51²è¹Ý

Os ydych chi’n agosáu at ddiwedd oes (er enghraifft, oherwydd salwch sy’n cyfyngu ar fywyd) efallai y byddwch chi’n gallu cael rhai budd-daliadau yn gyflymach ac ar gyfradd uwch.

Weithiau gelwir hyn yn ‘reolau arbennig ar gyfer diwedd oes’.

Mae .

Dysgwch sut i hawlio o dan reolau arbennig os:

• rydych chi eisoes yn cael budd-daliadau
• rydych chi’n gwneud cais am fudd-daliadau ar ran rhywun arall

Gwiriwch a ydych chi’n gymwys i hawlio o dan reolau arbennig

Rydych chi’n gymwys ar gyfer y rheolau arbennig os yw’r ddau o’r canlynol yn berthnasol:

• mae gennych chi salwch sy’n gwaethygu dros amser
• mae eich meddyg neu weithiwr meddygol proffesiynol wedi dweud y gallai fod gennych chi 12 mis neu lai i fyw

Os nad yw gweithiwr meddygol proffesiynol wedi siarad â chi am ba mor hir y gallech chi fyw, gallwch ofyn a fyddan nhw’n cefnogi eich cais o dan y rheolau arbennig ar gyfer diwedd oes.

Mae gweithwyr meddygol proffesiynol yn cynnwys:

• meddygon teulu
• meddygon ysbyty
• nyrsys cofrestredig (er enghraifft, nyrsys Macmillan neu nyrsys arbenigol)

Gwiriwch pa fudd-daliadau rydych chi’n gymwys ar eu cyfer

Os ydych chi’n gwneud cais o dan y rheolau arbennig, rhaid i chi fod yn gymwys o hyd ar gyfer y budd-dal. Mae gan bob budd-dal feini prawf cymhwysedd gwahanol.

Efallai y byddwch yn gymwys i gael mwy nag un budd-dal ar yr un pryd.

Os ydych wedi cyrraedd oedran Pensiwn y Wladwriaeth

Gallwch wneud cais am Lwfans Gweini.

Os ydych chi o dan oedran Pensiwn y Wladwriaeth

Y budd-daliadau y gallwch wneud cais amdanynt yw:

• Taliad Annibyniaeth Personol (PIP)
• Lwfans Cyflogaeth a Chymorth (ESA)
• Credyd Cynhwysol

Os yw’ch plentyn yn agosáu at ddiwedd oes

Os oes gennych blentyn o dan 16 oed sy’n agosáu at ddiwedd oes, gallwch wneud cais am:

• Lwfans Byw i’r Anabl (DLA) i blant
• Lwfans Cyflogaeth a Chymorth (ESA)

Sut i wneud cais o dan y rheolau arbennig

1. Gwiriwch eich bod yn gymwys i gael y budd-dal.

2. Gwnewch gais am y budd-dal, gan ddweud eich bod yn hawlio o dan y rheolau arbennig ar gyfer diwedd oes.

3. Gofynnwch i’ch meddyg neu weithiwr meddygol proffesiynol lenwi ffurflen SR1 i gadarnhau eich bod yn agosáu at ddiwedd oes. Bydd ganddyn nhw’r ffurflen.

4. Mae eich gweithiwr meddygol proffesiynol yn anfon y ffurflen at adran berthnasol y llywodraeth, neu gallwch ei hanfon eich hun. Mae’r cyfeiriad ar y ffurflen.

Dim ond un ffurflen SR1 sydd ei hangen arnoch i’w llenwi, hyd yn oed os ydych chi’n gwneud cais am fwy nag un budd-dal.

Cymorth a chefnogaeth

Os oes angen cefnogaeth arnoch ar ôl eich diagnosis neu gyda gwneud cais am fudd-daliadau, gallwch gael cymorth gan y sefydliadau canlynol:

• - gofal a chefnogaeth ar ddiwedd oes
• - cefnogaeth i blant sy’n ddifrifol wael a’u teuluoedd
• - cefnogaeth i deuluoedd â phlant sy’n ddifrifol wael
• - cefnogaeth ymarferol ac emosiynol ar ddiwedd oes
• - ar gyfer cyngor a chefnogaeth ariannol
• - cyngor ar arian a budd-daliadau