.

Sut y gallwn eich cefnogi

Mae cyngor a chymorth ar gael i bob darpar ymgeiswyr drwy wefan .

Bydd cymorth manwl i ddatblygu cais llawn ar gael i rai ymgeiswyr. Gallwch gael rhagor o wybodaeth am y darparwr cymorth datblygu manwl yn adran 14.

Os bydd eich cais yn llwyddiannus

• Byddwch yn cael llythyr cynnig drwy e-bost i gadarnhau eich bod wedi llwyddo
• Bydd eich rheolwr grant penodedig yn rhannu eich Cytundeb Cyllid Grant 芒 chi
• Bydd yn ofynnol i chi roi gwybod i鈥檙 Adran Ffyniant Bro, Tai a Chymunedau am gynnydd yn rheolaidd drwy gydol eich prosiect

Ar 么l i鈥檙 cais gael ei asesu a鈥檌 gymeradwyo, bydd ymgeiswyr llwyddiannus yn cael llythyr cynnig gan yr Adran Ffyniant Bro, Tai a Chymunedau drwy e-bost. Wedyn, bydd ein t卯m o reolwyr grantiau yn cysylltu 芒 chi ac yn eich gwahodd i Gyfarfod Prosiect Cychwynnol er mwyn trafod y gofynion ar gyfer derbynyddion grant y Gronfa Perchnogaeth Gymunedol, gan gynnwys sicrhau pridiant cyfreithiol a monitro drwy gydol y prosiect ac ar 么l iddo gael ei gwblhau.

Byddwch yn cael Cytundeb Cyllid Grant i sefydliad y prosiect a鈥檙 Adran Ffyniant Bro, Tai a Chymunedau ei lofnodi ac, ar 么l hynny, byddwn yn gallu rhyddhau鈥檙 cyllid i chi. Cyfrifoldeb y prosiect fydd gweithio gyda鈥檙 Adran Ffyniant Bro, Tai a Chymunedau i sicrhau pridiant cyfreithiol yn erbyn yr ased.

Er mwyn bodloni鈥檙 gofynion archwilio a sicrwydd, rhaid i chi gytuno i gyflwyno sicrwydd annibynnol bod y grant wedi cael ei ddefnyddio i gyflawni gweithgareddau鈥檙 prosiect. Bydd hyn yn cynnwys ardystiad annibynnol o archwiliad ariannol ar unrhyw adeg pan fydd yr Adran Ffyniant Bro, Tai a Chymunedau yn gofyn am hynny, yn ogystal 芒 chadw鈥檙 holl anfonebau, cofnodion cyfrifyddu a dogfennaeth ohebu sy鈥檔 gysylltiedig 芒 gwariant cymwys y prosiect. Bydd hefyd yn ofynnol i chi roi鈥檙 wybodaeth ddiweddaraf am lwyddiant y prosiect ei hun yn rheolaidd yn y tymor hwy - am hyd at saith mlynedd fel arfer.

Ochr yn ochr 芒 th卯m rheoli grantiau鈥檙 Gronfa Perchnogaeth Gymunedol, bydd y darparwr cymorth datblygu yn darparu adnoddau ar gyfer prosiectau llwyddiannus. Bydd hyn er mwyn sicrhau y byddwch yn cyflawni鈥檙 prosiect yn llwyddiannus ac yn unol 芒 gofynion y rhaglen. Bydd y cymorth a gaiff ei gynnig yn cynnwys cyngor drwy weminarau neu weithdai, deunyddiau canllaw, a hwyluso cymorth gan gymheiriaid.

Os na fyddwch yn llwyddiannus

• Byddwch yn cael hysbysiad drwy e-bost ynghyd 芒 chrynodeb o adborth
• Bydd pob penderfyniad yn derfynol

Bydd ymgeiswyr aflwyddiannus yn cael hysbysiad drwy e-bost yn nodi鈥檙 penderfyniad ynghyd 芒 chrynodeb o adborth. Bydd y penderfyniad hwn yn derfynol.

Fel arfer, bydd croeso i chi wneud cais arall yn ystod cyfnod gwneud cais arall, cyn belled 芒鈥檆h bod yn gweithredu ar y sylwadau yn yr adborth a gawsoch drwy e-bost.

Er nad oes terfyn ar faint o weithiau y cewch wneud cais, rydym yn cadw鈥檙 hawl i wrthod ceisiadau yn y dyfodol os yw eich prosiect yn sylfaenol anaddas ar gyfer y Gronfa.

Gallwch hefyd wneud cais ar wah芒n ar gyfer prosiect cwbl newydd sy鈥檔 gysylltiedig ag ased gwahanol.

Noder na allwch wneud cais am ragor o gyllid o鈥檙 Gronfa Perchnogaeth Gymunedol ar gyfer ased rydych eisoes wedi cael cyllid ar ei gyfer.

6. Pwy all wneud cais 鈥� yn fanwl

Fel yr amlinellir uchod yn adran 4, bydd angen i鈥檙 ased, eich prosiect a鈥檆h sefydliad fodloni gofynion cymhwysedd penodol er mwyn i ni ystyried rhoi cyllid.

Yr ased

Nid oes gennym restr bendant o fathau o asedau sydd o fewn cwmpas y Gronfa hon. Y rheswm dros hyn yw ein bod yn cydnabod ei bod yn bwysig bod cymunedau鈥檔 nodi鈥檙 hyn sydd bwysicaf iddyn nhw, sy鈥檔 gallu amrywio.

Rhaid i鈥檙 ased rydych yn ei achub fod yn cael ei ddefnyddio gan y gymuned ar hyn o bryd, neu fod wedi cael ei ddefnyddio gan y gymuned yn y gorffennol. Nid oes terfyn amser o ran pryd y cafodd yr ased ei ddefnyddio ddiwethaf gan y gymuned, a gallwch adleoli neu ailadeiladu asedau os mai hynny fydd y peth mwyaf priodol i鈥檞 wneud.

Mae鈥檙 prosiectau llwyddiannus rydym wedi鈥檜 hariannu hyd yma yn cynnwys asedau megis:

• canolfannau cymunedol
• cyfleusterau chwaraeon a hamdden
• tafarndai
• adeiladau diwylliannol
• adeiladau treftadaeth

Gweler rhestr lawn o brosiectau llwyddiannus hyd yma.

Mae unrhyw adeilad neu dir sydd wedi鈥檌 restru gan awdurdod lleol fel Ased o Werth Cymunedol o fewn y cwmpas ar gyfer prosiectau yn Lloegr. Fodd bynnag, nid oes rhaid i鈥檙 ased fod yn Ased o Werth Cymunedol i fod yn gymwys.

Byddwn yn ariannu prosiectau i brynu asedau sy鈥檔 eiddo i gynghorau plwyf, tref a chymuned. Bydd y gofynion tystiolaeth ychwanegol mewn perthynas 芒 throsglwyddo asedau鈥檙 sector cyhoeddus a amlinellir yn adran 8 yn berthnasol o hyd.

Mae mewn perygl o gael ei golli os na fydd y gymuned yn ymyrryd

Gallai risg ddeillio o鈥檙 canlynol:

• cau
• gwerthu
• esgeulustod a dirywiad o dan y berchnogaeth bresennol
• aneffeithlonrwydd ynni sy鈥檔 bygwth gweithrediadau cynaliadwy hirdymor, neu
• model busnes anghynaliadwy ar hyn o bryd

Dylech esbonio鈥檙 risgiau sy鈥檔 wynebu鈥檙 ased a dangos tystiolaeth ohonynt. Mae hyn yn cynnwys sut y bydd y gymuned yn ei golli os na fydd ymyriad.

Gellir ei redeg mewn modd hyfyw a chynaliadwy

Dylai eich ceisiadau ddangos sut y caiff yr ased ei ddiogelu er budd hirdymor y gymuned.Rhaid i sefydliadau ddangos hyn drwy eu diben elusennol a/neu glo asedau yn eu dogfennau llywodraethu.

Dylech ddangos sut rydych yn atebol i鈥檙 gymuned rydych yn ei chynrychioli, sut y byddwch yn gweithredu er budd y gymuned ehangach yn yr ardal lle mae鈥檙 ased wedi鈥檌 leoli, a sut y byddwch yn defnyddio鈥檙 ased i sicrhau effaith ar y gymuned.

Dylai elw o鈥檙 ased cymunedol a busnesau cysylltiedig gael ei ailfuddsoddi yn yr ased er mwyn sicrhau budd i鈥檙 gymuned.

Mae angen gwneud gwaith adnewyddu hanfodol er mwyn iddo fod yn gynaliadwy er budd hirdymor y gymuned

Mae sefydliadau sydd eisoes yn berchen ar eu hased yn gymwys i wneud cais am gyllid i adnewyddu鈥檙 ased, ar yr amod bod risg y byddai鈥檙 ased yn cau neu y byddai鈥檙 gymuned yn ei golli oni chaiff y gwaith adnewyddu hwn ei wneud.

