51茶馆

Canllawiau Penodol i鈥檙 Sector ar y Cynllun Cofrestru Dylanwad Tramor (FIRS): Elusennau a Chymdeithas Sifil

Mae鈥檙 cyhoeddiad hwn wedi鈥檌 drwyddedu o dan delerau鈥檙 Drwydded Llywodraeth Agored v3.0 oni nodir yn wahanol. I weld y drwydded hon, ewch i neu ysgrifennwch at y T卯m Polisi Gwybodaeth, Yr Archifau Cenedlaethol, Kew, Llundain TW9 4DU, neu e-bostiwch: psi@nationalarchives.gov.uk.

Lle rydym wedi nodi unrhyw wybodaeth hawlfraint trydydd parti, bydd angen i chi gael caniat芒d gan y deiliaid hawlfraint dan sylw.

Mae鈥檙 cyhoeddiad hwn ar gael yn /government/collections/foreign-influence-registration-scheme Dylid anfon unrhyw ymholiadau ynghylch y cyhoeddiad hwn atom yn FIRS@homeoffice.gov.uk

Rhestr termau allweddol

FIRS

Cynllun Cofrestru Gweithgareddau Tramor a Dylanwad Tramor FIRS. Y Cynllun a gyflwynwyd trwy Ran 4 o Ddeddf Diogelwch Cenedlaethol 2023.

Trefniant

Unrhyw fath o gytundeb, boed yn ffurfiol neu鈥檔 anffurfiol. Gallai gynnwys contract, memorandwm dealltwriaeth (MOU) neu gytundeb neu drefniant anffurfiol quid pro quo.

P诺er tramor

Mae ganddo鈥檙 ystyr a roddir gan Adran 32 o Ddeddf Diogelwch Cenedlaethol 2023. Gellir dod o hyd i fanylion pellach yn adran 1.

Gweithgareddau dylanwad gwleidyddol

Cyfathrebiad, cyfathrebiad cyhoeddus neu ddarpariaeth o arian, nwyddau neu wasanaethau gyd补鈥檙 bwriad o ddylanwadu ar fater gwleidyddol.

P诺er tramor penodedig

P诺er tramor sydd wedi鈥檌 bennu trwy reoliadau o dan haen uwch FIRS.

Gweithgaredd perthnasol

Math o weithgaredd o fewn cwmpas cofrestru o dan haen well FIRS.

Esemptiad rhag cofrestru

Amgylchiad lle nad yw gofynion cofrestru yn berthnasol. Gellir dod o hyd i fanylion pellach yn adran 3.

Eithriad i gyhoeddi

Amgylchiad lle na fydd gwybodaeth a gofrestrwyd o dan FIRS yn cael ei chyhoeddi. Mae rhagor o wybodaeth yn adran 5.

Cofrestrai

Person y mae鈥檔 ofynnol iddo gofrestru o dan FIRS.

Hysbysiad gwybodaeth

Hysbysiad sy鈥檔 ei gwneud yn ofynnol i鈥檙 derbynnydd ddarparu rhagor o wybodaeth yn ymwneud 芒 threfniadau neu weithgareddau y gellir eu cofrestru o dan FIRS.

Yngl欧n 芒鈥檙 Canllawiau hyn

Mae鈥檙 ddogfen hon yn darparu canllawiau ychwanegol sy鈥檔 benodol i鈥檙 sector ar y Cynllun Cofrestru Dylanwad Tramor ar gyfer elusennau a sefydliadau dielw eraill, fel sefydliadau anllywodraethol. Mae hyn yn cynnwys canllawiau ar sut y gallai senarios ariannu fod o fewn cwmpas gofynion cofrestru 补鈥檙 eithriad i gyhoeddi lle gallai diogelwch unigolyn gael ei beryglu.

Bwriad y ddogfen yw galluogi dealltwriaeth o sut mae gofynion y cynllun yn berthnasol yng nghyd-destun y sector. Gellir dod o hyd i fanylion pellach am ofynion y cynllun yn fwy cyffredinol yn y canllawiau ar yr haen dylanwad gwleidyddol 补鈥檙 canllawiau ar yr haen uwch. Cynhyrchwyd canllawiau ar wah芒n hefyd ar yr endidau a reolir gan bwerau tramor a bennir o dan yr haen uwch.

Bwriad y canllawiau hyn yw egluro gofynion allweddol cynllun FIRS, sydd wedi鈥檜 cynnwys yn Rhan 4 o Ddeddf Diogelwch Cenedlaethol 2023. Fodd bynnag, mae鈥檔 parhau i fod yn gyfrifoldeb y rhai sydd o fewn cwmpas y cynllun i sicrhau eu bod yn cydymffurfio 芒鈥檙 ddeddfwriaeth yn seiliedig ar eu hamgylchiadau penodol eu hunain.

Mae gofynion FIRS yn bodoli ar wah芒n i鈥檙 rheolau ar ymgyrchu a gweithgaredd gwleidyddol mewn cyfraith elusennau. Mae鈥檙 Comisiwn Elusennau wedi cyhoeddi canllawiau ar ymgyrchu a gweithgarwch gwleidyddol ar gyfer elusennau. Nid yw cydymffurfio 芒 chyfraith elusennau yn negyddu鈥檙 gofyniad i gydymffurfio 芒 FIRS (ac i鈥檙 gwrthwyneb).

Mae鈥檙 Llywodraeth yn parhau i gydnabod y gwerth hanfodol y mae cymdeithas sifil yn ei gyfrannu at wella democratiaeth a gwerthoedd y DU a gwella bywydau pobl. Mae鈥檙 DU hefyd yn parhau i fod yn agored i ymgysylltu a chydweithredu tryloyw 芒 phwerau tramor. Mae鈥檙 rhai sy鈥檔 cofrestru鈥檔 llawn ac yn gywir yn cefnogi gwydnwch y DU a鈥檌 sefydliadau yn wyneb bygythiadau gan wladwriaethau. Nid yw cofrestru trefniant neu weithgarwch ynddo鈥檌 hun yn golygu ei fod o reidrwydd yn anghyfreithlon neu鈥檔 annymunol. Nid yw FIRS yn atal unrhyw weithgarwch rhag digwydd; cyn belled 芒 bod y trefniadau鈥檔 dryloyw, gall gweithgareddau cysylltiedig fynd rhagddynt fel arfer.

