51茶馆

1. Rhagair

Mae鈥檙 ddogfen hon yn amlinellu cefnogaeth y Llywodraeth i ddynion sy鈥檔 dioddef troseddau sy鈥檔 dod o fewn y maes trais yn erbyn menywod a merched. Mae鈥檙 ddogfen hon yn cyd-fynd 芒 Strategaeth Mynd i鈥檙 Afael 芒 Thrais yn Erbyn Menywod a Merched (VAWG) 2021 a Chynllun Cam-drin Domestig 2022, fel darn o waith cysylltiedig a chefnogol. Mae鈥檙 Strategaeth Mynd i鈥檙 Afael 芒 Thrais yn erbyn Menywod a Merched, a鈥檙 Cynllun Cam-drin Domestig, yn nodi ein huchelgais i leihau nifer yr achosion o droseddau VAWG, waeth pwy y maent yn effeithio arnynt, ac i gefnogi pob dioddefwr/goroeswr, gan gynnwys dynion a bechgyn.

Gall cyrff statudol, ymarferwyr y sector elusennol, dioddefwyr/goroeswyr, a鈥檙 cyhoedd ddefnyddio鈥檙 ddogfen hon ochr yn ochr 芒鈥檙 Strategaeth Mynd i鈥檙 Afael 芒 Thrais yn erbyn Menywod a Merched, a鈥檙 Cynllun Cam-drin Domestig fel: adnodd gwybodaeth ar dirwedd dioddefwyr dynion, gan gynnwys yr heriau penodol y mae dioddefwyr dynion yn eu hwynebu; amlinelliad am waith y gwasanaethau cymorth; a chanllaw i ddatblygu arfer gorau.

Mae鈥檙 term 鈥榯rais yn erbyn menywod a merched鈥� yn cyfeirio at weithredoedd o drais neu gamdriniaeth yr ydym yn gwybod sy鈥檔 effeithio鈥檔 anghymesur ar fenywod a merched. Mae鈥檙 troseddau hyn yn cynnwys 鈥� ac ddim yn gyfyngedig i - treisio, trais rhywiol, cam-drin domestig, stelcian, cam-drin 鈥榓nrhydedd鈥� gan gynnwys priodas dan orfod, 鈥榩ornograffi dial鈥�, a鈥檙 niwed sy鈥檔 gysylltiedig 芒 gwaith rhyw a phuteindra. Mae鈥檙 troseddau hyn yn cael effeithiau difrifol a pharhaol ar iechyd corfforol a meddyliol unigolyn ac nid oes ganddynt unrhyw le yn ein cymdeithas. Ni all ac ni ddylai鈥檙 defnydd o鈥檙 term hwn negyddu profiadau neu ddarpariaethau ar gyfer dynion sy鈥檔 dioddef y troseddau hyn. Mae鈥檙 Llywodraeth wedi ymrwymo i sicrhau bod holl ddioddefwyr/goroeswyr y troseddau hyn, o鈥檙 holl nodweddion gwarchodedig, yn cael y cymorth y maent yn ei haeddu, ac yn cydnabod ei gyfrifoldebau o dan Ddyletswydd Cydraddoldeb y Sector Cyhoeddus y darperir ar ei gyfer yn Neddf Cydraddoldeb 2010.^{[footnote 1]}

Mae鈥檙 Strategaeth Mynd i鈥檙 Afael 芒 Thrais yn erbyn Menywod a Merched, a鈥檙 Cynllun Cam-drin Domestig, ill dau鈥檔 glir, er ein bod yn defnyddio鈥檙 term 鈥榯rais yn erbyn menywod a merched鈥� yn y ddwy ddogfen, fod hyn yn cyfeirio at unrhyw un sy鈥檔 dioddef unrhyw rai o鈥檙 troseddau hyn.

Er mwyn llywio鈥檙 Strategaeth Mynd i鈥檙 Afael 芒 Thrais yn erbyn Menywod a Merched a鈥檙 Cynllun Cam-drin Domestig, cynhaliodd y Llywodraeth Alwad gyhoeddus am Dystiolaeth, a gynhaliwyd gan y Swyddfa Gartref mewn dau gam. Yng Ngham 1, gwahoddwyd y cyhoedd i ymateb i arolwg cyhoeddus rhwng 10 Rhagfyr 2020 a 19 Chwefror 2021. Yng Ngham 2, agorwyd yr arolwg cyhoeddus eto gan yr Ysgrifennydd Cartref rhwng 12 Mawrth a 26 Mawrth 2021, yn dilyn trais trasig a llofruddiaeth Sarah Everard.^{[footnote 2]} Derbyniwyd cyfanswm o fwy na 180,000 o ymatebion.

Hyrwyddwyd yr Alwad am Dystiolaeth gan ddefnyddio sianeli鈥檙 wasg, cyfryngau cymdeithasol a rhanddeiliaid y Swyddfa Gartref, ac roedd yn agored i bawb. Cafodd yr arolwg cyhoeddus ei hyrwyddo鈥檔 weithredol i ddynion a bechgyn, gan gynnwys drwy gyfryngau cymdeithasol fel Grwp LADbible. Cynhaliodd y Swyddfa Gartref gr诺p ffocws penodol am ddynion a bechgyn gyda rhanddeiliaid yn y sector, a chomisiynodd arolwg a gynrychiolai yn genedlaethol hefyd.^{[footnote 3]} Helpodd sefydliadau sy鈥檔 cefnogi dynion a bechgyn yn benodol i ddosbarthu鈥檙 arolwg i ddioddefwyr er mwyn sicrhau i ni gasglu safbwyntiau dioddefwyr dynion. Mae鈥檙 Llywodraeth wedi ystyried yr adborth a dderbyniwyd o鈥檙 Galwad am Dystiolaeth, ac yn cydnabod yr heriau y gall dynion a bechgyn eu hwynebu.^{[footnote 4]}