Ni fydd gwaith adnewyddu i wella鈥檙 ased, ond nad yw鈥檔 hanfodol er mwyn iddo barhau i weithredu, yn cael ei ariannu.

Eich prosiect

Mae鈥檔 gallu cyfrannu arian cyfatebol ar y gyfradd ofynnol ar gyfer y grant cyfalaf o鈥檙 Gronfa

Gall ymgeiswyr gyflwyno鈥檙 achos o blaid hyd at 拢2 miliwn o arian cyfatebol ar gyfer pob math o ased, ond rydym yn disgwyl y bydd y rhan fwyaf o ddyfarniadau am hyd at 拢250,000 o gyllid cyfalaf.

Mae rhagor o fanylion am arian cyfatebol a鈥檙 gyfradd briodol i鈥檞 gweld yn adran 9.

Bydd modd i鈥檙 elfen o鈥檙 prosiect a gaiff ei ariannu gan y Gronfa Perchnogaeth Gymunedol gael ei gwblhau ymhen 12 mis ar 么l dyddiad y gynnig

Os byddwch yn defnyddio cyllid o鈥檙 Gronfa Perchnogaeth Gymunedol i brynu鈥檙 ased sydd mewn perygl o gael ei golli, rhaid bod posibilrwydd realistig o鈥檌 werthu neu ei drosglwyddo i berchnogaeth y gymuned o fewn 12 mis ar 么l i鈥檙 cyllid gael ei gynnig.

Os ydych eisoes yn berchen ar eich ased, ond mae angen gwaith adnewyddu hanfodol er mwyn iddo fod yn gynaliadwy er budd hirdymor y gymuned, rhaid i chi allu cwblhau鈥檙 gwaith hwn o fewn 12 mis i gael cynnig cyllid.

Er mwyn tynnu eich grant i lawr, rhaid i鈥檙 swm priodol o arian cyfatebol fod wedi鈥檌 drefnu, h.y. wedi鈥檌 sicrhau, a thystiolaeth o hyn wedi鈥檌 chyflwyno.

Gwneir cais am gyllid refeniw heb fod yn fwy na 拢50,000 neu 20% o gyfanswm y cyllid cyfalaf y gwneir cais amdano, pa un bynnag yw鈥檙 lleiaf

Gallwch wneud cais am gyllid refeniw yn ychwanegol at gyllid cyfalaf.

Bydd pob prosiect yn mynd i gostau rhedeg yn ystod ei flwyddyn gyntaf, sy鈥檔 golygu y bydd yn gymwys i gael y cyllid hwn. Rydym yn annog pob gr诺p i wneud cais (gweler y wybodaeth ar wneud cais am gyllid refeniw yn adran 11).

Nid oes angen arian cyfatebol ar gyfer cyllid refeniw.

Bydd prosiectau sy鈥檔 gwneud cais am fwy na 拢250,000 o gyllid cyfalaf wedi鈥檜 cyfyngu i 拢50,000 mewn cyllid refeniw.

Eich sefydliad

Mae鈥檔 sefydliad cymwys

Mae hyn yn golygu bod eich sefydliad:

• yn sefydliad gwirfoddol neu gymunedol neu鈥檔 gyngor plwyf, tref neu gymuned
• wedi鈥檌 gofrestru yn y DU

Ymhlith yr enghreifftiau o strwythurau cyfreithiol cyffredin y sefydliadau rydym yn disgwyl iddynt wneud cais mae:

• Sefydliadau corfforedig elusennol
• Sefydliadau corfforedig elusennol yn yr Alban
• Cwmn茂au cydweithredol gan gynnwys Cymdeithasau Budd Cymunedol
• Cwmn茂au Buddiannau Cymunedol
• Cwmn茂au cyfyngedig drwy warant

Os nad yw eich sefydliad yn gorfforedig, gallwch gwblhau鈥檙 cam Mynegi Diddordeb o hyd. Ond, os cewch eich gwahodd i wneud cais am gyllid, bydd yn rhaid cofrestru eich sefydliad cyn i chi gyflwyno eich cais.

Hefyd, ni allwn roi cyllid i gyrff cyhoeddus, cwmn茂au cyfyngedig drwy gyfranddaliadau (nad ydynt yn Gwmn茂au Buddiannau Cymunedol), unigolion preifat na chymdeithasau anghorfforedig.

Mae鈥檔 gallu prynu鈥檙 ased ar sail rhydd-ddaliad, neu ar sail lesddaliad hirdymor am 15 mlynedd o leiaf gyda chymalau terfynu rhesymol

Dylech allu dangos sut y byddwch yn gwarantu sicrwydd hirdymor yr ased dan berchnogaeth gymunedol. Mae hyn yn cynnwys cyflwyno cynllun busnes hirdymor cynaliadwy i ni.

Mae鈥檔 well gennym asedau sydd 芒 lesddaliadau 25 mlynedd a dim ond cymalau terfynu rhesymol am fod hynny fel arfer yn ei gwneud yn haws profi cynaliadwyedd hirdymor yr ased yn nwylo鈥檙 gymuned. Fodd bynnag, byddwn yn derbyn lesddaliad 15 mlynedd o leiaf. Dylai cymalau terfynu fod yn gymesur ac ni ddylent gynyddu鈥檙 tebygolrwydd y byddai鈥檙 gymuned yn colli defnydd o鈥檙 ased yn sgil terfynu cynnar.

Rhaid mai鈥檙 sefydliad sy鈥檔 gwneud cais am gyllid yw鈥檙 un sefydliad a fydd yn cael y cyllid ac yn rhedeg y prosiect

Bydd hyn yn ein helpu i wybod bod y sefydliad sy鈥檔 gwneud cais yn gallu rhedeg busnes cynaliadwy yn nwylo鈥檙 gymuned.

Gall sefydliadau fod yn berchen ar gwmn茂au eraill sy鈥檔 gwneud elfen o鈥檜 gwaith, neu reoli cwmn茂au o鈥檙 fath, megis cwmni cyfyngedig er mwyn masnachu鈥檔 fwy effeithiol neu i ddal eiddo.

Rhaid i chi roi gwybod i ni yn y cais os byddwch yn bwriadu cynnwys cwmni cysylltiedig, a rhoi enw a rhif cofrestru鈥檙 cwmni hwnnw. Rhaid i chi roi gwybod i ni sut y byddwch yn rheoli gwaith y cwmni. Bydd yr Adran Ffyniant Bro, Tai a Chymunedau yn cwblhau proses diwydrwydd dyladwy ar bob parti a gaiff ei enwi wrth asesu鈥檙 cais.

Os bydd y cais yn llwyddiannus, bydd yr Adran Ffyniant Bro, Tai a Chymunedau yn ymrwymo i Gytundeb Cyllid Grant 芒鈥檙 ymgeisydd, ond caiff y part茂on eraill eu nodi a darperir ar eu cyfer. Rhaid i鈥檙 sefydliad sy鈥檔 gwneud cais fod yn gymwys 鈥� gweler y gofynion cymhwysedd uchod.

Noder nad yw awdurdodau lleol (ac eithrio cynghorau plwyf, tref a chymuned) na chwmn茂au a reolir gan awdurdodau lleol yn gymwys i wneud cais ac na allant weithredu fel corff atebol.

7. Canllawiau ar gyfer prosiectau sy鈥檔 gwneud cais am fwy na 拢250,000 o gyllid cyfalaf

Rydym yn disgwyl i鈥檙 mwyafrif o ymgeiswyr wneud cais am hyd at 拢250,000 o gyllid cyfalaf. Fodd bynnag, bydd angen i rai prosiectau gael mwy o gyllid er mwyn achub eu hased cymunedol a sicrhau mwy o fudd i鈥檙 gymuned.

Rydym wedi cynyddu鈥檙 uchafswm cyllid er mwyn i brosiectau ar gyfer unrhyw fath o ased allu gwneud cais am hyd at 拢2 miliwn o gyllid cyfalaf.

Dylai ceisiadau am fwy na 拢250,000 ddangos achos strategol cadarn o blaid cyllido, gan gynnwys gallu dangos y bydd y cyllid ychwanegol yn arwain at fudd pellach sy鈥檔 gymesur 芒 maint y cais. Dylech amlinellu鈥檙 gwerth ychwanegol y bydd y cyllid ychwanegol dros 拢250,000 yn ei gynnig i鈥檙 gymuned yn benodol.