Adran 1: Trosolwg o鈥檙 gofynion

1. Mae gofynion y cynllun wedi鈥檜 rhannu鈥檔 ddwy haen:

• Yr haen dylanwad gwleidyddol, sy鈥檔 ei gwneud yn ofynnol cofrestru trefniadau ag unrhyw b诺er tramor (ac eithrio Gweriniaeth Iwerddon) i gynnal gweithgareddau dylanwad gwleidyddol yn y DU;

• Yr haen uwch, sy鈥檔 ei gwneud yn ofynnol cofrestru trefniadau i gynnal set ehangach o weithgareddau, ond dim ond gyd补鈥檙 pwerau tramor neu endidau a reolir gan bwerau tramor sydd wedi鈥檜 pennu mewn rheoliadau.

Haen Dylanwad Gwleidyddol

2. Mae鈥檔 ofynnol i unigolion a sefydliadau (gan gynnwys elusennau) gofrestru o dan yr haen dylanwad gwleidyddol os c芒nt eu cyfarwyddo gan b诺er tramor i gynnal, neu drefnu i eraill gynnal, gweithgareddau dylanwad gwleidyddol yn y DU.

3. Mae p诺er tramor yn unrhyw un o鈥檙 canlynol:

a) pennaeth sofran neu bennaeth arall Gwladwriaeth dramor,

b) llywodraeth dramor, neu ran o lywodraeth dramor (er enghraifft, gweinidogaeth neu adran llywodraeth dramor);

c) asiantaeth neu awdurdod llywodraeth dramor, neu ran o lywodraeth dramor,

d) awdurdod sy鈥檔 gyfrifol am weinyddu materion ardal o fewn gwlad neu diriogaeth dramor (er enghraifft, awdurdod llywodraeth leol mewn gwlad dramor);

e) plaid wleidyddol sy鈥檔 blaid wleidyddol lywodraethol llywodraeth dramor.

4. Dim ond pan fo 鈥渃yfarwyddyd鈥� gan b诺er tramor i weithredu y mae gofynion cofrestru yn berthnasol.

5. Mae gweithgareddau dylanwad gwleidyddol yn cynnwys rhai gweithgareddau cyfathrebu, gweithgareddau cyfathrebu cyhoeddus neu ddarparu arian, nwyddau neu wasanaethau, lle bwriedir iddynt ddylanwadu ar unrhyw un o鈥檙 canlynol:

• Etholiad neu refferendwm yn y DU;

• Penderfyniad Gweinidog neu adran o鈥檙 Llywodraeth (gan gynnwys Gweinidog neu adran o鈥檙 Llywodraeth yng Nghymru, yr Alban neu Ogledd Iwerddon);

• Trafodion plaid wleidyddol gofrestredig yn y DU (megis eu hymrwymiadau maniffesto);

• Aelod o D欧鈥檙 Cyffredin, T欧鈥檙 Arglwyddi, Cynulliad Gogledd Iwerddon, Senedd yr Alban neu Senedd Cymru (wrth weithredu yn rhinwedd eu swydd fel y cyfryw).

6. Gallai gweithgareddau dylanwad gwleidyddol yng nghyd-destun cymdeithas sifil gynnwys:

• Cyfarfod ag uwch was sifil i ddylanwadu ar ymateb Llywodraeth y DU i drychinebau tramor;

• Llythyr at Aelod Seneddol sy鈥檔 ceisio eu hannog i bleidleisio yn erbyn gwelliannau a gynigiwyd i ddarn o ddeddfwriaeth;

• Erthygl a gyhoeddwyd i gynulleidfa yn y DU yn cynnig newidiadau polisi i leihau tlodi plant yn y DU (lle nad yw鈥檔 cael ei gwneud yn glir bod yr erthygl hon wedi鈥檌 chyhoeddi ar gyfarwyddyd y p诺er tramor perthnasol)).

7. Rhaid cofrestru trefniadau o dan yr haen dylanwad gwleidyddol o fewn 28 diwrnod calendr i鈥檙 trefniant gael ei wneud. Gall gweithgareddau ddigwydd o fewn y ffenestr 28 diwrnod honno heb gofrestru ymlaen llaw.

8. Y gosb uchaf am fethu 芒 chydymffurfio 芒 gofynion yr haen dylanwad gwleidyddol yw 2 flynedd o garchar.

9. Gellir dod o hyd i fanylion pellach am ofynion yr haen hon yn y canllawiau ar yr haen dylanwad gwleidyddol.

Haen Uwch

10. Mae鈥檔 ofynnol i unigolion a sefydliadau gofrestru o dan yr haen uwch os c芒nt eu cyfarwyddo gan b诺er neu endid tramor penodedig i gynnal, neu drefnu i eraill gynnal, ystod ehangach o 鈥渨eithgareddau perthnasol鈥� yn y DU. Mae鈥檔 ofynnol hefyd i endidau penodedig a reolir gan b诺er tramor gofrestru unrhyw 鈥渨eithgareddau perthnasol鈥� y maent yn eu cyflawni eu hunain yn y DU.

11. Mae canllawiau ar wah芒n wedi鈥檜 cynhyrchu yn nodi鈥檙 pwerau tramor 补鈥檙 endidau a reolir gan b诺er tramor a bennir o dan yr haen uwch. Mae鈥檙 canllawiau hyn hefyd yn darparu rhagor o fanylion am y 鈥済weithgareddau perthnasol鈥� y mae angen eu cofrestru.

12. Dim ond lle mae 鈥渃yfarwyddyd鈥� gan b诺er tramor penodedig, neu endid penodedig a reolir gan b诺er tramor, i weithredu y mae gofynion cofrestru yn berthnasol.

13. Gallai gweithgareddau 鈥減erthnasol鈥� yng nghyd-destun cymdeithas sifil gynnwys:

• Ymgyrchoedd codi arian a gynhelir ar gyfarwyddyd p诺er tramor penodol neu endid penodol a reolir gan b诺er tramor;

• Cynnal digwyddiad yn y DU i godi ymwybyddiaeth o achos penodol, ar gyfarwyddyd p诺er tramor penodol neu endid penodol a reolir gan b诺er tramor;

• Lledaenu negeseuon i gynulleidfa yn y DU ar gyfryngau cymdeithasol, ar gyfarwyddyd p诺er tramor penodol neu endid penodol a reolir gan b诺er tramor.