Yn y ddogfen hon, rydym yn defnyddio tystiolaethau鈥檙 dioddefwyr/goroeswyr hynny sydd wedi bod yn ddewr wrth ddisgrifio鈥檙 effaith gall y troseddau hyn eu cael ar unigolion. Ategir y ddogfen gan astudiaethau achos i helpu i ddangos rhywfaint o鈥檙 pwnc a ddisgrifir, ac rydym yn ddiolchgar i鈥檙 dioddefwyr/goroeswyr am fod yn ddewr wrth rannu eu straeon gyda ni, ac i鈥檙 sefydliadau a helpodd i鈥檞 hwyluso. Mae rhai enwau a nodweddion adnabod wedi鈥檜 newid i ddiogelu hunaniaethau. Mae鈥檙 Llywodraeth yn diolch yn galonnog i鈥檙 holl gyfranwyr i鈥檙 Alwad am Dystiolaeth am eu cyfraniadau, ac mae鈥檔 ddiolchgar i ddioddefwyr/goroeswyr am rannu eu profiadau, ac am arbenigedd sectorau penodol sy鈥檔 cefnogi dioddefwyr/goroeswyr, academyddion, awdurdodau lleol, a chydweithwyr yn yr heddlu a鈥檙 System Cyfiawnder Troseddol.

Nodyn am derminoleg

Yn y ddogfen hon, defnyddir termau 鈥榶mosodiad rhywiol鈥�, 鈥榯rosedd rywiol鈥�, 鈥榯rais rhywiol鈥� a 鈥榗ham-drin rhywiol鈥� yn gyfnewidiol ac nid o reidrwydd yn eu diffiniadau technegol neu gyfreithiol.

2. Dioddefwyr dynion: ymchwil a thystiolaeth

Mae pob dioddefwr trosedd VAWG yn cael ei effeithio鈥檔 wahanol gan eu profiadau unigryw. Er ei bod yn bwysig nad yw dioddefwyr dynion yn cael eu hystyried yn un gr诺p unigryw, rydym yn cydnabod bod patrymau a thebygrwydd mewn rhai profiadau o ddioddefwyr dynion o droseddau VAWG.

Yn yr adran hon, byddwn yn rhoi trosolwg o nifer yr achosion o droseddau VAWG a鈥檜 category. Mae Arolwg Troseddu鈥檙 Swyddfa Ystadegau Gwladol yng Nghymru a Lloegr (CSEW)^{[footnote 5]} ar gyfer y flwyddyn a ddaeth i ben ym mis Mawrth 2020 yw鈥檙 data CSEW diweddaraf sydd ar gael ar gyfer troseddau VAWG.^{[footnote 6]}

Bechgyn a phlant

Mae Deddf Cam-drin Domestig 2021 yn nodi bod plentyn sy鈥檔 gweld, yn clywed neu鈥檔 profi effeithiau cam-drin domestig, ac sy鈥檔 gysylltiedig 芒鈥檙 person sy鈥檔 cael ei gam-drin neu鈥檙 person sy鈥檔 cyflawni鈥檙 cam-drin, hefyd yn cael ei ystyried yn ddioddefwr^{[footnote 7]} cam-drin domestig at ddibenion y Ddeddf.^{[footnote 8]}

Gall bechgyn felly ddioddef cam-drin domestig yn eu rhinwedd eu hunain, ac mae鈥檙 Llywodraeth yn cydnabod yr effaith wybyddol, ymddygiadol ac emosiynol tymor byr a thymor hir y gall bechgyn ei dioddef o鈥檌 ganlyniad. Am rhagor o wybodaeth am effaith cam-drin domestig ar blant, y rhwystrau y gallent eu hwynebu o ran cael mynediad at wasanaethau cymorth, a鈥檙 angen am gymorth rheng flaen i fabwysiadu dull sy鈥檔 seiliedig ar drawma i gydnabod anghenion penodol plant o wahanol grwpiau oedran neu nodweddion gwarchodedig, gweler Canllawiau Statudol ar Gam-drin Domestig.

Yn y Strategaeth Mynd i鈥檙 Afael 芒 Thrais yn erbyn Menywod a Merched, ymrwymodd y Llywodraeth i ddatblygu cymorth ychwanegol i helpu athrawon i gyflwyno鈥檙 cwricwlwm Addysg Perthnasoedd, Rhyw ac Iechyd statudol (RSHE) mewn ysgolion yn effeithiol ac yn hyderus. Mae cwricwlwm RSHE yn cydnabod y gall bechgyn hefyd ddioddef trais rhywiol, ac mae鈥檔 argymell bod pob disgybl yn cael dealltwriaeth o berthnasoedd iach.

Mae yn nodi ymrwymiad y Llywodraeth i sicrhau mynediad at wasanaethau cymorth o ansawdd uchel i bob dioddefwr a goroeswr cam-drin plant yn rhywiol, gan gynnwys dynion a bechgyn, lle bynnag y maent yn byw yn y wlad a phryd bynnag y digwyddodd y cam-drin. Rydym yn gwneud hyn drwy fuddsoddi mewn gwasanaethau cymorth trais rhywiol arbenigol lleol a chenedlaethol.

Gall dynion a bechgyn wynebu rhwystrau penodol i gael mynediad at rai gwasanaethau cymorth, a gallant brofi gwendidau penodol. Gwyddom, oherwydd nifer o rwystrau systemig, amgylcheddol a diwylliannol, y mae rhai ohonynt wedi鈥檜 nodi yn yr adran nesaf, nad yw llawer ohonynt yn dod ymlaen i鈥檞 hadrodd.