Dylai eich cynllun busnes ac unrhyw dystiolaeth ategol gynnwys mwy o fanylder, a hynny鈥檔 gymesur 谩 faint o gyllid rydych yn gwneud cais amdano a maint a chymhlethdod eich prosiect. Bydd angen i chi ddangos bod eich sefydliad yn meddu ar y sgiliau, y profiad a鈥檙 arbenigedd i redeg prosiect ar y raddfa hon, ynghyd 芒 dangos tystiolaeth bod gennych arbenigedd proffesiynol perthnasol i gyflawni鈥檙 prosiect hwn neu y byddwch yn cyflogi arbenigedd o鈥檙 fath. O ystyried maint y grant, mae鈥檔 debygol y bydd ceisiadau llwyddiannus wedi cadarnhau dichonoldeb y prosiect ac wedi rhoi cynllun cyflawni a th卯m arwain ar waith.

Dylech hefyd ddangos eich bod wedi archwilio ffynonellau cyllid eraill cyn gwneud cais am fwy o gyllid o鈥檙 Gronfa Perchnogaeth Gymunedol.

8. Asedau dan berchnogaeth gyhoeddus 鈥� gofynion ychwanegol

Asedau dan berchnogaeth gyhoeddus

Ochr yn ochr 芒鈥檙 gofynion cymhwysedd gorfodol y bydd angen i bob ymgeisydd eu bodloni, bydd hefyd angen i geisiadau sy鈥檔 gysylltiedig ag asedau dan berchnogaeth gyhoeddus fodloni鈥檙 gofynion ychwanegol canlynol:

• Ni fydd y cyfrifoldeb am ddarparu unrhyw wasanaethau statudol ei drosglwyddo oddi wrth yr awdurdod cyhoeddus i鈥檙 sefydliad cymunedol
• Dim ond i dalu costau adnewyddu ac ailwampio ar 么l trosglwyddo ased i berchnogaeth gymunedol y caiff y grant o鈥檙 Gronfa Perchnogaeth Gymunedol ei ddefnyddio; ni fydd yr awdurdod cyhoeddus yn credydu derbyniad cyfalaf o gyllid o鈥檙 Gronfa Perchnogaeth Gymunedol, ac eithrio yn achos cynghorau plwyf, tref a chymuned.

Asedau dan berchnogaeth gyhoeddus 鈥� tystiolaeth ategol

Ar gyfer prosiectau sy鈥檔 gysylltiedig ag asedau dan berchnogaeth gyhoeddus, bydd angen i ni gael tystiolaeth benodol sy鈥檔 ymwneud 芒鈥檙 pwyntiau canlynol:

• Risg sy鈥檔 wynebu鈥檙 ased 鈥� dim ond mewn asedau cymunedol a fyddai鈥檔 cael eu colli fel arall y bydd y Gronfa鈥檔 buddsoddi. Felly, bydd angen i ni gael tystiolaeth gan y perchennog cyhoeddus presennol a鈥檙 ymgeisydd yngl欧n 芒 statws presennol yr ased a pham mae ei ddyfodol mewn perygl
• Effaith ar ddarparu gwasanaethau 鈥� tystiolaeth y bydd yr awdurdod cyhoeddus yn parhau ag unrhyw wasanaethau statudol sy鈥檔 cael eu darparu o鈥檙 ased sydd mewn perygl ar hyn o bryd. Gellir dangos tystiolaeth o hyn drwy gyflwyno llythyr neu bapur cabinet priodol gan awdurdod lleol

9. Cyllid sydd ar gael

• Gallwch wneud cais am gyfuniad o gyllid cyfalaf a refeniw
• Bydd angen i chi gyfrannu swm o arian sy鈥檔 cyfateb i鈥檙 cyllid cyfalaf o ffynonellau eraill (arian cyfatebol)
• Cyllid cyfalaf 鈥� hyd at 拢2 miliwn ar gyfer pob math o ased, ond rydym yn disgwyl y bydd y rhan fwyaf o ddyfarniadau am hyd at 拢250,000 o gyllid cyfalaf
• Cyllid refeniw 鈥� ni all fod yn fwy nag 20% o鈥檙 cyllid cyfalaf, neu 拢50,000, pa un bynnag yw鈥檙 lleiaf

Dylech nodi na fydd unrhyw gostau yr eir iddynt cyn dyddiad cau鈥檙 cyfnod gwneud cais y byddwch yn gwneud cais ynddo yn cyfrif fel gwariant cymwys. Mae鈥檔 bosibl y bydd unrhyw wariant yr eir iddo ar 么l cyflwyno eich cais ond cyn cael eich llythyr canlyniad yn gymwys, ond caiff ei wario ar eich menter eich hun.

Os bydd eich cais yn llwyddiannus, bydd eich Rheolwr Grant yn bwrw golwg drosto er mwyn penderfynu a ellir ei gyfrif fel cyllid cymwys.

Os na fyddwch yn llwyddiannus yn ystod yr un cyfnod gwneud cais 芒鈥檙 gwariant, ni fydd y gwariant hwn yn gymwys os byddwch yn penderfynu gwneud cais yn un o gyfnodau gwneud cais nesaf y Gronfa.

Cyllid cyfalaf

Gellir defnyddio cyllid cyfalaf i brynu neu lesio鈥檙 ased a thalu costau ailwampio.

Rydym yn disgwyl i gyllid cyfalaf gael ei ddefnyddio ar gyfer elfennau cyfalaf y prosiect ac nid ar gyfer costau y byddai鈥檔 well iddynt gael eu talu drwy gyllid refeniw yn unig.

Mae manylion am gyllid refeniw i鈥檞 gweld isod.

Cyllid refeniw

Caiff cyllid refeniw ei ddefnyddio i dalu costau rhedeg cychwynnol y prosiect. Bydd pob prosiect yn mynd i gostau rhedeg yn ystod ei flwyddyn gyntaf, sy鈥檔 golygu y bydd yn gymwys i gael y cyllid hwn. Rydym yn annog pob gr诺p i wneud cais.

Rhaid gwneud cais am gyllid refeniw gyda鈥檙 grant cyfalaf fel rhan o鈥檆h cais llawn, a chaiff ei ddyfarnu ochr yn ochr 芒鈥檙 grant cyfalaf er mwyn helpu i dalu am eitemau fel:

• cyfleustodau (e.e. biliau ynni)
• costau staffio a recriwtio (e.e. cyflogau staff)
• astudiaethau dichonoldeb (e.e. ffioedd ymgynghori)
• gwasanaethau proffesiynol (e.e. pensaer, ffioedd cyfreithiol)
• cymorth busnes ar gyfer sefydlu鈥檙 ased (e.e. cymorth rheoli ariannol, dylunio/hyrwyddo gwefan)
• rheoli llif arian parod yn ystod y flwyddyn gyntaf o weithredu

Nid oes angen arian cyfatebol ar gyfer cyllid refeniw.

Ni all cyllid refeniw fod yn fwy nag 20% o鈥檆h cais am gyllid cyfalaf, neu 拢50,000, pa un bynnag yw鈥檙 lleiaf. Bydd hyn hefyd yn berthnasol i bob ased sy鈥檔 destun cais am hyd at 拢2 miliwn o gyllid cyfalaf.

Er enghraifft, gallai gr诺p cymunedol sy鈥檔 gwneud cais am 拢250,000 o gyllid cyfalaf i brynu tafarn ond gwneud cais am 拢50,000 mewn cyllid refeniw i鈥檞 wario ar gostau ynni a chostau staff cychwynnol.

Arian cyfatebol

Bydd yn ofynnol i chi godi arian o ffynonellau eraill ochr yn ochr 芒 buddsoddiad o鈥檙 Gronfa Perchnogaeth Gymunedol. Mae鈥檔 bosibl y bydd cael amrywiaeth o gyllidwyr yn cyfrannu at eich prosiect yn dangos ansawdd y prosiect a鈥檙 gefnogaeth yn y gymuned.

Bydd y Gronfa Perchnogaeth Gymunedol yn cyfrannu hyd at 80% o gyfanswm y cyfalaf y bydd ei angen. Bydd yn ofynnol i ymgeiswyr godi鈥檙 20% sy鈥檔 weddill o ffynonellau cyllid eraill. Bydd angen i chi nodi cyfanswm costau鈥檙 prosiect, y cyllid sydd eisoes wedi鈥檌 sicrhau, a chynlluniau i godi unrhyw gyllid ychwanegol y bydd ei angen yn eich cais llawn.

Mewn achosion eithriadol lle y byddwn wedi asesu bod eich prosiect yn un sydd fwyaf mewn angen, mae鈥檔 bosibl y byddwn yn cyfrannu 10% yn rhagor o gyllid cyfalaf. Dan yr amgylchiadau hyn, gall y Gronfa Perchnogaeth Gymunedol gyfrannu hyd at 90% o gyfanswm y cyfalaf y bydd ei angen a bydd yn ofynnol i ymgeiswyr godi鈥檙 10% sy鈥檔 weddill o ffynonellau cyllid eraill. Mae rhagor o wybodaeth am y broses gwneud penderfyniadau ar gyfer cynnig cymorth manwl i鈥檞 gweld yn adran 14.