14. Mae cofrestru trefniadau o dan yr haen uwch yn ofynnol o fewn 10 diwrnod calendr i鈥檙 trefniant gael ei wneud, a chyn cynnal gweithgareddau. Mae鈥檔 drosedd cynnal gweithgareddau perthnasol o dan drefniant cofrestradwy heb i鈥檙 trefniant gael ei gofrestru yn gyntaf.

15. Y gosb uchaf am fethu 芒 chydymffurfio 芒 gofynion yr haen uwch yw 5 mlynedd o garchar.

16. Gellir dod o hyd i fanylion pellach am ofynion yr haen hon yn y canllawiau ar yr haen uwch.

Manylion pellach am ofynion cofrestru

17. O dan y ddwy haen, mae cofrestru yn ofynnol gan yr unigolyn 苍别耻鈥檙 sefydliad sy鈥檔 gwneud y trefniant cofrestradwy gyd补鈥檙 p诺er tramor, p诺er tramor penodedig neu endid penodedig a reolir gan b诺er tramor. Y trefniant y mae鈥檔 rhaid ei gofrestru, nid pob gweithgaredd unigol a fydd yn cael ei gynnal. Yn achos elusen mewn trefniant cofrestradwy, ymddiriedolwyr yr elusen sy鈥檔 gyfrifol ar y cyd am gofrestru. Gellir dod o hyd i fanylion pellach yn adran 6.

18. Dim ond pan gaiff ei gynnal yn y DU y gellir cofrestru gweithgarwch. O鈥檙 herwydd, ni fyddai angen cofrestru unrhyw weithgareddau a gynhelir dramor. Fodd bynnag, mae鈥檔 bosibl y byddai angen i unigolyn neu sefydliad tramor gofrestru os ydynt yn cynnal gweithgareddau yn y DU, neu鈥檔 trefnu i weithgareddau gael eu cynnal yn y DU.

19. Mae cofrestru yn broses syml ac rydym yn disgwyl y bydd y rhan fwyaf o gofrestreion yn cydymffurfio 芒鈥檙 gofynion trwy鈥檙 gwasanaeth cofrestru ar-lein FIRS pwrpasol.

Gofynion pellach

20. Lle bo newid sylweddol i unrhyw wybodaeth a ddarperir wrth gofrestru, rhaid diweddaru鈥檙 wybodaeth o fewn 14 diwrnod calendr, gan ddechrau gyd补鈥檙 diwrnod y daw鈥檙 newid i rym.

21. Mae鈥檙 cynllun hefyd yn galluogi鈥檙 Ysgrifennydd Gwladol i gyhoeddi hysbysiadau gwybodaeth i鈥檙 rhai sydd wedi cofrestru, neu eraill y credir eu bod yn ymwneud 芒 threfniadau neu weithgareddau cofrestradwy. Rhaid i dderbynwyr hysbysiadau gwybodaeth ymateb gyd补鈥檙 wybodaeth sy鈥檔 ofynnol gan yr hysbysiad erbyn y dyddiad a bennir. Gellir dod o hyd i fanylion pellach yn y canllawiau ar hysbysiadau gwybodaeth.

Adran 2: Enghreifftiau o drefniadau cofrestradwy ac anghofrestradwy

Haen Wleidyddol

Enghraifft 1 (angen cofrestru) (cyfathrebu)

Mae Llywodraeth Gwlad A yn ymwybodol bod Aelod o D欧鈥檙 Arglwyddi yn bwriadu cyflwyno Mesur Aelod Preifat (PMB) a fyddai鈥檔 cyfyngu ar faint o gymorth tramor y gellir ei ddarparu i wledydd sydd 芒 hanes wael o ran hawliau dynol, gan gynnwys Gwlad A. Mae diplomydd o Wlad A yn cyfarfod ag ymddiriedolwr elusen, y mae ei dibenion yn lleddfu tlodi byd-eang, ac a oedd eisoes wedi mynegi pryder am y PMB, ac yn gofyn iddynt annog yr Aelod o D欧鈥檙 Arglwyddi i ollwng y PMB. Yn gyfnewid, mae鈥檙 diplomydd yn cynnig rhoddion sylweddol i鈥檙 elusen ac yn cynnig hyrwyddo eu gwaith trwy eu llysgenhadaeth yn y DU. Mae ymddiriedolwr yr elusen yn cyfarfod ag Aelod o D欧鈥檙 Arglwyddi ac yn cynnig ffyrdd eraill o sut y gellid cyflawni amcanion y PMB.

Mae鈥檔 ofynnol i鈥檙 elusen gofrestru. Maent mewn trefniant 芒 Llywodraeth Gwlad A (p诺er tramor) lle mae buddion amodol i鈥檞 derbyn (cyfarwyddyd) os ydynt yn cyfathrebu ag Aelod o D欧鈥檙 Arglwyddi i ddylanwadu ar eu penderfyniad i gyflwyno PMB (gweithgaredd dylanwad gwleidyddol). Nid oes unrhyw esemptiadau鈥檔 berthnasol.

Enghraifft 2 (angen cofrestru)

Mae NGO sydd wedi鈥檌 leoli yng Ngwlad B yn derbyn cyllid gan Weinyddiaeth Materion Tramor Gwlad B ar gyfer prosiect ar hyrwyddo cydraddoldeb rhywedd mewn addysg ledled Ewrop ac fel rhan o hyn, dywedir wrtho am eirioli dros newid polisi ar hyn yn y DU. Mae鈥檙 NGO yn penderfynu dyrannu 10% o鈥檙 cyllid hwn i elusen yn y DU fel y gall yr elusen yn y DU gynnal eiriolaeth ar y mater hwn gyda llywodraeth y DU. Mae鈥檙 elusen yn y DU yn defnyddio鈥檙 cyllid hwn i drefnu cyfarfodydd ag uwch weision sifil yn yr Adran Addysg ynghylch newidiadau arfaethedig i bolisi llywodraeth y DU.