Cam-drin domestig a dynladdiad domestig

Dengys data CSEW o鈥檙 flwyddyn a ddaeth i ben ym mis Mawrth 2020 fod 13.8% o ddynion a 27.6% o fenywod 16 i 74 oed wedi profi ymddygiad cam- drin domestig^{[footnote 9]} ers yn 16 oed, sy鈥檔 cyfateb i amcan o 2.9 miliwn o ddioddefwyr dynion a 5.9 miliwn o ddioddefwyr menywod. Yn y flwyddyn 2019/20, roedd 3.6% o ddynion (757,000) a 7.3% o fenywod (1.6 miliwn) yn ddioddefwyr cam-drin domestig.^{[footnote 10]} Dengys data ar fanylion achosion a drafodwyd mewn Cynadleddau Asesu Risg Amlasiantaethol (MARACs), sy鈥檔 cynrychioli鈥檙 achosion mwyaf o gam-drin domestig risg, fod gan 6.1% o鈥檙 MARACs a gynhaliwyd rhwng mis Ebrill 2020 a mis Mai 2021 ddioddefwyr dynion. Roedd y gyfran arall o ddioddefwyr yn fenywod.^{[footnote 11]}

Wrth edrych tuag at wahanol fathau o gam-drin domestig, mae dynion yn fwy tebygol o ddweud eu bod wedi dioddef cam-drin partner (2.4%) na cham-drin teuluol (1.5%) yn y flwyddyn flaenorol. Mae hyn yn dilyn yr un duedd ag ar gyfer dioddefwyr menywod. Profwyd stelcian domestig gan 0.7% o ddynion ac 1.3% o fenywod yn y flwyddyn flaenorol.

O鈥檙 362 o ddioddefwyr dynladdiadau domestig yn y flwyddyn o fis Mawrth 2018 i fis Mawrth 2020, roedd 86 o ddioddefwyr yn ddynion (24%).^{[footnote 12]} Mewn ychydig llai na 60% o achosion (51 o ddioddefwyr), roedd yr amheuwr naill ai yn rhiant neu yn aelod arall o鈥檙 teulu. Mewn ychydig mwy na 60% o achosion, roedd yr amheuwr yn ddyn (53 o achosion). Gwelodd Llinell Gyngor i Ddynion Respect a鈥檙 elusen cefnogi dioddefwyr dynion, Mankind Initiative, gynnydd yn nifer y galwadau yn ystyried hunanladdiad dros gyfnod y pandemig.^{[footnote 13]},^{[footnote 14]} Canfu adolygiad Rhaglen Gwybodaeth ac Ymarfer Agored i Niwed (VKPP) a Chyngor Cenedlaethol Penaethiaid yr Heddlu (NPCC) o ddynladdiadau domestig a hunanladdiadau tybiedig ymysg dioddefwyr rhwng mis Mawrth 2020 a 2021 fod 10% (4) o鈥檙 39 o hunanladdiadau sy鈥檔 gysylltiedig 芒 cham- drin domestig a nodwyd yn ddioddefwyr dynion.^{[footnote 15] [footnote 16]}

Ymosodiad rhywiol

Ar gyfer y flwyddyn a ddaeth i ben ym mis Mawrth 2020, amcangyfrifwyd bod 773,000 o oedolion rhwng 16 a 74 oed yn dioddef ymosodiad rhywiol (gan gynnwys ymdrechion), gydag amcangyfrif o 618,000 o fenywod a 155,000 o ddioddefwyr dynion.^{[footnote 17][footnote 18]} Mae鈥檙 Ganolfan Arbenigedd ar Gam-drin Plant yn Rhywiol yn amcangyfrif bod o leiaf 5% o fechgyn a dynion ifanc yn profi cam- drin rhywiol cyn eu bod yn 16 oed.^{[footnote 19]}

Stelcian

Yn 么l CSEW, amcangyfrifwyd bod 526,000 o ddynion rhwng 16 a 74 oed wedi dioddef stelcian yn y flwyddyn a ddaeth i ben ym mis Mawrth 2020 (o鈥檌 gymharu 芒 977,000 o fenywod).^{[footnote 20]}

Cam-drin 鈥榓nrhydedd鈥� (HBA), gan gynnwys priodas dan orfod

Mae dynion a bechgyn hefyd yn dioddef cam-drin 鈥榓nrhydedd鈥� (HBA). Yn yr un modd 芒 menywod sy鈥檔 dioddef o HBA, efallai y byddant yn ei ddioddef am amrywiaeth o resymau. Mae鈥檙 rhain yn cynnwys: cosbi ymddygiad sy鈥檔 cael ei ystyried i fod yn groes i normau cymunedol neu yn peryglu 鈥榓nrhydedd鈥� teuluol, i geisio 鈥榞wella鈥� neu guddio hunaniaeth drawsrywiol neu hoyw, neu鈥檔 ychwanegol, yn achos cael ei orfodi i briodi, i gael fisa neu i ddod o hyd i ofalwr ar gyfer unigolyn ag anabledd.

Mae data o鈥檙 Swyddfa Gartref ac Uned Priodasau dan Orfod (FMU) y Swyddfa Dramor, Gymanwlad a Datblygu yn dangos bod tua un o bob pump o鈥檙 achosion y darparwyd cyngor neu gymorth iddynt yn 2020 yn ymwneud 芒 dioddefwyr a goroeswyr dynion (21% yn 2020). Ymddengys fod dynion yn benodol yn cael eu cynrychioli mewn achosion lle mae鈥檙 dioddefwr yn LHDT (63% yn ddynion), neu lle mae ganddynt bryderon galluedd meddyliol (55% yn ddynion).^{[footnote 21]}

Aflonyddu rhywiol

Yn nata Arolwg Aflonyddu Rhywiol Swyddfa Cydraddoldebau鈥檙 Llywodraeth yn 2020, defnyddiwyd diffiniad eang, hunanddiffiniedig o aflonyddu rhywiol a chanfuwyd, er ei fod yn fwyaf tebygol o effeithio ar fenywod, bod dynion hefyd yn profi lefelau sylweddol o aflonyddu rhywiol ac ymddygiadau aflonyddu rhywiol, dywedodd 34% o ddynion eu bod wedi profi o leiaf un math o aflonyddu rhywiol yn ystod y 12 mis diwethaf.^{[footnote 23]} Yn y gweithle yn benodol, roedd dynion bron mor debygol o brofi aflonyddu 芒 menywod (roedd nifer yr achosion o aflonyddu yn 30% ymhlith menywod a 27% ymhlith dynion).