Bydd y ffynonellau cymwys o arian cyfatebol yn cynnwys:

• Codi arian yn eich cymuned
• Eich adnoddau ariannol eich hun
• Cyrff cyhoeddus
• Gweinyddiaethau datganoledig
• Ymddiriedolaethau elusennol
• Cyllidwyr y Loteri Genedlaethol
• Cyfranddaliadau cymunedol
• Buddsoddwyr cymunedol
• Benthycwyr eraill

Fel rhan o鈥檙 broses diwydrwydd dyledus, bydd aseswyr yn bwrw golwg dros amodau unrhyw fenthyciad y mae鈥檙 sefydliad wedi鈥檌 gael, yn cynnal gwiriadau sylfaenol ar gyfarwyddwyr y sefydliad ac yn cynnal 鈥渁rchwiliad iechyd鈥� cyffredinol cyn gwneud unrhyw argymhelliad.

Mae鈥檔 bosibl y bydd y mathau canlynol o arian cyfatebol 鈥榤ewn nwyddau neu wasanaethau鈥� hefyd yn cyfrif fel ffynhonnell gymwys i arian cyfatebol:

• Rhoddion o nwyddau sy鈥檔 berthnasol i鈥檙 prosiect ac a fyddai wedi cael eu prynu fel arall
• Gwerth disgownt ar lesddaliad hirdymor neu rydd-ddaliad, er enghraifft fel rhan o Drosglwyddo Ased Cymunedol. Rhaid i werth disgownt o鈥檙 fath fod wedi鈥檌 brisio鈥檔 broffesiynol
• Gwasanaethau proffesiynol a fyddai wedi cael eu prynu fel arall, gyda thystiolaeth o hynny ar ffurf anfoneb ostyngol briodol.

Nid yw鈥檙 canlynol yn gymwys fel arian cyfatebol mewn nwyddau neu wasanaethau

• Amser gwirfoddoli cyffredinol
• Elfen Cymorth Rhodd unrhyw roddion

Ni fydd yn ofynnol i ymgeiswyr fod wedi sicrhau鈥檙 holl ffynonellau arian cyfatebol ar adeg gwneud cais y prosiect. Fodd bynnag, rhaid i chi nodi cynlluniau clir a realistig i sicrhau arian cyfatebol yn eich cynllun busnes a bydd angen iddo fod ar waith er mwyn tynnu eich cyllid grant i lawr os byddwch yn llwyddiannus.

Os na fyddwch yn gallu dangos cynnydd rhesymol tuag at sicrhau a gwario鈥檙 cyllid hwn, ceidw Llywodraeth y DU yr hawl i dynnu鈥檙 cynnig o gyllid yn 么l.

10. Enghreifftiau o gyllid

Senarios cyllid refeniw

• os byddwch yn gwneud cais am 拢150,000 mewn cyllid cyfalaf, gallwch wneud cais am hyd at 拢30,000 mewn cyllid refeniw yn ychwanegol at eich grant cyfalaf
• os byddwch yn gwneud cais am 拢150,000 mewn cyllid cyfalaf a 拢50,000 mewn cyllid refeniw, byddai hyn dros y terfyn 20% a byddai eich cais yn cael ei wrthod
• os byddwch yn gwneud cais am 拢250,000 mewn cyllid cyfalaf, gallwch wneud cais am hyd at 拢50,000 mewn cyllid refeniw yn ychwanegol at eich grant cyfalaf
• os byddwch yn gwneud cais am 拢2 miliwn mewn cyllid cyfalaf ar gyfer ased chwaraeon, gallwch wneud cais am hyd at 拢50,000 mewn cyllid refeniw yn ychwanegol at eich grant cyfalaf

Senario arian cyfatebol

• mae ymgeisydd am brynu ased cymunedol am 拢300,000
• gall wneud cais am grant gyfalaf o 拢240,000 o鈥檙 Gronfa Perchnogaeth Gymunedol a rhaid iddo godi o leiaf y 拢60,000 arall ei hun
• gall yr ymgeisydd hefyd wneud cais am hyd at 拢48,000 o gyllid refeniw (20% o鈥檙 grant cyfalaf y gwneir cais amdano)
• ni fydd angen i鈥檙 ymgeisydd gyfrannu arian cyfatebol ar gyfer y cyllid refeniw

Senario arian cyfatebol 鈥� 拢2 miliwn o gyllid cyfalaf

• mae ymgeisydd am brynu ased cymunedol am 拢2,500,000
• gall wneud cais am grant gyfalaf o 拢2 miliwn o鈥檙 Gronfa Perchnogaeth Gymunedol a rhaid iddo godi o leiaf y 拢500,000 arall ei hun
• gall yr ymgeisydd hefyd wneud cais am hyd at 拢50,000 o gyllid refeniw
• ni fydd angen i鈥檙 ymgeisydd gyfrannu arian cyfatebol ar gyfer y cyllid refeniw

Senario arian cyfatebol 鈥榤ewn nwyddau neu wasanaethau鈥�

• mae cwmni gosod ffenestri鈥檔 cyflenwi ac yn gosod y ffenestri newydd ar gyfer y prosiect yn rhad ac am ddim
• er mwyn i hynny gael ei ystyried yn arian cyfatebol, bydd angen i鈥檙 ased ddangos anfonebau priodol i ddangos gwerth y gwasanaeth hwnnw ar y farchnad agored a鈥檙 disgownt a roddwyd

11. Sut y byddwn yn asesu eich cais

• Asesu ceisiadau yn erbyn dau brif faen prawf
• Gallwch lanlwytho tystiolaeth o鈥檆h cais i ategu rhai cwestiynau
• Gofynnwn am gynllun busnes i ategu鈥檙 adran achos busnes

Bydd Llywodraeth y DU yn asesu ceisiadau o bob rhan o鈥檙 DU yn erbyn fframwaith asesu cyffredin.

Caiff ceisiadau eu sgorio gan ddefnyddio鈥檙 fframwaith hwn a鈥檙 Adran Ffyniant Bro, Tai a Chymunedau a fydd yn gwneud penderfyniadau terfynol ynghylch cyllido.

Rydym wedi cyhoeddi canllawiau ychwanegol ar asesiadau a sut i gwblhau eich cais. Fe鈥檆h cynghorir yn gryf i ddarllen y canllawiau hyn yn ofalus cyn dechrau gwneud cais.

Caiff proses diwydrwydd dyledus a gwiriadau twyll llawn eu cynnal ar y prosiect a鈥檙 ymgeisydd ar 么l i gais gael ei gyflwyno a chyn i unrhyw gyllid gael ei ryddhau.

Meini prawf asesu

Ar 么l i chi gael gwybod bod eich prosiect yn gymwys ar y cam Mynegi Diddordeb, cewch eich gwahodd i gyflwyno cais llawn i鈥檙 Gronfa.

Ar y cam hwn, caiff eich cais ei asesu yn unol 芒鈥檙 meini prawf canlynol:

1. Achos strategol: dylech ddangos y byddai鈥檙 gymuned yn colli鈥檙 ased oni fydd ymyriad, beth fyddai effaith hyn, a鈥檙 gefnogaeth sydd gennych gan y gymuned a phartneriaid eraill. Dylech esbonio sut y bydd perchnogaeth gymunedol dros yr ased yn cynnig budd i鈥檙 gymuned leol, a dangos sut rydych wedi ystyried cynaliadwyedd amgylcheddol fel rhan o鈥檆h prosiect

2. Achos rheoli: dylech ddangos amcanion a chyflawnadwyedd y prosiect a sut y caiff yr ased ei redeg mewn modd cynaliadwy. Dylech hefyd ddangos tystiolaeth o鈥檙 ffordd rydych yn atebol i鈥檙 gymuned rydych yn ei chynrychioli, ynghyd 芒 dangos sut y bydd yr ased yn hygyrch ac yn gynhwysol i holl aelodau鈥檙 gymuned

Mae鈥檙 manylion llawn i鈥檞 gweld yn y canllawiau ar y meini prawf asesu.