Mae鈥檔 ofynnol i鈥檙 NGO gofrestru, gan ei fod wedi dod i gytundeb 芒 Weinyddiaeth Materion Tramor Gwlad B (p诺er tramor), a bydd yn derbyn cyllid amodol (cyfarwyddyd) i drefnu i鈥檙 elusen sydd wedi鈥檌 lleoli yn y DU ymgysylltu 芒 Llywodraeth y DU i ddylanwadu ar bolisi (gweithgaredd dylanwad gwleidyddol). Nid oes unrhyw esemptiadau鈥檔 berthnasol.

Nid oes angen i鈥檙 elusen yn y DU gofrestru, gan nad yw鈥檙 NGO yn b诺er tramor. Fodd bynnag, dylai鈥檙 elusen yn y DU wirio bod yr NGO wedi cofrestru cyn cynnal y gweithgareddau dylanwad gwleidyddol.

Enghraifft 3 (nid oes angen cofrestru) (dim cyfarwyddyd gan b诺er tramor)

Mae Llywodraeth Gwlad C yn cynnal cynhadledd yn y DU i ddod 芒 llunwyr polisi a diwydiant ynghyd i drafod sut i leihau tlodi plant ledled y byd. Mae鈥檔 gwahodd elusen i gyflwyno ar bwnc o鈥檜 dewis yn y gynhadledd, sy鈥檔 cael ei mynychu gan uwch weision sifil y DU a chynghorwyr arbennig. Mae鈥檙 elusen yn traddodi鈥檙 araith ac yn awgrymu mentrau polisi y gallai llywodraethau sy鈥檔 mynychu eu mabwysiadu i liniaru tlodi plant.

Nid oes angen i鈥檙 elusen gofrestru, gan nad yw wedi derbyn cyfarwyddyd gan b诺er tramor. Fodd bynnag, pe bai Llywodraeth Gwlad C wedi cyfarwyddo鈥檙 elusen i gyfleu neges benodol gyd补鈥檙 bwriad o ddylanwadu ar bolisi Llywodraeth y DU, yna byddai鈥檔 ofynnol iddynt gofrestru.

Haen Uwch

Enghraifft 4 (angen cofrestru) (cyfarwyddyd gan b诺er tramor penodedig)

Mae Llywodraeth Gwlad D wedi鈥檌 nodi o dan yr haen uwch, gyd补鈥檙 holl weithgareddau鈥檔 ffurfio 鈥済weithgareddau perthnasol鈥�. Mae elusen yn y DU yn derbyn grant gan Lywodraeth Gwlad D sy鈥檔 gysylltiedig 芒 hyrwyddo mwy o ddefnydd o dd诺r ar draws ysgolion. Maent yn sefydlu cyfres o fentrau mewn ysgolion yn y DU.

Mae鈥檔 ofynnol i鈥檙 elusen yn y DU gofrestru. Maent mewn trefniant gyda ph诺er tramor penodedig ac wedi derbyn cyllid amodol sy鈥檔 gysylltiedig 芒 chael eu gofyn (cyfarwyddyd) i hyrwyddo mwy o ddefnydd o dd诺r ar draws ysgolion (gweithgareddau perthnasol). Nid oes unrhyw eithriadau鈥檔 berthnasol.

Enghraifft 5 (nid oes angen cofrestru) (gweithgareddau sy鈥檔 digwydd yn annibynnol ar y p诺er tramor penodedig neu unrhyw endid penodedig a reolir gan b诺er tramor)

Mae Llywodraeth Gwlad E wedi鈥檌 nodi o dan yr haen uwch, gyda phob gweithgaredd yn ffurfio 鈥済weithgareddau perthnasol鈥�. Mae elusen lleddfu tlodi sydd wedi鈥檌 lleoli yng Ngwlad E yn derbyn cyllid rheolaidd gan Lywodraeth Gwlad E, fodd bynnag nid yw鈥檙 Llywodraeth yn nodi sut y dylid defnyddio鈥檙 cyllid. Mae elusen plant yn y DU yn gwneud trefniant gyd补鈥檙 elusen lleddfu tlodi o Wlad E i ddarparu brecwast i blant y DU.

Nid oes angen i鈥檙 naill elusen n补鈥檙 llall gofrestru.

Nid oes angen i elusen plant y DU gofrestru gan fod eu trefniant gydag elusen arall ac nid gydag elusen dramor benodol neu endid a reolir gan b诺er tramor. Nid oes angen i鈥檙 elusen lleddfu tlodi o Wlad E gofrestru oherwydd, er eu bod yn derbyn rhywfaint o gyllid gan b诺er tramor penodol, nid ydynt yn cael eu cyfarwyddo i ddefnyddio鈥檙 cyllid i gynnal gweithgareddau yn y DU.

Adran 3: Esemptiadau rhag cofrestru

22. Mae eithriadau rhag cofrestru yn berthnasol i:

• Trefniadau corff coron y DU (y ddwy haen);

• Pwerau tramor yn gweithredu鈥檔 agored (y ddwy haen);

• Aelodau o鈥檙 teulu diplomyddol (y ddwy haen);

• Gweithgareddau cyfreithiol a gyflawnir gan gyfreithiwr (y ddwy haen);

• Cyhoeddwyr newyddion cydnabyddedig (haen dylanwad gwleidyddol yn unig);

• Cronfeydd cyfoeth sofran sy鈥檔 cyflawni gweithgareddau sy鈥檔 gysylltiedig 芒 buddsoddi (haen dylanwad gwleidyddol yn unig);

• Gweithgareddau sy鈥檔 rhesymol angenrheidiol i gefnogi cenadaethau diplomyddol (haen uwch yn unig);

• Trefniadau corff cyhoeddus y DU (haen uwch yn unig);

• Ysgoloriaethau a darparwyr addysg (haen uwch yn unig);

• Prosesau gweinyddol y llywodraeth (haen uwch yn unig)).