Demograffeg

Mae鈥檙 Llywodraeth yn cydnabod bod rhai grwpiau mewn mwy o berygl o droseddau penodol. Rydym yn gallu pennu patrymau penodol a nodweddion cyffredin o brofiad, ond nid yw鈥檙 grwpiau hyn yn unigryw a gallant wynebu heriau sy鈥檔 gorgyffwrdd.

Mae鈥檙 CSEW ar gyfer y flwyddyn a ddaeth i ben ym mis Mawrth 2020 yn tynnu sylw at y ffaith bod dynion hoyw a deurywiol tua dwywaith yn fwy tebygol o brofi cam-drin domestig 芒 dynion heterorywiol; Dywedodd 6% o ddynion hoyw a 7.3% o ddynion deurywiol 16 i 74 oed eu bod wedi profi cam-drin domestig yn y flwyddyn flaenorol. Mae hyn yn cymharu 芒 3.5% o ddynion heterorywiol.^{[footnote 24]}

Ar hyn o bryd nid oes unrhyw ddata cynrychioliadol cenedlaethol ar nifer yr achosion o gam-drin domestig mewn pobl drawsryweddol.^{[footnote 25]} Yn 么l y CSEW, roedd pobl drawsryweddol yn llawer mwy tebygol o fod wedi dioddef pob trosedd, gan gynnwys troseddau a ystyriwyd yn drais yn erbyn menywod a merched (ac eithrio twyll).^{[footnote 26]} Roedd mwy nag 1 o bob 4 person trawsryweddol (28%) wedi profi trosedd o gymharu 芒 14% o ^{[footnote 27]} bobl nad ydynt yn drawsrywiol.^{[footnote 28]} Canfu Arolwg Cenedlaethol LHDT Swyddfa Cydraddoldebau鈥檙 Llywodraeth fod ymatebwyr trawsryweddol yn benodol yn fwy tebygol o fod wedi profi鈥檙 rhan fwyaf o fathau o ddigwyddiadau (48%) yn cynnwys rhywun yr oeddent yn byw gydag ef nag ymatebwyr eraill (28%). Roedd dynion trawsryweddol yn fwy tebygol o adrodd digwyddiadau fel aflonyddu geiriol, ymddygiad rheoli neu orfodi, ac aflonyddu corfforol neu drais na dynion nad ydynt yn drawsrywiol.^{[footnote 29]}

Gall dynion HDTC+ hefyd fod yn ddioddefwyr therapi trosi honedig, mae hyn yn gam-drin sydd 芒鈥檙 nod o newid neu 鈥榳ella鈥� hunaniaethau LHDT, a gallant fod ar ffurf cam-drin geiriol, seicolegol, corfforol a rhywiol.^{[footnote 30]}

Yn 2020-2021, nododd 1 o bob 3 o alwyr i鈥檙 Llinell Gymorth i Ddynion - y llinell gymorth genedlaethol ar gyfer dynion sy鈥檔 dioddef cam-drin domestig a redir gan Respect - eu bod yn dod o gefndiroedd lleiafrifoedd ethnig. O鈥檙 dioddefwyr hynny, dywedodd 1 o bob 3 arall eu bod wedi profi achosion o ymddygiad rheoli neu orfodi ar 5 achlysur neu fwy.

Mae CSEW yn canfod, yn yr un modd 芒 thueddiadau cyffredinol mewn cam- drin domestig, fod dynion o grwpiau ethnig cymysg neu 鈥榚raill鈥� yn fwy tebygol o ddweud eu bod wedi dioddef cam-drin domestig. Ar gyfer y flwyddyn a ddaeth i ben ym mis Mawrth 2020, canfu CSEW fod 6.1% o鈥檙 rhai mewn 鈥榞rwpiau ethnig eraill鈥� a 5.9% o鈥檙 rhai mewn gr诺p ethnig cymysg wedi adrodd profi cam- drin domestig yn y flwyddyn flaenorol. Roedd nifer yr achosion o ddynion yn 3.6%.^{[footnote 31]}

Mae鈥檙 Llywodraeth yn cydnabod y risg gynyddol o erledigaeth troseddau VAWG a wynebir gan bobl fudol, gan gynnwys dynion mudol. Fel y nodwyd yn y Strategaeth Mynd i鈥檙 Afael 芒 Thrais yn Erbyn Menywod a Merched, mae鈥檙 Swyddfa Gartref yn cynnal cynllun peilot 鈥楥ymorth i Ddioddefwyr Mudol鈥� i ddarparu cymorth cofleidiol i ddioddefwyr mudol cam-drin domestig nad oes ganddynt fynediad at arian cyhoeddus, a bydd adroddiad gwerthuso yn cael ei gyhoeddi yn yr haf.