Bydd angen i鈥檆h sefydliad gynnwys gwybodaeth benodol mewn cais. Mae hyn yn cynnwys:

• Cynllun busnes 鈥� dylai gynnwys y canlynol (ond nid yw鈥檔 gyfyngedig iddynt):
  • gwybodaeth am elfen gyfalaf eich prosiect. Gallai hyn gynnwys:
    • gwybodaeth am astudiaethau dichonoldeb a gwblhawyd gennych neu rydych yn bwriadu eu cynnal. Gallai hyn gynnwys unrhyw arolygon perthnasol
    • rhaglen 芒 cherrig milltir allweddol ar gyfer cwblhau eich prosiect
  • dadansoddiad ariannol o鈥檆h prosiect 鈥� dylai hyn gynnwys:
    • dadansoddiad clir o gyfanswm costau cyfalaf y prosiect ac esboniad o鈥檙 ffordd y cawsant eu cyfrifo. Gallai hyn gynnwys unrhyw ddyfynbrisiau neu waith meincnodi costau
    • a yw鈥檙 costau yn cynnwys TAW na ellir ei hadennill
    • y cais am gyllid cyfalaf o鈥檙 Gronfa Perchnogaeth Gymunedol
    • cyfanswm yr arian cyfatebol sydd ei angen
    • ffynonellau arian cyfatebol a sicrhawyd hyd yma
    • ffynonellau arian cyfatebol sydd i鈥檞 sicrhau o hyd
    • terfynau amser a ffynonellau posibl ar gyfer sicrhau鈥檙 holl arian cyfatebol sy鈥檔 weddill
    • eich sgiliau a鈥檆h adnoddau i reoli鈥檙 prosiect cyfalaf, gan gynnwys arbenigedd perthnasol ym maes rheoli prosiectau
    • dadansoddiad clir o鈥檙 cais am gyllid refeniw o鈥檙 Gronfa Perchnogaeth Gymunedol a鈥檙 ffordd y cafodd ei gyfrifo
  • gwybodaeth am y ffordd y caiff yr ased ei ddefnyddio a鈥檌 reoli yn y dyfodol. Dylai hyn gynnwys:
    • trafodaeth ynghylch gweithgareddau a/neu wasanaethau arfaethedig a gaiff eu cynnal/darparu yn yr ased cymunedol
    • eich rhagolygon ariannol llawn, gan gynnwys ffynonellau incwm a chostau ynghyd 芒 set o dybiaethau a ategir gan dystiolaeth
    • dadansoddiad clir o gostau refeniw鈥檙 prosiect ac esboniad o鈥檙 ffordd y cawsant eu cyfrifo
    • eich cyllidebau llif arian parod a refeniw
    • eich sgiliau neu鈥檆h adnoddau i reoli a chynnal yr asedau o dan berchnogaeth gymunedol
    • rolau rydych yn bwriadu eu recriwtio er mwyn eich helpu i reoli鈥檙 ased
    • unrhyw dystiolaeth ategol y byddwch yn sicrhau鈥檙 buddion i鈥檙 gymuned a amlinellwyd gennych
  • ystyriaeth o鈥檙 risgiau a鈥檙 mesurau lliniaru sy鈥檔 gysylltiedig 芒鈥檙 gwariant/gwaith cyfalaf a gweithrediad parhaus yr ased
  • gwybodaeth am y sefydliad a llywodraethu 鈥� dylai hyn gynnwys:
    • strwythurau llywodraethu ac aelodaeth eich sefydliad, ynghyd 芒 thystiolaeth ategol
    • aelodau鈥檆h bwrdd, gan gynnwys eu r么l a鈥檜 prif gyfrifoldebau
    • tystiolaeth ategol o鈥檙 ffordd y byddwch yn rheoli cyllid ac yn atal twyll. Er enghraifft, cop茂au o鈥檆h dogfennau polisi
    • tystiolaeth ategol o鈥檙 ffordd y byddwch yn rheoli perfformiad a risgiau. Er enghraifft, cop茂au o鈥檆h dogfennau polisi

Cewch eich gwahodd i lanlwytho dogfennau ategol ar gyfer cwestiynau penodol ym mhob rhan o鈥檙 ffurflen gais. Dylai pob dogfen unigol fod yn 5MB neu鈥檔 llai. Y dogfennau hyn yw:

1. cynllun busnes (mae manylion am yr hyn y dylid ei gynnwys ynddo i鈥檞 gweld yn y ddogfen hon a鈥檙 canllawiau ar wneud cais sydd wedi鈥檜 cyhoeddi)

2. cofrestr risg

3. tystiolaeth o gefnogaeth leol

4. a) os byddwch yn prynu neu鈥檔 lesio鈥檙 ased: prisiad ased neu gytundeb lesio
b) os ydych eisoes yn berchen ar yr ased: datganiad sy鈥檔 cadarnhau hyn, wedi鈥檌 lofnodi gan berson priodol yn eich sefydliad, megis ymddiriedolwr. Dylai hyn gynnwys dyddiad perchnogi鈥檙 ased, neu鈥檙 dyddiad hwnnw yn fras. Fel arall, gallwch lanlwytho copi o weithredoedd yr ased, dogfennau prynu neu dystysgrif teitl

5. tystiolaeth o berchnogaeth gyhoeddus (os yw hynny鈥檔 berthnasol)

Amodau dyfarnu cyllid cyfalaf

Os bydd eich cais i鈥檙 Gronfa yn llwyddiannus, bydd angen i ni gael dogfennau eraill cyn rhyddhau cyllid cyfalaf (os na fyddant eisoes wedi cael eu cyflwyno fel rhan o鈥檙 cais llawn). Gofynnir am y rhain ar 么l i chi gael eich llythyr canlyniad. Mae鈥檙 rhain yn cynnwys:

• prisiad annibynnol o鈥檙 adeilad wedi鈥檌 ddyddio lai na chwe mis cyn y dyddiad y caiff yr ased ei brynu gan ddefnyddio ein cyllid ni. Ni fydd hyn yn ofynnol os ydych eisoes yn berchen ar yr ased
• arolwg strwythurol annibynnol
• tystiolaeth o unrhyw ganiat芒d cynllunio, caniat芒d trwyddedu a mathau priodol eraill o ganiat芒d sydd wedi鈥檜 sicrhau

Fel rhan o鈥檙 amodau ar gyfer dyfarnu cyllid, cytunir ar gerrig milltir a thargedau ar gyfer y prosiect, yn ogystal 芒 chyfnodau monitro ac adolygu safonol. Caiff hyn ei nodi mewn Cytundeb Cyllid Grant ffurfiol. Dylech nodi na fydd modd i gyllid o鈥檙 Gronfa Perchnogaeth Gymunedol gael ei ryddhau heb Gytundeb Cyllid Grant wedi鈥檌 lofnodi. Os na chydymffurfir 芒鈥檙 amodau fel y鈥檜 nodir yn y cytundeb cyllid grant, gallai鈥檙 cyllid gael ei dynnu yn 么l.

Bydd yn ofynnol i ymgeiswyr llwyddiannus gydymffurfio 芒 rheoliadau caffael wrth gaffael nwyddau a gwasanaethau mewn cysylltiad 芒 gweithgareddau鈥檙 prosiect. Caiff rhagor o wybodaeth ei hamlinellu i ymgeiswyr llwyddiannus yn y Cytundeb Cyllid Grant a鈥檙 Cyfarfod Prosiect Cychwynnol.

Gan fod yr ased yn lleoliad neu鈥檔 fan cyhoeddus, dylai ymgeiswyr llwyddiannus ddangos eu bod wedi ystyried diogelwch, mesurau amddiffynnol a mesurau paratoi (gan gynnwys ystyriaethau ffisegol, person茅l a seiber). Mae鈥檙 Swyddfa Diogelwch Gwrthderfysgaeth Genedlaethol wedi llunio canllawiau cyhoeddus , sy鈥檔 ymdrin 芒 nifer o鈥檙 them芒u hyn.

Rheoli cymorthdaliadau/Cymorth Gwladwriaethol

Os caiff cyllid o鈥檙 Gronfa Perchnogaeth Gymunedol ei ddefnyddio i gynnig cymhorthdal, rhaid i鈥檙 gwariant gydymffurfio 芒 rhwymedigaethau鈥檙 Deyrnas Unedig ynghylch rheoli cymorthdaliadau.

Rhaid i bob cais y gellir ei ystyried nodi sut y caiff y prosiect ei gyflawni yn unol 芒 rhwymedigaethau rheoli cymorthdaliadau (neu Gymorth Gwladwriaethol ar gyfer cymorth yng nghwmpas Protocol Gogledd Iwerddon).Gweler canllawiau Llywodraeth y DU ar reoli cymorthdaliadau am ragor o wybodaeth.

Rhaid i gynigion a gaiff eu cefnogi gan y Gronfa Perchnogaeth Gymunedol gydymffurfio 芒鈥檙 ddeddfwriaeth berthnasol yn eu priod ardaloedd daearyddol.