23. Yn ogystal 芒鈥檙 esemptiadau hyn, ni fyddai angen cofrestru unrhyw weithgareddau cyfathrebu cyhoeddus, - er enghraifft erthygl ar wefan - lle mae鈥檔 rhesymol glir bod y gweithgaredd wedi鈥檌 wneud ar gyfarwyddyd p诺er tramor o dan yr haen dylanwad gwleidyddol, oherwydd na fyddent yn bodloni鈥檙 diffiniad o 鈥渨eithgaredd dylanwad gwleidyddol鈥�. Felly, ni fyddai angen cofrestru unrhyw erthygl gyhoeddedig a fwriadwyd i ddylanwadu ar broses wleidyddol o dan yr haen dylanwad gwleidyddol, pe bai鈥檔 glir ar yr erthygl ei bod wedi鈥檌 chwblhau fel rhan o drefniant gyda ph诺er tramor. Gallai fod angen cofrestru o hyd o dan yr haen uwch, os caiff ei wneud ar gyfarwyddyd p诺er tramor penodedig neu endid penodedig a reolir gan b诺er tramor.

24. Gellir dod o hyd i fanylion pellach am yr holl eithriadau yn y canllawiau ar yr haen dylanwad gwleidyddol 苍别耻鈥檙 canllawiau ar yr haen uwch.

Adran 4: Senarios cyffredin yn y sector elusennau lle gall (neu na all) fod angen cofrestru

Cyllid

25. Dim ond pan fo 鈥渃yfarwyddyd鈥� i gynnal gweithgareddau penodol yn y DU y mae angen cofrestru. Gellir dod o hyd i ragor o wybodaeth am yr hyn sy鈥檔 gyfystyr 芒 鈥榗hyfarwyddyd鈥� yn y canllawiau ar yr haen dylanwad gwleidyddol 补鈥檙 canllawiau ar yr haen uwch.

26. Er nad yw cyllid gan b诺er tramor, ynddo鈥檌 hun, yn gyfystyr 芒 chyfarwyddyd, gall ffurfio rhan o gyfarwyddyd os oes amodau ynghlwm wrtho i鈥檞 ddefnyddio mewn ffordd benodol.

27. Ni ystyrir bod rhoddion cyffredinol a grantiau anghyfyngedig sy鈥檔 rhoi鈥檙 ymreolaeth i鈥檙 elusen sy鈥檔 ei derbyn i ddefnyddio鈥檙 cyllid yn y ffordd y maent yn ei gweld yn briodol yn gyfarwyddyd. Pan fydd elusen yn gwneud cais am fath o gyllid (er enghraifft, grant neu rodd) gan b诺er tramor, a bod y cyllid hwnnw鈥檔 cael ei ddarparu heb osod amodau penodol ar ei ddefnydd, ni fyddai hyn ynddo鈥檌 hun yn gyfystyr 芒 chyfarwyddyd. Byddai hyn yn wir hyd yn oed pe bai鈥檙 cyllid yn cael ei geisio mewn perthynas 芒 phrosiect penodol iawn gan mai鈥檙 elusen ac nid y p诺er tramor sy鈥檔 gwneud y penderfyniad i gyfyngu ar ddefnydd y cronfeydd.

28. Yn yr un modd, os darperir cyllid gan b诺er tramor i gefnogi prosiect neu fenter sy鈥檔 digwydd beth bynnag, ac nad yw鈥檙 cyllid hwnnw鈥檔 dylanwadu ar sut mae鈥檙 prosiect 苍别耻鈥檙 fenter yn cael ei chynnal gan yr elusen, nid yw hynny鈥檔 gyfystyr 芒 chyfarwyddyd.

Enghraifft 6 (angen cofrestru) (haen dylanwad gwleidyddol)

Mae elusen cymorth trychineb sydd 芒鈥檌 phencadlys yng Ngwlad F yn ymrwymo i gytundeb grant 芒 Gweinyddiaeth Materion Tramor Gwlad F. Fel rhan o鈥檙 cytundeb grant hwn, rhoddir arian i鈥檙 elusen a鈥檌 thasg yw defnyddio hwn i lob茂o Llywodraeth y DU i gynyddu faint o gymorth y mae鈥檔 ei darparu i Wlad F, yn dilyn daeargryn difrifol yn y wlad. Mae鈥檙 elusen yn ysgrifennu at Ysgrifennydd Tramor y DU yngl欧n 芒 chynyddu cymorth lleddfu effeithiau trychineb y DU yng Ngwlad F ac yn trefnu rhai cyfarfodydd wyneb yn wyneb i drafod.

Mae鈥檔 ofynnol i鈥檙 elusen gofrestru. Maent mewn trefniant 芒 Gweinyddiaeth Materion Tramor Gwlad F (p诺er tramor), lle maent wedi derbyn arian gydag amodau ynghlwm (cyfarwyddyd) i lob茂o Llywodraeth y DU i gynyddu faint o gefnogaeth a ddarperir i Wlad F (gweithgarwch dylanwad gwleidyddol). Nid oes unrhyw esemptiadau鈥檔 berthnasol.

Enghraifft 7 (nid oes angen cofrestru) (haen dylanwad gwleidyddol)

Mae NGO sydd wedi鈥檌 leoli yng Ngwlad G yn derbyn cyllid rheolaidd gan Weinyddiaeth Materion Tramor Gwlad G i godi ymwybyddiaeth am wahaniaethu sy鈥檔 effeithio ar ddinasyddion y wlad. Ni roddir unrhyw amodau pellach ynghylch defnyddio鈥檙 cyllid. Mae鈥檙 NGO yn defnyddio鈥檙 cyllid i lansio digwyddiad y mae鈥檔 gwahodd seneddwyr y DU iddo ac yn ceisio eu perswadio i gyflwyno deddfwriaeth gyda chosbau llymach i鈥檙 rhai sy鈥檔 cyflawni cam-drin hiliol yn erbyn dinasyddion y wlad yn y DU.

Nid oes angen i鈥檙 NGO gofrestru. Er eu bod yn cynnal gweithgareddau dylanwad gwleidyddol yn y DU, nid ydynt yn cael eu cyfarwyddo i wneud hynny gan b诺er tramor. Mae hyn oherwydd nad yw鈥檙 cyllid a ddarperir gan y p诺er tramor yn dod ag amodau sy鈥檔 ei gwneud yn ofynnol cynnal gweithgareddau dylanwad gwleidyddol yn y DU.