Dengys data CSEW fod pobl anabl yn fwy tebygol o ddioddef cam-drin domestig. Mae hyn yn wir am ddynion a menywod, gyda dynion anabl dros ddwywaith yn fwy tebygol o ddweud eu bod yn profi cam-drin domestig (7.5%) na dynion nad ydynt yn anabl (3.2%), yn y flwyddyn flaenorol.^{[footnote 32]} Yn y tair blynedd a ddaeth i ben ym mis Mawrth 2018, roedd dynion anabl 16-59 oed (1.1%) yn fwy tebygol o fod wedi dioddef ymosodiad rhywiol ac ymdrech ymosodiad rhywiol na dynion nad ydynt yn anabl o鈥檙 un oedran (0.8%).^{[footnote 33]} Yn y flwyddyn a ddaeth i ben ym mis Mawrth 2020, roedd dynion anabl (7.5%) fwy na dwywaith yn fwy tebygol o fod wedi profi cam-drin domestig na dynion nad ydynt yn anabl (3.2%).^{[footnote 34]}

Gall y sefyllfa i ddynion sy鈥檔 dioddef cam-drin domestig a rhai troseddau eraill yng nghategori VAWG fod yn llawer anoddach a chymhleth lle mae ganddynt gyfrifoldebau rhieni. Mae ffigurau Arolwg Troseddu SYG ar gyfer y flwyddyn a ddaeth i ben ym mis Mawrth 2020 yn dangos bod 34.1% o ddioddefwyr dynion sy鈥檔 dioddef cam-drin domestig yn byw mewn cartref gyda dau oedolyn ac o leiaf un plentyn, ac mae 1.4% arall o ddioddefwyr dynion yn byw mewn cartref gydag un oedolyn ac o leiaf un plentyn.^{[footnote 35]} Ymhlith dioddefwyr cam-drin partner a ddywedodd fod plant yn y cartref, gwelodd plant y drosedd mewn 20.5% o achosion.^{[footnote 36]}

3. Adnabod ac adrodd

Gall stereoteipio niweidiol, ynghyd 芒 mythau a chamdybiaethau poblogaidd yngl欧n 芒 dioddefwyr dynion, fod yn rhwystrau ychwanegol o ran adrodd a cheisio cymorth. Er enghraifft, gall stereoteipiau ynghylch gwrywdod fod yn ffactor sylweddol ym mhrofiad dioddefwr dyn o gam-drin domestig. Gall dioddefwyr dynion fod yn llai tebygol o ddatgelu eu bod yn cael eu cam-drin neu efallai na fyddant yn cydnabod eu bod yn dioddef cam-drin domestig gan y gallant gredu fod y term 鈥榗am-drin domestig鈥� ond yn berthnasol i fenywod.

Yn y flwyddyn a ddaeth i ben ym mis Mawrth 2018, dangosodd CSEW mai dim ond ychydig dros hanner y dynion a ddioddefodd gam-drin partner (50.8%) a ddywedodd wrth unrhyw un yn bersonol am gamdriniaeth a gafwyd yn y flwyddyn flaenorol. Mae hyn yn cymharu 芒鈥檙 81.3% o ddioddefwyr benywaidd.^{[footnote 37]} Gall dynion a bechgyn wynebu heriau penodol o ran datgelu camdriniaeth oherwydd stereoteipiau ac ofn peidio 芒 chael eu credu. Gall pob dioddefwr brofi rhwystrau i adrodd y troseddau hyn, a cheisio cymorth gan wasanaethau arbenigol, waeth beth fo鈥檜 rhyw. Gall y rhain gynnwys, ond heb fod yn gyfyngedig i: ofn peidio 芒 chael eu credu; diffyg ffydd yn y system cyfiawnder troseddol; teimladau o gywilydd, euogrwydd neu embaras; ddim yn cydnabod bod y sefyllfa鈥檔 gam-drin; heb fod yn ymwybodol o sut i adrodd troseddau; ofn colli cysylltiad 芒 phlant; statws mewnfudo; ofn datgelu eu rhywioldeb; bygythiadau o niwed gan y cyflawnwr; a phwysau gan deulu a ffrindiau i aros mewn perthynas.^{[footnote 38]} Gall dioddefwyr dynion 芒 nodweddion gwarchodedig fod mewn mwy o berygl o wynebu rhwystrau i adrodd a cheisio cymorth.

Gall mythau a chamsyniadau poblogaidd am ddynion sy鈥檔 dioddef troseddau fel cam-drin domestig a rhywiol fod yn arbennig o niweidiol a gweithredu fel rhwystr pellach i adrodd a cheisio cymorth.

Gall mythau sy鈥檔 ymwneud 芒 dynion sy鈥檔 dioddef cam-drin rhywiol gynnwys, ond heb fod yn gyfyngedig i: bydd goroeswyr dynion sydd wedi cael eu cam- drin yn rhywiol yn mynd ymlaen i gam-drin eraill; mae dynion/bechgyn sydd yn cael eu cam-drin yn rhywiol gan ddynion/bechgyn eraill yn unig; mae cyffro corfforol yn ystod gweithredoedd cam-drin rhywiol troseddol yn dynodi caniat芒d.^{[footnote 39]} Yn eu hymchwil genedlaethol, daeth asiantaeth ymbar茅l arbenigol y sector gwirfoddol, Partneriaeth ar gyfer Goroeswyr Dynion, i鈥檙 casgliad bod 20% o鈥檙 dynion a oedd yn rhan o鈥檙 arolwg wedi cymryd dros 31 mlynedd i ddatgelu eu bod yn cael eu cam-drin yn rhywiol.^{[footnote 40]}

Nododd astudiaeth gan Brifysgol Durham a oedd yn archwilio profiad dynion sy鈥檔 dioddef cam-drin domestig yn ystod COVID-19 a gynhaliwyd mewn cydweithrediad 芒鈥檙 llinell Cymorth i Ddynion, a gynhaliwyd gan yr elusen cam- drin domestig Respect - fod rhai o鈥檜 galwyr yn disgrifio sut roedd eu syniadau am yr hyn y mae鈥檔 ei olygu i fod yn ddyn, yn golygu eu bod yn ei chael hi鈥檔 anodd credu eu bod wedi dioddef camdriniaeth.^{[footnote 41]} Gall hyn hefyd effeithio ar y ffyrdd y caiff dioddefwyr dynion eu cam-drin, er enghraifft, gan ddefnyddio inswlin penodol fel rhan o batrwm o ymddygiad rheoli neu orfodi. Nododd yr astudiaeth fod dioddefwyr dynion wedi cael eu gwatwar gan eu cyflawnwyr am nad oeddent yn ddigon gwrywol.鈥�^{[footnote 42]}

4. Mynediad at wasanaethau cymorth

Mae pob dioddefwr/goroeswyr yn haeddu cael mynediad at gymorth amserol a phriodol. Tanlinellwyd pwysigrwydd o gael mynediad at wasanaethau priodol yng nghyd-destun pandemig COVID-19. Mae鈥檙 Gronfa Cymorth Trais Rhywiol, a ddarperir gan y Weinyddiaeth Gyfiawnder, wedi鈥檌 hymestyn tan fis Mawrth 2023, i sicrhau bod gan wasanaethau cymorth y sefydlogrwydd ariannu sydd ei angen arnynt i ateb y galw. Mae鈥檙 cyllid craidd ar gyfer canolfannau cymorth trais rhywiol drwy鈥檙 gronfa hon wedi cynyddu 50% yn y flwyddyn ariannol hon (21/22), o 拢8m i 拢12m y flwyddyn.