Dyletswydd Cydraddoldeb y Sector Cyhoeddus

Fel awdurdod cyhoeddus, mae鈥檔 ofynnol i鈥檙 Adran Ffyniant Bro, Tai a Chymunedau gydymffurfio 芒 Dyletswydd Cydraddoldeb y Sector Cyhoeddus, fel y鈥檌 nodir yn adran 149 o Ddeddf Cydraddoldeb 2010. Rhown sylw dyledus i effeithiau ar gydraddoldeb ar gyfer unigolion drwy gyfeirio at eu nodweddion gwarchodedig ar bwyntiau penderfynu allweddol, a byddwn yn cadw golwg ar hyn yn rheolaidd.

Rydym yn cydnabod pwysigrwydd nid yn unig bodloni ein rhwymedigaethau cyfreithiol o dan Ddeddf Cydraddoldeb 2010 ond rhoi sylw dyledus i鈥檙 ystyriaethau cydraddoldeb sy鈥檔 berthnasol yng Ngogledd Iwerddon hefyd.

12. Sut rydym yn dyfarnu cyllid

• Caiff penderfyniadau eu gwneud gan weinidogion gyda mewnbwn gan adrannau eraill y llywodraeth (lle bo hynny鈥檔 berthnasol)
• Rhaid i geisiadau gyrraedd sg么r meincnod er mwyn cael eu rhoi ar y rhestr fer
• Gall Ysgrifennydd Gwladol yr Adran Ffyniant Bro, Tai a Chymunedau gymhwyso pum ffactor ychwanegol wrth ystyried y rhestr fer er mwyn dethol y rhestr derfynol a fydd yn cael cyllid

Darllenwch fanylion llawn y broses gwneud penderfyniadau ar gyfer dethol cynigion llwyddiannus.

13. Monitro a gwerthuso

• Caiff cynnydd y prosiect ei fonitro bob chwarter o leiaf
• Bydd yn ofynnol cyflwyno set o gyfrifon chwe mis ar 么l i鈥檙 prosiect gael ei gwblhau
• Bydd angen data ar effaith ymhen blwyddyn ar 么l dyddiad y llythyr cynnig

Bydd yn ofynnol i ymgeiswyr llwyddiannus gydymffurfio 芒 gofynion monitro a gwerthuso鈥檙 rhaglen.

Gofynion monitro a gwerthuso

Caiff cynnydd prosiectau ei fonitro bob chwarter o leiaf, yn unol 芒 cherrig milltir y cytunwyd arnynt. Bydd angen datganiad o ddefnydd o鈥檙 grant wedi鈥檌 archwilio鈥檔 annibynnol gan gyfrifydd ar gyfer ein prosesau sicrwydd, yn unol 芒 cherrig milltir y cytunwyd arnynt ar gyfer y prosiect, ar ddiwedd cyfnod tynnu鈥檙 arian i lawr.

Chwe mis ar 么l i鈥檙 prosiect gael ei gwblhau, bydd yn ofynnol i chi gyflwyno set o gyfrifon ar gyfer y prosiect wedi鈥檜 cymeradwyo gan y Bwrdd (neu gorff cyfatebol). Caiff yr holl ffeiliau a chofnodion ariannol eu cadw am o leiaf saith mlynedd o鈥檙 dyddiad a nodir ar eich llythyr cynnig, a gallant gael eu harchwilio unrhyw bryd yn ystod y cyfnod hwn.

Bydd cydweithwyr archwilio a sicrwydd mewn cysylltiad 芒 chi ar ddiwedd y prosiect ac ar unrhyw adeg yn ystod y cyfnod monitro estynedig.

Bydd angen data ar effaith eich prosiect ymhen blwyddyn ar 么l y dyddiad a nodir ar eich llythyr cynnig. Bydd hyn er mwyn dangos yr effaith y mae鈥檙 cyllid wedi鈥檌 chael ar eich cymuned. Caiff templed safonedig a chanllawiau eu darparu er mwyn eich helpu i ddangos effaith eich prosiect a鈥檙 ffordd rydych wedi cyflawni yn erbyn eich cynllun busnes gwreiddiol.

Gall hyn gynnwys:

• diogelu a gwella defnydd o ased cymunedol
• cefnogaeth busnesau a sefydliadau cymunedol
• creu swyddi a chyfleoedd gwirfoddoli
• y mathau o wasanaethau sydd wedi鈥檜 sefydlu o fewn yr ased
• gwella mynediad at wasanaethau

Dull gwerthuso cenedlaethol

Mae Llywodraeth y DU yn cydnabod pwysigrwydd canolog gwerthuso o safon uchel, sy鈥檔 hollbwysig er mwyn deall beth sy鈥檔 gweithio. I ategu hyn, rydym yn datblygu ein strategaeth gwerthuso rhaglenni ar lefel genedlaethol.

Bydd y gwerthusiad hwn yn ein helpu i ddeall llwyddiant y rhaglen a beth sy鈥檔 gweithio鈥檔 dda mewn prosiectau perchnogaeth gymunedol llwyddiannus, ac yn helpu i lywio penderfyniadau buddsoddi yn y dyfodol.

Bydd ein dull o werthuso rhaglenni鈥檔 defnyddio cyfuniad o ddata gweinyddol o waith monitro rhaglenni, a gallai gynnwys arolygon ac astudiaethau achos ar lefel prosiectau. Bydd y rhain yn ein helpu i werthuso llwyddiant y rhaglen a鈥檌 gwerth am arian yn erbyn y meini prawf canlynol:

• nifer yr asedau a gafodd eu cefnogi drwy鈥檙 rhaglen
• cyfradd goroesi asedau cymunedol 鈥� caiff hyn ei fesur yn 么l y nifer sy鈥檔 dal i weithredu dan berchnogaeth gymunedol ymhen blwyddyn ar 么l diwedd y prosiect
• lefelau鈥檙 cynnydd mewn defnydd o asedau cymunedol a gwasanaethau cysylltiedig 鈥� caiff hyn ei fesur yn 么l nifer yr ymwelwyr, cynnydd mewn tenantiaethau, a/neu ddefnydd gan grwpiau cymunedol
• lefelau鈥檙 cynnydd mewn ymdeimlad o falchder a chanfyddiadau gwell o鈥檙 ardal leol fel lle i fyw
• lefelau鈥檙 cynnydd mewn ymddiriedaeth a chydlyniant cymdeithasol, ac ymdeimlad o berthyn i鈥檙 ardal leol
• lefelau鈥檙 cynnydd mewn cyfranogiad lleol ym mywyd y gymuned, y celfyddydau a diwylliant, a chwaraeon
• yr effaith ar ganlyniadau economaidd ychwanegol gan gynnwys:
  • achub a/neu greu swyddi
  • cyfleoedd newydd i wirfoddoli
  • gwelliannau o ran cyflogadwyedd
  • lefelau sgiliau
• yr effaith ar ganlyniadau cymdeithasol ychwanegol: gan gynnwys gwelliannau i iechyd corfforol a/neu iechyd meddwl a lleihau unigrwydd ac ynysigrwydd cymdeithasol

14. Cymorth ychwanegol

Cymorth i bob ymgeisydd hyd at y cam Mynegi Diddordeb

Mae ein darparwr cymorth datblygu yn cynnig cymorth a chyngor cychwynnol i bob ymgeisydd sydd 芒 diddordeb hyd at y cam Mynegi Diddordeb. Mae hyn yn cynnwys esbonio鈥檙 gofynion cymhwysedd a chynnig awgrymiadau defnyddiol er mwyn helpu eich prosiect i lwyddo.

Gallwch hefyd gael help i gyflwyno eich ffurflen Mynegi Diddordeb.

Cymorth manwl i rai ymgeiswyr wrth iddynt ddatblygu cais llawn

Ar 么l y cam Mynegi Diddordeb, bydd modd i rai ymgeiswyr gael cymorth manwl ar gyfer datblygu eu cais a鈥檜 hachos busnes.

Mae鈥檙 cymorth manwl hwn yn cynnwys:

• cyngor a hyfforddiant wedi鈥檜 teilwra ar ddatblygu cymunedol
• cymorth mewn perthynas 芒 datblygu eich cynllun busnes, llywodraethu sefydliadol a chynllunio ariannol
• mynediad at grantiau refeniw bach er mwyn sicrhau cymorth arbenigol, megis cyngor cyfreithiol neu arolygon adeiladau

Hefyd, mae鈥檔 bosibl i brosiectau a gaiff gymorth manwl gael eu hargymell ar gyfer cyfradd is o arian cyfatebol. Mewn achosion eithriadol, gall y gofyniad am arian cyfatebol ostwng o 20% i 10%.