Enghraifft 8 (nid oes angen cofrestru) (haen dylanwad gwleidyddol)

Mae elusen sy鈥檔 canolbwyntio ar godi ymwybyddiaeth am gyflyrau iechyd meddwl yn gwneud cais am grant gan Weinyddiaeth Iechyd Gwlad H, gan ddatgan y bydd yn defnyddio鈥檙 cyllid i lob茂o gwleidyddion y DU ynghylch yr angen am fwy o amddiffyniadau mewn cyfraith cyflogaeth i鈥檙 rhai sy鈥檔 dioddef o gyflwr penodol. Mae Gweinyddiaeth Iechyd Gwlad H yn cymeradwyo鈥檙 cais am grant, gan ddarparu cyllid i鈥檞 ddefnyddio yn unol 芒鈥檙 telerau a nodir gan yr elusen. Yna mae鈥檙 elusen yn cynnal digwyddiad, y mae鈥檔 gwahodd nifer o ASau iddo, ac yn nodi鈥檙 problemau gyd补鈥檙 amddiffyniadau cyfreithiol presennol ac yn cynnig ffyrdd o鈥檜 cryfhau.

Nid oes angen i鈥檙 elusen gofrestru. Er eu bod yn cynnal gweithgareddau dylanwad gwleidyddol gan ddefnyddio cyllid gan b诺er tramor, nid yw鈥檙 cyllid wedi dylanwadu ar y ffordd y mae鈥檙 gweithgareddau wedi鈥檜 cynnal, sydd er budd yr elusen ei hun.

Ni fyddai鈥檔 ofynnol i鈥檙 elusen gofrestru chwaith hyd yn oed pe bai鈥檙 cyllid yn dod o b诺er tramor penodol. Mae hyn oherwydd nad yw鈥檙 cyllid wedi dylanwadu ar y ffordd y mae鈥檙 gweithgareddau wedi鈥檜 cynnal.

Ymddiriedolwyr o b诺er tramor

29. Os yw ymddiriedolwr elusen yn b诺er tramor (er enghraifft, diplomydd tramor yn y DU), nid yw hyn, ynddo鈥檌 hun, yn gwneud yr elusen yn b诺er tramor nac yn sbarduno gofyniad i gofrestru.

30. Fodd bynnag, byddai angen i elusen gofrestru os c芒nt eu cyfarwyddo gan b诺er tramor trwy鈥檙 ymddiriedolwr hwnnw i gynnal gweithgareddau dylanwad gwleidyddol yn y DU.

31. Os yw diplomydd tramor yn ymddiriedolwr elusen mewn swyddogaeth gwbl ar wah芒n i鈥檞 r么l fel p诺er tramor, a lle nad oes unrhyw gyfarwyddyd gan b诺er tramor, nid yw hyn yn gyfystyr 芒 threfniant gyda ph诺er tramor felly ni fyddai angen cofrestru.

Enghraifft 9a (angen cofrestru)

Mae diplomydd tramor o Wlad I yn ymddiriedolwr elusen yn y DU, sy鈥檔 canolbwyntio ar gefnogi dioddefwyr cyflwr meddygol penodol. Mae llysgenhadaeth Gwlad I yn y DU, gan fanteisio ar r么l y diplomydd yn yr elusen, yn cyfarwyddo鈥檙 elusen i lob茂o Llywodraeth y DU i gynyddu cyllid ymchwil i鈥檙 cyflwr meddygol. Yna mae鈥檙 elusen yn cysylltu 芒 Gweinidog yn yr Adran Iechyd a Gofal Cymdeithasol, gan amlinellu鈥檙 bylchau ymchwil presennol ac awgrymu sut y gellid eu llenwi 芒 chyllid Llywodraeth y DU.

Mae鈥檔 ofynnol i鈥檙 elusen gofrestru. Maent mewn trefniant gyda diplomydd tramor (p诺er tramor) i gyfathrebu 芒 gweinidog Llywodraeth y DU i ddylanwadu ar benderfyniadau ar wariant Llywodraeth y DU (gweithgareddau dylanwad gwleidyddol).

Enghraifft 9b (nid oes angen cofrestru)

Mae diplomydd tramor o Wlad I yn ymddiriedolwr elusen yn y DU, sy鈥檔 canolbwyntio ar gefnogi dioddefwyr cyflwr meddygol penodol. Mae cyfranogiad y diplomydd tramor yn yr elusen wedi鈥檌 ysgogi gan ei brofiad personol ei hun o鈥檙 cyflwr meddygol ac nid yw鈥檔 gysylltiedig 芒鈥檌 r么l fel diplomydd. Mae鈥檙 ymddiriedolwr diplomydd yn cyfarwyddo鈥檙 elusen i gysylltu 芒 Gweinidog yn yr Adran Iechyd a Gofal Cymdeithasol, gan amlinellu bylchau ymchwil cyfredol yn y cyflwr ac awgrymu sut y gellid eu llenwi 芒 chyllid Llywodraeth y DU.

Nid oes angen i鈥檙 elusen gofrestru. Er eu bod mewn trefniant gyda diplomydd tramor ac yn cynnal gweithgareddau dylanwad gwleidyddol, nid yw鈥檙 diplomydd yn gweithredu yn rhinwedd ei swydd fel p诺er tramor ond yn hytrach mewn r么l gwbl ar wah芒n.

Adran 5: Eithriadau i gyhoeddi

32. Bydd gwybodaeth benodol a gofrestrwyd sy鈥檔 ymwneud 芒 threfniadau i gynnal gweithgareddau dylanwad gwleidyddol yn cael ei chynnwys ar gofrestr gyhoeddus. Mae hyn yn cynnwys trefniadau a gofrestrwyd o dan yr haen dylanwad gwleidyddol, yn ogystal ag unrhyw drefniadau a gofrestrwyd o dan yr haen uwch sy鈥檔 ymwneud 芒 chynnal gweithgareddau dylanwad gwleidyddol. Ni fydd cofrestriadau eraill o dan yr haen uwch yn cael eu cyhoeddi.