Ar gyfartaledd, yn y flwyddyn a ddaeth i ben ym mis Mawrth 2021, cafodd yr elusen ManKind Initiative 23% yn fwy o alwadau i鈥檞 llinell gymorth bob mis a 61% yn fwy o ymwelwyr 芒鈥檜 gwefan bob mis na鈥檙 flwyddyn flaenorol.^{[footnote 43]} Mae rhai gwasanaethau cymorth - fel y Llinell Gymorth i Ddynion, y llinell gymorth genedlaethol ar gyfer dynion sy鈥檔 dioddef cam-drin domestig, sy鈥檔 cael eu rhedeg gan Respect - hefyd yn cynnig gwasanaethau ar y we sy鈥檔 caniat谩u i鈥檙 defnyddiwr ymateb ar unwaith ac yn ddi-oed gan staff. O 2019-2022, mae鈥檙 Llywodraeth wedi dyrannu 拢168,000 y flwyddyn ar gyfer y llinell gymorth. Yn ogystal 芒鈥檙 swm hwn, darparodd y Llywodraeth gynnydd ariannol o 拢151,000 arall yn 2020/21 i gefnogi鈥檙 gwaith o barhau i redeg y gwasanaeth yn ystod pandemig COVID-19. Yn 2021/22, darparodd y Llywodraeth gynnydd ariannol arall o 拢64,500 i ariannu gweithgarwch ychwanegol.

Mae鈥檙 Llywodraeth hefyd yn cydnabod y rhwystrau ychwanegol i adrodd y gallai dioddefwyr dynion 芒 nodweddion gwarchodedig eu profi, ac y gallai fod gan ddioddefwyr dynion anghenion arbenigol. Mae rhai rhwystrau i adrodd a cheisio cymorth yn ymarferol ac yn cynnwys argaeledd gwasanaethau.

Efallai y bydd dioddefwyr a goroeswyr LHDT yn llai tebygol o geisio cymorth oherwydd gall fod diffyg eglurder ynghylch a yw gwasanaethau鈥檔 鈥榗roesawgar i bobl LHDT鈥�.^{[footnote 44]} Nododd y sefydliad cymorth Galop fod pobl LHDT yn profi amrywiaeth o rwystrau strwythurol, diwylliannol, unigol a rhyngbersonol wrth gael mynediad at wasanaethau cam-drin domestig a thrais rhywiol yn y DU.^{[footnote 45]}

Efallai y bydd dioddefwyr/goroeswyr dynion mewn yst芒d y carchardai yn ei chael hi鈥檔 anodd cael gafael ar wasanaethau cymorth perthnasol. Yn 么l ffigurau a gafwyd mewn astudiaeth yn y DU gan Gynghrair Howard ar gyfer Diwygio Cosbau (2014), pan gynyddodd gorlenwi mewn carchardai dynion, cododd nifer yr ymosodiadau rhywiol a gofnodwyd gan garcharorion dynion. Gallai gostyngiadau yn yr amser cyswllt rhwng swyddogion a charcharorion o ganlyniad i COVID-19 ei gwneud yn anoddach i staff nodi carcharorion sydd mewn perygl o ymosodiad rhywiol, neu atal neu ganfod ymosodiadau rhywiol yn y carchar.^{[footnote 46]} Yn 2020, cofnododd Gwasanaeth Carchardai a Phrawf Ei Mawrhydi 239 o ymosodiadau rhywiol mewn sefydliadau diogel i ddynion 鈥� gan gynnwys carchardai, Sefydliadau Troseddwyr Ifanc a Chanolfannau Symud Mewnfudo a reolir gan HMPPS - yng Nghymru a Lloegr.^{[footnote 47]}

Mae鈥檔 hanfodol bod gwasanaethau cymorth:

• yn glir am y cymorth sy鈥檔 cael ei gynnig ac i bwy
• ystyried anghenion dioddefwyr/goroeswyr
• deall effaith stereoteipio niweidiol, ynghyd 芒 mythau a chamdybiaethau am ddioddefwyr dynion a all fod yn rhwystrau i ddynion ymygysylltu 芒 nhw.

Wrth gomisiynu gwasanaethau cymorth, dylai ardaloedd lleol gyfeirio at y Datganiad Cenedlaethol o Ddisgwyliadau a鈥檙 Pecyn Cymorth Comisiynu cysylltiedig, sy鈥檔 rhoi arweiniad ar sut i gomisiynu gwasanaethau cymorth i ddioddefwyr i ddiwallu anghenion yn effeithiol a sicrhau bod yr ymateb lleol yn gydweithredol, yn gynhwysol, yn gadarn ac yn effeithiol.^{[footnote 48]}

Rydym yn ymwybodol o鈥檙 adnoddau rhagorol sydd eisoes ar waith a ddatblygwyd gan arbenigwyr sector sy鈥檔 cefnogi comisiynwyr a darparwyr i ddatblygu a darparu鈥檙 gwasanaethau gorau i ddioddefwyr/goroeswyr dynion. Mae鈥檙 isod yn dangos rhai enghreifftiau o arfer gorau:

• Pecyn Cymorth Respect ar gyfer Dioddefwyr Dynion^{[footnote 49]}
• Astudiaeth Mapio Darpariaeth Gwasanaeth Cam-drin Domestig LHDT+^{[footnote 50]}
• Comisiynu ar gyfer Cynhwysiant: darparu gwasanaethau ar gyfer goroeswyr LHDT+ o gam-drin domestig^{[footnote 51]}
• Rhwydwaith Cam-drin Domestig Dynion: Safonau Ansawdd ar gyfer Gwasanaethau Cefnogi Dioddefwyr Dynion/Goroeswyr Cam-drin Domestig^{[footnote 52]}
• Partneriaeth Goroeswyr Dynion: Safonau Gwasanaethau Dynion ar gyfer sefydliadau sy鈥檔 gweithio gyda dynion a bechgyn sydd wedi鈥檜 heffeithio gan gam-drin rhywiol, trais rhywiol a chamfanteisio rhywiol^{[footnote 53]}

5. Erlyniad

Canfu鈥檙 CSEW ar gyfer y flwyddyn a ddaeth i ben ym mis Mawrth 2018 mai ond 14.7% o ddynion a ddioddefodd gam-drin gan bartner oedd wedi dweud wrth yr heddlu am gael eu cam-drin, o鈥檌 gymharu 芒 18.4% o fenywod.^{[footnote 55]}

Er bod y Llywodraeth yn cydnabod yn llawn yr ystod o rwystrau y mae llawer o ddioddefwyr dynion yn eu hwynebu, rydym yn annog pob dioddefwr/goroeswyr i roi gwybod i鈥檙 heddlu am ddigwyddiadau, fel y gellir dod 芒 chyflawnwyr i gyfiawnder. Mae鈥檙 Llywodraeth yn cydnabod y gall y troseddau hyn gael effaith barhaol ar ddioddefwyr/goroeswyr a bydd yn parhau i weithio gyda phartneriaid ar draws llywodraeth leol a chenedlaethol, yr heddlu, a鈥檙 sector gwirfoddol a chymunedol i gefnogi dioddefwyr/goroeswyr dynion.

Rydym yn cydnabod bod cael swyddogion heddlu 芒鈥檙 sgiliau cywir yn hanfodol i sicrhau bod achosion yn cael eu datblygu a鈥檜 rheoli鈥檔 effeithiol. Rydym yn cefnogi鈥檙 heddlu i wneud hyn drwy ariannu 鈥榊mgyrch Soteria鈥�, sy鈥檔 gweithio i wella ymateb yr heddlu i achosion o drais rhywiol, a鈥檙 Rhaglen Gwybodaeth ac Ymarfer Agored i Niwed (sy鈥檔 cael ei rhedeg gan Gyngor Cenedlaethol Penaethiaid yr Heddlu, sy鈥檔 sbarduno gwelliant yn ymateb plismona i bob trosedd diogelu, gan gynnwys troseddau rhywiol oedolion). Rydym hefyd yn cefnogi鈥檙 broses o recriwtio 20,000 o swyddogion yr heddlu, a phenodi DCC Maggie Blyth yn Arweinydd Plismona Cenedlaethol llawn amser ar Drais yn Erbyn Menywod a Merched. Mae DCC Blyth yn cydnabod bod dioddefwyr ar draws yr holl droseddau a gasglwyd yn ardal VAWG, gan gynnwys dynion a bechgyn, a bydd ei chynlluniau鈥檔 ceisio defnyddio gwelliannau i bob dioddefwr waeth beth fo鈥檜 rhyw.

Cofnodwyd 84,734 o droseddau sy鈥檔 ymwneud 芒 cham-drin domestig yn y flwyddyn a ddaeth i ben ym mis Mawrth 2021, ac roedd ychydig dros chwarter (26.9%) o鈥檙 rhain yn cynnwys dioddefwyr dynion.^{[footnote 56]} Er gwaethaf y cynnydd mewn troseddau cam-drin domestig a gofnodwyd gan yr heddlu yn ystod y blynyddoedd diwethaf, mae nifer y cyflawnwyr cam-drin domestig a gyhuddwyd, a erlynwyd ac a gollfarnwyd wedi bod yn gostwng. Ar gyfer y flwyddyn a ddaeth i ben ym mis Mawrth 2021, cafodd ond 8% o鈥檙 troseddau cam-drin domestig a gofnodwyd ganlyniad i鈥檙 t芒l neu eu galw yn yr un flwyddyn.^{[footnote 57]} Ar gyfer y flwyddyn a ddaeth i ben ym mis Mawrth 2021, roedd 13.6% o ddioddefwyr yn ddynion mewn erlyniadau domestig.^{[footnote 58]}

Yn 2017 cyhoeddodd Gwasanaeth Erlyn y Goron (CPS) ddatganiad cyhoeddus ar ddioddefwyr troseddau dynion a ystyriwyd yn eu strategaeth Trais yn erbyn Menywod a Merched (VAWG), a oedd yn amlinellu cefnogaeth y CPS i ddioddefwyr dynion/goroeswyr camdriniaeth ac yn ailddatgan eu hymrwymiadau iddynt. Roedd y datganiad yn cydnabod y niferoedd sylweddol o ddynion a bechgyn yr effeithiwyd arnynt gan y troseddau hyn ac yn gwneud sawl ymrwymiad. Roedd hyn yn cynnwys ymrwymiadau i ddarparu gwybodaeth i erlynwyr i helpu i herio mythau a stereoteipiau, deall profiad dioddefwyr dynion o fewn y System Cyfiawnder Troseddol, a darparu manylion gwasanaethau cymorth i ddioddefwyr dynion.

6. Ymrwymiadau

Mae Atodiad A o鈥檙 Strategaeth Mynd i鈥檙 Afael 芒 Thrais yn erbyn Menywod a Merched yn cynnwys manylion llawn am gynnydd y Llywodraeth yn erbyn y camau a gymerwyd yn Natganiad Sefyllfa Dioddefwyr Dynion 2019.