Bydd ein darparwr cymorth datblygu yn defnyddio proses gwneud penderfyniadau pedwar cam i flaenoriaethu ymgeiswyr sydd wedi llwyddo ar y cam Mynegi Diddordeb i gael cymorth manwl. Mae hyn yn cynnwys defnyddio metrigau cenedlaethol, gwybodaeth o鈥檙 cam Mynegi Diddordeb, a chyfarfodydd prosiect un i un. Darllenwch fanylion llawn y broses gwneud penderfyniadau.

Cymorth parhaus i ymgeiswyr llwyddiannus

Bydd y darparwr cymorth datblygu yn rhoi cymorth parhaus i brosiectau llwyddiannus.

Bydd y cymorth a gaiff ei gynnig yn cynnwys:

• Cyngor ac arweiniad drwy weminarau, gweithdai, neu ddeunyddiau sydd ar gael ar dudalen we My Community
• Rhwydweithiau cymorth gan gymheiriaid wedi鈥檜 hwyluso
• Cymorth manwl pellach ar gyfer rhai prosiectau sydd 芒 lefel uwch o risg

Cael gafael ar y cymorth hwn

Gellir cysylltu 芒鈥檙 darparwr cymorth datblygu drwy ffurflen ymholi ar . Gallwch hefyd ddisgrifio eich anghenion cymorth ar y ffurflen Mynegi Diddordeb.

Cyflwynwch unrhyw ymholiadau sydd gennych ar y cymorth sydd ar gael drwy鈥檙 ffurflen ymholi.

15. Cefndir a datblygiad y Gronfa

Rydym yn gweithio鈥檔 barhaus i wella鈥檙 Gronfa er mwyn ei gwneud yn fwy hygyrch i ddarpar ymgeiswyr a helpu cynifer 芒 phosibl o sefydliadau cymunedol i achub asedau cymunedol a drysorir sydd mewn perygl o gael eu colli ledled y DU.

Rydym wedi gwneud newidiadau cadarnhaol i鈥檙 Gronfa Perchnogaeth Gymunedol ar gyfer cyfnodau gwneud cais yn y dyfodol. Caiff newidiadau i ddyluniad y rhaglen a鈥檙 gofynion cymhwysedd eu llywio gan adborth gan ymgeiswyr, gwaith ymgysylltu 芒 rhanddeiliaid, a gwersi a ddysgwyd o gyfnodau gwneud cais blaenorol.

O Gylch 3, Cyfnod Gwneud Cais 2 ymlaen, rydym wedi ymestyn yr uchafswm cyllid sydd ar gael o 拢1 miliwn i 拢2 miliwn. Bydd yn dal yn ofynnol i brosiectau sy鈥檔 gwneud cais am fwy nag 拢1 miliwn gyfrannu 20% o arian cyfatebol, a bydd disgwyl iddynt sicrhau buddion sy鈥檔 gymesur 芒 chyfanswm y cyllid y maent yn gwneud cais amdano, fel yr amlinellir yn y prosbectws hwn a chanllawiau asesu鈥檙 ffurflen gais.

Newidiadau allweddol ers Cylch 2

Ymhlith y newidiadau hyn mae:

• Lleihau鈥檙 arian cyfatebol yn gyson ar gyfer pob cais, gan ostwng y gofyniad o 50% i 20%, a gostwng y gofyniad ymhellach i 10% ar gyfer prosiectau sy鈥檔 gymwys i gael cymorth manwl ac mae asesiad wedi canfod bod ganddynt yr angen mwyaf.
• Ymestyn y cap cyllido i 拢2 miliwn ar gyfer pob math o ased, ond rydym yn disgwyl y bydd y rhan fwyaf o ddyfarniadau am hyd at 拢250,000 o gyllid cyfalaf
• Caniat谩u ceisiadau gan gynghorau plwyf, tref a chymuned
• Caniat谩u i gynghorau plwyf, tref a chymuned gredydu derbyniad cyfalaf o鈥檙 Gronfa Perchnogaeth Gymunedol
• Caniat谩u aneffeithlonrwydd ynni sy鈥檔 bygwth gweithrediadau hirdymor fel risg o golled
• Caniat谩u ceisiadau gan gwmn茂au cysylltiedig dan amgylchiadau penodol
• Cynyddu nifer y cyfnodau gwneud cais bob blwyddyn
• Cael gwared ar y terfyn dau gais ar gyfer pob prosiect
• Penodi darparwr cymorth datblygu sydd ar waith ac wedi鈥檌 gynefino鈥檔 llawn, ac sydd bellach yn cynnig cymorth manwl i brosiectau sydd 芒鈥檙 angen mwyaf ynghyd 芒 chyngor a chymorth cychwynnol mewn ymateb i ymholiadau gan bob ymgeisydd
• Egluro ac atgyfnerthu ein dogfennau canllaw a鈥檙 ffurflen gais ar gyfer ymgeiswyr (darllenwch fanylion llawn y canllawiau ar y meini prawf asesu)
• Cyflwyno dwy ystyriaeth ychwanegol y gall yr Ysgrifennydd Gwladol eu defnyddio i arfer disgresiwn ynghylch ceisiadau ar y rhestr fer (darllenwch fanylion llawn y broses gwneud penderfyniadau)

Mae newidiadau i鈥檙 Gronfa ers cyfnodau gwneud cais blaenorol i鈥檞 gweld yn y fersiwn wedi鈥檌 harchifo o鈥檙 prosbectws hwn.

Cefndir y gronfa

Amcanion strategol

Mae gan y Gronfa Perchnogaeth Gymunedol bedwar amcan strategol:

• cynnig buddsoddiadau wedi鈥檜 targedu er mwyn i gymunedau achub a chynnal asedau cymunedol y byddai cymunedau鈥檔 colli defnydd ohonynt fel arall
• atgyfnerthu gallu a galluogrwydd mewn cymunedau, gan eu helpu i lunio eu lleoedd a datblygu busnesau cymunedol cynaliadwy
• grymuso cymunedau mewn lleoedd a adawyd ar 么l i sicrhau ffyniant bro
• atgyfnerthu cysylltiadau uniongyrchol rhwng lleoedd ledled y DU a Llywodraeth y DU

Canlyniadau鈥檙 rhaglen

At ddibenion y Gronfa hon, mae perchnogaeth gymunedol yn cyfeirio at berchnogaeth a rheolaeth dros asedau cymunedol lleol gan sefydliad cymunedol er mwyn sicrhau buddion i gymunedau a lleoedd.

Gall perchnogaeth gymunedol dros asedau roi hwb i gysylltiadau lleol, cyfranogiad a balchder bro, ac atgyfnerthu cadernid cymunedol. Drwy fuddsoddi yng ngallu cymunedau ledled y DU i berchnogi鈥檙 lleoedd a鈥檙 mannau sydd o bwys iddyn nhw, byddwn yn atgyfnerthu鈥檙 seilwaith cymdeithasol sy鈥檔 helpu cymunedau i ffynnu.

Rydym am ariannu prosiectau cymunedol sy鈥檔 gwneud o leiaf un o鈥檙 pum peth hyn:

• cynyddu ymdeimlad o falchder yn yr ardal leol, a gwella canfyddiadau ohoni fel lle i fyw
• gwella ymddiriedaeth a chydlyniant cymdeithasol ac ymdeimlad o berthyn
• cynyddu cyfranogiad lleol ym mywyd y gymuned, y celfyddydau a diwylliant, neu chwaraeon
• gwella canlyniadau economaidd lleol 鈥� gan gynnwys creu swyddi, cyfleoedd i wirfoddoli, a gwella cyflogadwyedd a lefelau sgiliau yn y gymuned leol
• gwella canlyniadau cymdeithasol a chanlyniadau llesiant 鈥� gan gynnwys cael effaith gadarnhaol ar iechyd corfforol ac iechyd meddwl pobl leol, a lleihau unigrwydd ac ynysigrwydd cymdeithasol

Atgyfnerthu perchnogaeth gymunedol ledled y DU

Caiff y Gronfa ei chynnal gan Lywodraeth y DU yn uniongyrchol ar gyfer cymunedau yng Nghymru, Lloegr, yr Alban a Gogledd Iwerddon. Mae Llywodraeth y DU yn ymrwymedig i sicrhau cyfleoedd teg i gael cyllid drwy鈥檙 Gronfa Perchnogaeth Gymunedol ledled y DU.

Felly, mae isafswm targed gwariant sy鈥檔 gyson 芒 dyraniadau fesul pen o鈥檙 boblogaeth wedi cael ei bennu yng Nghymru, yr Alban a Gogledd Iwerddon. Bydd y Gronfa Perchnogaeth Gymunedol yn targedu o leiaf 拢12.3 miliwn yn yr Alban, 拢7.1 miliwn yng Nghymru a 拢4.3 miliwn yng Ngogledd Iwerddon o gyfanswm y Gronfa dros y pedair blynedd tan fis Mawrth 2025.