33. Ni chyhoeddir yr holl wybodaeth a ddarperir wrth gofrestru. Gweler y canllawiau ar y wybodaeth sy鈥檔 ofynnol wrth gofrestru 补鈥檙 gofrestr gyhoeddus am ragor o fanylion.

34. Mae eithriadau i gyhoeddi yn berthnasol yn y senarios canlynol:

• Lle mae risg y byddai cyhoeddi yn niweidio diogelwch neu fuddiannau鈥檙 DU.

• Lle mae risg y byddai cyhoeddi yn niweidio atal neu ganfod troseddau, ymchwiliad troseddol neu achosion troseddol;

• Lle mae risg sylweddol y byddai cyhoeddi yn peryglu diogelwch unrhyw unigolyn yn ddifrifol.

• Lle byddai cyhoeddi yn golygu datgelu gwybodaeth sy鈥檔 sensitif yn fasnachol.

35. Gall eithriadau i gyhoeddi fod yn berthnasol i gofrestriad gyfan (sy鈥檔 golygu nad oes unrhyw fanylion yn cael eu cyhoeddi) neu i wybodaeth benodol yn unig o fewn cofrestriad (sy鈥檔 golygu bod y cofrestriad yn cael ei gyhoeddi ond gyd补鈥檙 wybodaeth honno wedi鈥檌 golygu).

36. Bydd cofrestreion sy鈥檔 credu bod eithriad i gyhoeddi yn berthnasol yn cael cyfle i ddarparu tystiolaeth i arddangos bod yr eithriad yn berthnasol ar ddiwedd y broses gofrestru.

37. Yr eithriad sydd fwyaf tebygol o fod yn berthnasol yng nghyd-destun cymdeithas sifil yw鈥檙 eithriad ar gyfer lle byddai cyhoeddi yn peryglu diogelwch unigolyn yn ddifrifol. Gellir dod o hyd i fanylion pellach am yr eithriadau eraill i gyhoeddi yn y canllawiau ar y wybodaeth sy鈥檔 ofynnol wrth gofrestru 补鈥檙 gofrestr gyhoeddus.

Diogelwch unigolion

38. Gallai鈥檙 eithriad hwn fod yn berthnasol, yn benodol, i鈥檙 rhai sy鈥檔 ymgyrchu ar faterion hawliau dynol, lle gallen nhw, eu teuluoedd neu eu cydweithwyr gael eu rhoi mewn perygl yn eu mamwlad o ganlyniad i ymddangos ar y gofrestr gyhoeddus, neu lle gallai cyhoeddi arwain at fygythiad marwolaeth neu fygythiad o anaf sy鈥檔 peryglu bywyd. Gall rhai risgiau iechyd meddwl gyrraedd trothwy niwed difrifol, er enghraifft, lle gallai cyhoeddi arwain at orfodaeth, aflonyddu neu stelcio.

39. Mae鈥檙 eithriad yn berthnasol lle mae鈥檙 risg o niwed yn berthnasol i unrhyw unigolyn - mae hyn yn cynnwys, ond heb fod yn gyfyngedig i, y cofrestrai, unrhyw unigolion eraill a enwir yn y gofrestr, neu eu teulu, ffrindiau neu gydweithwyr. Gall hyn gynnwys bygythiad i bobl dramor.

40. Dylai tystiolaeth i gefnogi鈥檙 eithriad hwn, lle bo modd, gynnwys tystiolaeth o risg i unigolyn a enwir. Fodd bynnag, mewn rhai amgylchiadau, gall tystiolaeth o risgiau i gr诺p penodol yn deillio o weithgareddau tebyg yn y gorffennol fod yn dystiolaeth gefnogol dderbyniol.

41. Gallai tystiolaeth dderbyniol gynnwys, ond heb fod yn gyfyngedig i, y canlynol:

• rhif digwyddiad yr heddlu os yw ymosodiad blaenorol wedi digwydd;

• tystiolaeth ddogfennol o fygythiad neu ymosodiad, fel lluniau neu recordiadau;

• enghreifftiau o amgylchiadau lle mae unigolion sy鈥檔 perthyn i鈥檙 un gr诺p neu sy鈥檔 cyflawni gweithgareddau tebyg wedi bod yn destun risgiau diogelwch personol (gallai hyn gynnwys adroddiadau newyddion am yr amgylchiadau hyn);

• tystiolaeth o gyflogaeth mewn sefydliad (er enghraifft, sefydliad hawliau dynol) sy鈥檔 rhoi unigolyn mewn perygl penodol;

• tystiolaeth o feddu ar nodwedd benodol neu berthyn i gr诺p penodol (er enghraifft, gr诺p crefyddol) sy鈥檔 eich rhoi chi mewn perygl penodol.

42. Mae鈥檔 bosibl y gellid defnyddio esboniadau yn unig, heb dystiolaeth ddogfennol, i ddangos bod yr eithriad hwn yn berthnasol. Fodd bynnag, byddai angen i鈥檙 esboniad ddarparu digon o fanylion i ddangos lefel y risg, y person 苍别耻鈥檙 mathau o berson a fyddai鈥檔 cael eu rhoi mewn perygl, natur y niwed a allai gael ei achosi a pham y gallai cyhoeddi arwain at y niwed hwn.

43. Ni fydd risgiau sydd o natur hollol ddamcaniaethol heb dystiolaeth i鈥檞 cefnogi yn bodloni鈥檙 trothwy i鈥檙 eithriad hwn fod yn berthnasol. Er enghraifft, ni fyddai risg ddamcaniaethol y gallai adnabod unigolyn drwy鈥檙 gofrestr gyhoeddus arwain at iddynt fod yn destun aflonyddu yn ddigonol, pe na bai unrhyw dystiolaeth o aflonyddu鈥檔 digwydd i鈥檙 unigolyn hwnnw, unigolion sy鈥檔 perthyn i鈥檙 un gr诺p, neu unigolion sy鈥檔 cyflawni gweithgareddau tebyg wedi鈥檌 nodi.