Bydd y Llywodraeth yn parhau i adeiladu ar ein gwaith gyda鈥檙 sector i gefnogi dioddefwyr/goroeswyr dynion o鈥檙 troseddau hyn a sicrhau bod cymorth priodol amserol o ansawdd uchel ar gael iddynt. Yn ogystal, byddwn yn:

• Parhau i gynnwys grwpiau dynion cenedlaethol amrywiol wrth ymgysylltu 芒 rhanddeiliaid ar faterion sy鈥檔 ymwneud 芒 VAWG.
  • Er ein bod yn cydnabod natur anghymesur VAWG, sicrhau bod ymgyrchoedd cyfathrebu VAWG y Llywodraeth yn cynnwys dioddefwyr dynion i godi ymwybyddiaeth, herio mythau cymdeithasol niweidiol am wrywdod, ac annog dioddefwyr a goroeswyr dynion i adrodd camdriniaeth.
  • Parhau i ddefnyddio tystiolaeth o鈥檙 Llywodraeth ar brofiadau dynion o droseddau VAWG i lywio polis茂au perthnasol y Llywodraeth yn y dyfodol. Er enghraifft, mae VAWG gynhwysfawr wedi鈥檌 chyhoeddi ar Gov.uk. Mae hyn yn cynnwys ffynonellau o bob rhan o鈥檙 llywodraeth, y byd academaidd a鈥檙 sector gwirfoddol ac mae鈥檔 cynnwys data ar brofiadau dynion o droseddau VAWG.
  • Yn ystod 2021-22, ymrwymodd y Weinyddiaeth Gyfiawnder dros 拢1.4 miliwn i鈥檙 Gronfa Treisio Dynion. Bydd 拢1.4 miliwn arall yn cael ei neilltuo yn 2022-23.
  • Drwy鈥檙 Weinyddiaeth Gyfiawnder, parhau i ariannu llinell gymorth dreisio genedlaethol Safeline i ddynion a gwe-sgwrs SurvivorsUK tan fis Mawrth 2023.
  • Tynnu sylw鈥檔 benodol at y ffaith bod gwaith y Gweinidog Diogelu yn cynnwys cyfrifoldeb am ddynion sy鈥檔 dioddef troseddau VAWG.
  • Gweithio鈥檔 agos gyda Swyddfa鈥檙 Comisiynydd Cam-drin Domestig (DAC), gan ddefnyddio鈥檙 wybodaeth a ddarparwyd drwy arolwg goroeswr DAC^{[footnote 59]}鈥� sy鈥檔 cael ei ddadansoddi ar hyn o bryd ar 么l i鈥檙 arolwg gau ar 31 Ionawr 2022 - i lywio meysydd ymchwil posibl yn y dyfodol.
  • Bydd gwaith i ddatblygu fframwaith i gydgysylltu a chysoni cyllid ar gyfer gwasanaethau cymorth i ddioddefwyr a goroeswyr ar draws y Llywodraeth yn cael ei weithredu drwy Strategaeth Ariannu Dioddefwyr arfaethedig y Weinyddiaeth Gyfiawnder.
  • Cyflwyno Cyfraith Dioddefwyr cyn gynted 芒 phosibl, i sicrhau bod dioddefwyr wrth wraidd y system cyfiawnder troseddol. Drwy gydol y broses ymgynghori ddiweddar, rydym wedi ymgysylltu鈥檔 uniongyrchol 芒 dioddefwyr, gan gynnwys dioddefwyr dynion a鈥檙 gwasanaethau arbenigol sy鈥檔 gweithio i鈥檞 cefnogi 鈥� i glywed eu profiadau eu hunain, a鈥檙 heriau penodol y maent yn eu hwynebu.
  • Cynyddu cyllid y Weinyddiaeth Gyfiawnder ar gyfer gwasanaethau cymorth i ddioddefwyr a thystion, i 拢185 miliwn erbyn 2024-25. Dros dair blynedd, bydd 拢47.1m yn cael ei glustnodi ar gyfer gwasanaethau yn y gymuned sy鈥檔 cefnogi dioddefwyr cam-drin domestig a thrais rhywiol, mae hyn yn cynnwys dioddefwyr/goroeswyr dynion.
  • Ymgymryd 芒 gwaith pellach gan y Llywodraeth drwy鈥檙 Adolygiad o Wariant, a thrwy adolygiad tirwedd o鈥檙 ddarpariaeth o wasanaethau cymorth trais rhywiol.
  • Mae鈥檙 Llywodraeth wedi ymrwymo i lansio Gwasanaeth Cymorth i Ddioddefwyr cyntaf y byd a ariennir gan y Llywodraeth sy鈥檔 benodol i Therapi Trosi. Bydd y gwasanaeth hwn yn darparu cymorth bugeiliol cychwynnol a chyfeiriad i wasanaethau arbenigol, megis cwnsela a thai brys. Bydd hefyd yn gweithredu fel adnodd gwybodaeth ar y niwed y mae arferion therapi trosi yn ei achosi, ei statws cyfreithiol, a chysylltiadau 芒 chymorth arbenigol. Bydd y llinell gymorth hon yn agored i unrhyw un sy鈥檔 teimlo eu bod wedi cael profiad therapi trosi, yn ogystal 芒 theulu, ffrindiau a gweithwyr proffesiynol pryderus mewn rolau diogelu.
  • Gweithio i godi ymwybyddiaeth o鈥檙 ddogfen hon ar draws adrannau鈥檙 Llywodraeth, awdurdodau lleol, heddluoedd a chyrff statudol eraill.

https://www.ons.gov.uk/peoplepopulationandcommunity/crimeandjustice/methodologies/userguidetocrimestatisticsforenglandandwales) am ddiffiniadau llawn.