Mae dyluniad y Gronfa yn cydnabod y gwahanol dirweddau o ran perchnogaeth gymunedol ledled y DU, gyda gwahanol ddeddfwriaeth yng Nghymru a Lloegr, yr Alban, a Gogledd Iwerddon. Rydym wedi ymgysylltu鈥檔 eang 芒 rhanddeiliaid lleol er mwyn sicrhau bod y Gronfa鈥檔 effeithiol, yn hygyrch ac yn cyflawni ei hamcanion.

Caiff ceisiadau eu hasesu yn erbyn fframwaith cyson. Mae cymhwysedd ar gyfer y Gronfa a鈥檙 meini prawf ar gyfer asesu ceisiadau yn gyson yn y pedair gwlad.

Rhestr termau

Ased cymunedol

At ddibenion y Gronfa hon, adeilad neu le ffisegol yw ased. Rhaid iddo gael ei ddefnyddio gan y gymuned a bod yn hygyrch i gynifer 芒 phosibl o bobl.

Trosglwyddo Asedau Cymunedol

Ledled y Deyrnas Unedig, mae fframweithiau polisi Trosglwyddo Asedau Cymunedol yn helpu i drosglwyddo asedau cymunedol oddi wrth awdurdodau cyhoeddus i sefydliadau cymunedol. Mae鈥檙 ddeddfwriaeth a鈥檙 cyd-destunau polisi鈥檔 gweithio fymryn yn wahanol mewn rhannau o鈥檙 Deyrnas Unedig.

Lloegr

Ased o werth cymunedol

Yn Lloegr, cyflwynodd Deddf Lleoliaeth 2011 hawl i grwpiau cymunedol enwebu adeiladau neu dir i鈥檞 hawdurdodau lleol fel asedau o werth cymunedol.

Pe bai鈥檙 awdurdod lleol yn cytuno bod yr enwebiad yn bodloni鈥檙 prawf ar gyfer bod yn dir o werth cymunedol, byddai鈥檙 cyngor yn gosod yr ased ar restr o asedau o werth cymunedol am gyfnod o bum mlynedd.

Cyflwynodd hyn hawl i gymunedau wneud cynnig. Pe bai perchennog ased sydd wedi鈥檌 restru yn penderfynu ei fod am werthu鈥檙 ased yn ystod y cyfnod pum mlynedd, byddai鈥檔 rhaid iddo roi gwybod i鈥檙 awdurdod lleol a fyddai鈥檔 rhoi gwybod i鈥檙 gr诺p cymunedol a鈥檌 henwebodd.

Wedyn, byddai gan y gr诺p hawl i sbarduno moratoriwm o hyd at chwe mis i godi arian i dalu鈥檙 pris prynu. Ar ddiwedd y cyfnod moratoriwm, bydd perchennog yr ased yn rhydd i鈥檞 werthu i unrhyw un o鈥檌 ddewis.

Yn Lloegr, awdurdodau lleol sy鈥檔 gyfrifol am reoli eu cynlluniau asedau o werth cymunedol eu hunain.

Cymru a Lloegr

Mae Deddf Llywodraeth Leol 1972: Cydsyniad Gwaredu Cyffredinol Deddf Llywodraeth Leol (2003) yn galluogi awdurdodau lleol i drosglwyddo asedau i berchnogaeth gymunedol, am lai na鈥檜 gwerth ar y farchnad neu am ddim, ar y rhagdybiaeth o sicrhau budd cymdeithasol, economaidd neu amgylcheddol hirdymor. Mae鈥檔 bosibl y bydd gan awdurdodau lleol unigol eu polis茂au Trosglwyddo Asedau Cymunedol eu hunain sy鈥檔 pennu鈥檙 amcanion a鈥檙 prosesau penodol ar gyfer yr ardal leol honno.

Yr Alban

Mae鈥檙 Ddeddf Grymuso Cymunedol (2015) yn rhoi hawl i gyrff cymunedol wneud ceisiadau i bob awdurdod lleol, Gweinidogion yr Alban ac amrywiaeth o gyrff cyhoeddus am unrhyw dir neu adeiladau y gallent wneud defnydd gorau ohono yn eu barn nhw.

Gogledd Iwerddon

Mae鈥檙 fframwaith polisi Trosglwyddo Asedau Cymunedol (2014) yn nodi鈥檙 prosesau ar gyfer newid rheolaeth a/neu berchnogaeth tir neu adeiladau, o gyrff cyhoeddus i gymunedau. Mae鈥檙 fframwaith wedi cael ei ddatblygu fel adnodd ar gyfer buddsoddi mewn adfywio a chanlyniadau cymdeithasol, economaidd ac amgylcheddol cadarnhaol.

Termau allweddol eraill

Astudiaeth ddichonoldeb

Dadansoddiad sy鈥檔 profi gallu鈥檙 prosiect i gyflawni ei amcanion. Dylai brofi鈥檙 cyd-destun a鈥檙 adnoddau y bydd y prosiect yn gweithredu鈥檔 unol 芒 nhw, gan gynnwys dadansoddiad o鈥檙 farchnad ac a yw鈥檙 galluoedd ariannol, technegol a rheoli鈥檔 ddigon cadarn i gyflawni鈥檙 amrywiaeth o ffyrdd y bwriedir defnyddio鈥檙 ased. Dylid profi hyfywedd a chynaliadwyedd y prosiect yn y tymor hir. Dylai astudiaethau dichonoldeb gael eu defnyddio i ddatblygu cynllun busnes cadarn.

Cyfalaf gweithredol

Y cyllid gweithredol y bydd ei angen i dalu鈥檙 costau yn ystod y camau masnachu cynnar, wrth i鈥檙 model busnes gael ei sefydlu, ac wrth i鈥檙 gweithgareddau ddatblygu.

Dylai prosiectau ddisgwyl gallu adennill colledion yn ystod y cyfnod cynnar hwn, wrth i ffynonellau incwm dyfu, a dylent gynllunio ar gyfer digon o gyfalaf gweithredol i sicrhau bod digon o arian parod i dalu cyflogau, anfonebau a chostau eraill.

Cyfarfod Prosiect Cychwynnol

Cyfarfod cyntaf a gaiff ei gynnal rhwng y prosiect llwyddiannus a鈥檌 Reolwr Grant er mwyn trafod y gofynion ar gyfer derbynyddion grant ac ateb unrhyw gwestiynau a allai godi.

Cymhorthdal

Cyfraniad ariannol gan ddefnyddio adnoddau cyhoeddus sy鈥檔 rhoi budd i鈥檙 derbynnydd. Gallai hyn gynnwys, er enghraifft, taliad mewn arian parod, benthyciad 芒 llog islaw cyfradd y farchnad neu warant benthyciad.

Caiff cymorthdaliadau eu gweinyddu gan bob lefel o lywodraeth yn y DU gan gynnwys llywodraeth ganolog, gweinyddiaethau datganoledig ac awdurdodau lleol, yn ogystal 芒 mathau eraill o awdurdodau cyhoeddus.

Gweler rhagor o wybodaeth am reoli cymorthdaliadau.

Cyn dichonoldeb

Prosiect nad yw wedi bod yn destun gwaith dichonoldeb manwl (gweler isod) a鈥檙 cymorth a all fod ar gael er mwyn helpu i brofi syniadau cychwynnol a datblygu opsiynau ar gyfer cynllun busnes eto.

Cytundeb Cyllid Grant

Mae hwn yn nodi鈥檙 amodau sy鈥檔 berthnasol i鈥檙 sefydliad a fydd yn cael y cyllid grant gan yr Adran Ffyniant Bro, Tai a Chymunedau.

Gwaith cyfalaf

Mae鈥檙 term hwn yn cyfeirio at y gwaith adeiladu y gallai fod angen ei wneud i鈥檙 ased er mwyn ei ailwampio, er enghraifft newid defnydd ased.

Gwasanaethau statudol

Gwasanaethau y mae鈥檔 rhaid i awdurdodau cyhoeddus eu darparu yn 么l y gyfraith.

Lesddaliadau

Hawl, a nodir mewn contract, i feddiannu tir neu adeilad am gyfnod penodedig.

Model busnes

Model y mae鈥檙 sefydliad yn ei ddefnyddio i gynhyrchu incwm neu werth o鈥檌 weithgareddau. Gallai hyn gynnwys gwerthu nwyddau a gwasanaethau, contractau cyflawni neu incwm rhent.

Pridiant cyfreithiol

Bydd yn ofynnol i鈥檙 ymgeisydd llwyddiannus gwblhau Pridiant Cyfreithiol o blaid yr Ysgrifennydd Gwladol dros unrhyw ased sefydlog neu ased a gaiff ei ariannu gan y Gronf