Adran 6: Ar bwy y mae鈥檙 gofynion cofrestru yn disgyn a chyfrifoldebau cyflogeion ac isgontractwyr sy鈥檔 cyflawni gweithgareddau

44. Lle mae鈥檙 amodau ar gyfer cofrestru o dan y naill haen 苍别耻鈥檙 llall o FIRS yn cael eu bodloni, yr unigolyn 苍别耻鈥檙 sefydliad sydd yn y trefniant gyd补鈥檙 p诺er tramor (haen dylanwad gwleidyddol) neu b诺er neu endid tramor penodedig (haen uwch) sy鈥檔 ofynnol iddo gofrestru (y cyfeirir ato fel 鈥淧鈥� yn y ddeddfwriaeth).

45. Yn achos elusen mewn trefniant cofrestradwy, mae ymddiriedolwyr yr elusen yn gyfrifol ar y cyd am gofrestru.

46. Nid oes rhaid i unigolion eraill (er enghraifft, asiantau neu wirfoddolwyr) neu sefydliadau (er enghraifft, elusennau lleol o fewn ffederasiwn) sy鈥檔 ymwneud 芒 chynnal y gweithgareddau o dan drefniant cofrestradwy gofrestru, ond dylent wirio bod y trefniant wedi鈥檌 gofrestru cyn cynnal y gweithgareddau. Dylid gwneud hyn trwy ofyn am gadarnhad swyddogol o鈥檙 cofrestriad gan y cofrestrai, y gellir ei wirio wedyn trwy鈥檙 t卯m rheoli achosion 苍别耻鈥檙 gwasanaeth cofrestru ar-lein.

47. Mae mesurau diogelwch yn y ddeddfwriaeth i amddiffyn unigolion nad oes ganddynt unrhyw ffordd o wybod eu bod yn gweithredu yn unol 芒 threfniant cofrestradwy. Er enghraifft, ni fyddai gan unigolion sy鈥檔 gweithredu er budd elusen, heb wybod bod p诺er tramor neu b诺er neu endid tramor penodedig wedi cyfarwyddo鈥檙 gweithgareddau, unrhyw reswm i wybod eu bod yn gweithredu yn unol 芒 threfniant cofrestradwy. Mae yna ddiogelwch tebyg hefyd lle mae鈥檙 person wedi cymryd pob cam rhesymol sydd ar gael iddynt i wirio a yw鈥檙 trefniant wedi鈥檌 gofrestru ai peidio ac yn credu ei fod wedi鈥檌 gofrestru (gweler adran 67 o Ddeddf Diogelwch Cenedlaethol 2023). Mae鈥檙 wybodaeth sy鈥檔 ofynnol wrth gofrestru (fel y darperir ar ei chyfer mewn rheoliadau) wedi鈥檌 nodi ar y canllawiau ar y wybodaeth sy鈥檔 ofynnol wrth gofrestru 补鈥檙 gofrestr gyhoeddus.

48. Yn achos elusen 芒 strwythur ffederal sydd mewn trefniant cofrestradwy, mae cofrestru鈥檔 ofynnol gan y rhan o鈥檙 elusen sy鈥檔 rhan uniongyrchol o鈥檙 trefniant cofrestradwy. Er enghraifft, lle mae sefydliad canolog yn y trefniant cofrestradwy, ond bod gweithgareddau鈥檔 cael eu cynnal gan elusen leol, y sefydliad canolog sy鈥檔 gyfrifol am gofrestru鈥檙 trefniant. Dylai鈥檙 elusen leol wirio bod y trefniant wedi鈥檌 gofrestru cyn cynnal gweithgareddau.

Astudiaeth achos 1 (haen dylanwad gwleidyddol)

Mae elusen yn y DU sy鈥檔 canolbwyntio ar newid hinsawdd yn ffurfio trefniant gyda Gweinyddiaeth Materion Amgylcheddol Gwlad B i lob茂o Seneddwyr y DU i gyflwyno gwaharddiad ar werthu cerbydau petrol a diesel newydd. Yna mae鈥檙 elusen yn trefnu ymgyrch, gan annog ei rhoddwyr i ysgrifennu at eu AS i gyflwyno鈥檙 achos dros gyflwyno鈥檙 gwaharddiad. Nid yw鈥檙 elusen yn hysbysu鈥檙 rhoddwyr am y trefniant cofrestradwy ac, o ystyried bod yr ymgyrch er budd yr elusen ei hun yn hytrach nag yn bennaf er budd p诺er tramor, nid oes unrhyw arwydd ychwaith bod p诺er tramor wedi cyfarwyddo鈥檙 ymgyrch.

Mae鈥檔 ofynnol i鈥檙 elusen yn y DU gofrestru (ac mae ymddiriedolwyr yr elusen yn gyfrifol ar y cyd am hyn).

Nid oes rhaid i鈥檙 rhoddwyr gofrestru. Nid oes ganddynt unrhyw ffordd o wybod eu bod yn gweithredu yn unol 芒 threfniant cofrestradwy, felly nid oes angen iddynt gymryd unrhyw gamau i gydymffurfio 芒 FIRS.

Astudiaeth achos 2 (haen uwch)

Mae elusen yn y DU wedi鈥檌 ffurfio o ffederasiwn canolog a nifer o elusennau lleol eraill. Mae鈥檙 ffederasiwn canolog yn ffurfio trefniant gyda llysgenhadaeth Gwlad X yn y DU, sydd wedi鈥檌 bennu o dan yr haen uwch, i godi ymwybyddiaeth o fanteision addysgu celf a cherddoriaeth mewn ysgolion yn y DU. Yna mae鈥檙 ffederasiwn yn darparu cyllid i鈥檙 elusennau lleol i gysylltu 芒 nifer o ysgolion yn y DU gyda deunyddiau i gynorthwyo i addysgu鈥檙 pynciau hyn, ac yn rhoi manylion iddynt am y trefniant gyda llysgenhadaeth Gwlad X yn y DU.

Mae鈥檔 ofynnol i鈥檙 ffederasiwn canolog gofrestru (ac mae ymddiriedolwyr y ffederasiwn hwn yn gyfrifol ar y cyd am hyn).

Nid oes rhaid i鈥檙 elusennau lleol gofrestru. Fodd bynnag, o ystyried eu bod yn ymwybodol eu bod yn gweithredu o dan drefniant cofrestradwy, dylent wirio bod y trefniant wedi鈥檌 gofrestru cyn cysylltu ag unrhyw ysgolion.